Op 30 september organiseert het ABVV in samenwerking met het ACV in Antwerpen een feest “om het tij te keren”. Ook de liberale vakbond steunt het initiatief. De vakbeweging wil hiermee haar bezorgdheid uitdrukken over de opkomst van extreem-rechts. Het feest moet de slotmanifestatie worden van de “zomeropstand”, een campagne van het ‘8-Mei Collectief’, een samenwerkingsverband van allerlei organisaties dat ludieke acties en happenings organiseert om de verrechtsing aan de kaak te stellen.
Alweer geen betoging
Op de 1 mei-manifestaties maakte het ABVV nochtans publiciteit voor een betoging tegen extreem-rechts. Ook op de vergaderingen van het 8-Mei Collectief werd er in die periode gesproken over een vakbondsbetoging kort voor de gemeenteraadsverkiezingen. Helaas, het heeft niet mogen zijn. Het ACV zag een betoging niet zitten en het ABVV wou niet alleen aan de kar trekken. Het wou een betoging in gemeenschappelijk vakbondsfront of helemaal geen. De BBTK Antwerpen, de ACOD Locale en Regionale Besturen en een aantal individuen uit andere centrales probeerden alsnog een betoging door te drukken, maar tevergeefs.
De ABVV-leiding lijkt angst te hebben dat haar basis niet mobiliseerbaar voor dit thema omdat heel wat van haar leden op het Vlaams Blok zouden stemmen. Maar is dat een goede reden om niet te betogen?
Schuld van de leiding
Het is geweten dat bijvoorbeeld in de Antwerpse Transport Arbeiders Bond en Metaal Centrale van het ABVV op z’n zachts gezegd heel wat sympathie voor het Vlaams Blok bestaat. Maar wat is de reden? De leiding van de arbeidersbeweging ziet de strijd tegen racisme vooral als een moreel gegeven. Maar racistische vooroordelen zijn een gevolg van sociale en economische problemen. Daarom moet de arbeidersbeweging een globale, offensieve strategie ontwikkelen om bestaande verworvenheden te verdedigen, te vechten voor nieuwe en dit te koppelen aan een perspectief van maatschappelijke verandering in socialistische zin. Blijkbaar wil de leiding niet ten gronde discussiëren omdat dan ook heel wat andere tekortkomingen van de vakbeweging aan het licht zouden komen.
De stelling dat racisme geworteld is in sociale problemen wordt mooi geïllustreerd door een artikel in De Standaard van 22/08/2000: “In het vroegere Oost-Duitsland woont maar een vijfde (van de Duitse n.v.d.r.) bevolking maar de helft van de gewelddadige rechts-radicalen die bij de politie bekend staan. Dat fenomeen heeft zeker te maken met de jeugdwerkloosheid die tien jaar na de Duitse eenmaking nog steeds rond de dertig procent ligt. Doelloos rondhangende jongeren vormen een dankbaar werfterrein voor neonazi’s”.
Een extreem voorbeeld weliswaar, maar in wezen liggen vergelijkbare sociale problemen en het ontbreken van een geloofwaardig socialistisch alternatief ook in België aan de basis van het succes van extreem-rechts.
Wereldwijde “herstructurering”
Alle serieuze politieke commentaren, indicatoren en studies sinds de eerste ‘zwarte zondag’ wijzen in dezelfde richting: de opkomst van extreem-rechts vindt haar voedingsbodem in het falen van de traditionele linkerzijde om een antwoord te geven op de ontreddering die de herstructurering van het kapitalisme in de samenleving veroorzaakt. Na het falen van het keynesiaanse model van staatsinterventies in de jaren ’50, ’60 en ’70, was er wereldwijd een terugkeer naar orthodoxe kapitalistische methoden. Dit ging gepaard met een achteruitgang van de levensstandaard van de arbeiders- en middenklasse. De meest schrijnende voorbeelden zijn te vinden in Oost-Europa en de voormalige Sovjet-Unie, waar de pogingen om de markteconomie te herstellen tot regelrechte rampspoed leidt. Alleen al in de laatste zes maanden is de Russische bevolking met een half miljoen afgenomen. Enorme gebieden worden onleefbaar met massale vluchtelingenstromen tot gevolg. Vluchtelingen die in onze contreien voorgesteld worden als de oorzaak van problemen die in realiteit voortkomen uit dezelfde kapitalistische wereldwanorde die deze mensen verplichtte om hun geluk elders te gaan zoeken. Want bij ons probeert het bedrijfsleven overal de kosten te drukken om de concurrentiepositie te herstellen, in de eerste plaats de loonkosten en die voor het onderhouden van de welvaartsstaat.
De oorzaken van deze herstructureringen situeren zich weliswaar op nationaal en internationaal niveau, maar de gevolgen komen lokaal het scherpst tot uiting. Partijen als het Vlaams Blok spelen op een demagogische wijze hierop in en stellen zichzelf voor als het alternatief. Omdat de andere partijen zich in het beste geval beperken tot het verbaal veroordelen van wantoestanden, maar ondertussen gewoon verder de boel beheren, kan het Vlaams Blok zich opwerpen als enige echte oppositiepartij en de indruk verwekken zelfs anti-establishment te zijn.
Wat moet er dan gebeuren?
De vakbonden en socialistische partijen moeten binnen de eigen rangen campagnes organiseren en de problematiek uitleggen in het kader van de veranderende wereldsituatie. De arbeidersbeweging moet een ondubbelzinnig internationalistisch standpunt innemen. De strijd tegen elke vorm van discriminatie moet verbonden zijn met de strijd voor een directe lotsverbetering van de arbeidersklasse. Zo’n houding werkt bewustzijnsverhogend. Een offensief eisenplatform moet uiteraard gekaderd worden in een strategie voor maatschappelijke verandering. Enkel de terugkeer van de arbeidersorganisaties naar hun oorspronkelijke doelstelling kan de beweging uit het defensief halen en een alternatief geven op huidige waanzin. Zolang de leiding van de arbeidersbeweging internationaal en nationaal de rol van loodgieter van de politieke en economische riolering blijft spelen, en haar doen en laten laat bepalen door de vijanden van de arbeidersklasse zal de beweging blijven desintegreren. Je kan je leden niet verwijten alternatieven te zoeken als je ze geen vorming, inspraak en perspectief geeft.
Feesten en optredens organiseren kan in het kader van een grote campagne nuttig zijn, maar verwachten dat er ook maar één Vlaams Blokkiezer, laat staan militant, daarom zijn mening zal herzien is op z’n zachts uitgedrukt naïef. Vooral als er zoals gebruikelijk BV’s op het podium komen verkondigen hoe dom en kleingeestig Vlaams Blokkiezers wel zijn. Postmodernistisch pseudo-intellectueel gezwam is natuurlijk makkelijk verklaarbaar vanuit deze mensen hun bevoorrechte positie.
* Gelijke politieke rechten voor migranten (stemrecht, recht op verkiesbaarheid, enz.), onafhankelijk van hun nationaliteit.
* Tegen elke vorm van discriminatie op gebied van ras, geslacht, godsdienstige overtuiging of seksuele voorkeur.
* Stop politiepesterijen tegen migranten: neen aan de voortdurende pascontroles en andere praktijken gericht tegen migranten en vluchtelingen
* Geen platform voor racisten en fascisten en extreemrechts in het algemeen.
* Voor de onmiddellijke stopzetting van overheidsgelden aan het Vlaams Blok en andere racistische en extreemrechtse partijen.
* Geen gebruik van openbare gebouwen door racisten en fascisten, Vlaams Blok, FN en Agir incluis.
* Ontslag van alle Vlaams Blokkers uit alle functies (intercommunales, culturele centra, raden van bestuur e.d.) die voortvloeien uit een politiek mandaat.
* Openstellen van betrekkingen binnen de openbare diensten voor migranten.
* Voor een socialistisch programma om de sociale problemen op te lossen die de voedingsbodem vormen van de opgang van extreem-rechts (Een goedbetaalde en interessante job voor iedereen, 32-uren werkweek zonder loonverlies en met bijkomende aanwervingen, nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder arbeiderscontrole, enz.)
Begin dit jaar bracht Vonk een brochure uit met de titel “Een socialistisch programma voor de 21ste eeuw”. Daarin leggen we op een vijftigtal bladzijden ons programma uit. Je kan het bestellen bij Vonk, Handelstraat 53, 2060 Antwerpen of door een e-mail te sturen naar: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
Betaling gebeurt via storting van 150Bef (portkosten inbegrepen) op rekeningnummer: 001-1370273-30 met vermelding “programmabrochure”.
