Hieronder kan je een artikel lezen over de toespraak van Hugo Chavez tijdens de slotactiviteit van het Wereld Sociaal Forum in Caracas. Zijn betoog ligt in het verlengde van zijn oproep een jaar geleden tijdens een gelijkaardige bijeenkomst in Porto Alegre in Brazilië. Zijn oproep om de strijd te voeren voor een ‘socialisme van de 21ste eeuw’ gold toen als een belangrijke wending in het proces zelf van de Bolivariaanse revolutie in Venezuela maar ook op internationaal vlak.
Sindsdien heeft Hugo Chavez geen gelegenheid, geen gebeurtenis, klein of groot, in eigen land of in het buitenland, onbenut gelaten om zijn socialistische overtuiging over te brengen. Een internationale discussie over socialisme is op gang gebracht, nu ook binnen de andersglobaliseringsbeweging waarvan veel te veel ‘denkers’ beweerden dat die discussie niet meer terzake deed. Een slotmeeting van een Wereld Sociaal Forum (WSF) waarbij duizenden mensen het socialistische lied de ‘Internationale’ zingen, zou tijdens de vorige edities van het WSF ondenkbaar geweest zijn. Het zou als oubollig en zelfs onbeleefd zijn overgekomen. Dit jaar niet meer. Onder de deelnemers is er een groeiende interesse voor socialistische ideeën. De titel van een artikel gepost op 27 januari door Prensa Latina, een Cubaans persagentschap, zet de toon. “Het herontdekken van het socialisme als een instrument van de lopende sociale processen, is een gemeenschappelijke trek van de debatten tijdens het Zesde Wereld Sociaal Forum.”
Prensa Latina vat deze editie van het WSF samen. ”Meer dan 70.000 afgevaardigden van meer dan vijftig landen kwamen samen in Caracas om de lopende maatschappelijke processen te bespreken vanuit verschillende invalshoeken, in dewelke ondanks hun verscheidenheid, de verwerping van het kapitalistische stelsel overheerst. De kandidaat voor de Nobelprijs Economie, Samir Amin, vindt dat het socialisme een praktisch instrument moet worden van de volksbewegingen tegen de ongelijkheid veroorzaakt door het neoliberale systeem.”
Verder wordt er verwezen naar Marcela Maspero, nationaal coördinator van de nieuwe Venezolaanse vakbond UNT, die overtuigd is dat “de rol van de vakbonden er ook in bestaat de huidige regering van President Hugo Chavez te steunen, die voorstelt naar het socialisme te gaan”. Deze vakbondsleidster verklaarde aan Prensa Latina dat het nodig is “het Venezolaanse revolutionaire proces te verdiepen om het socialisme te bereiken als deel van de inspanningen om uitsluiting uit te bannen”.
Het artikel eindigt met een verwijzing naar de verklaring van de “Internationale Marxistische Stroming, opgericht door de marxistische theoretici Ted Grant en Alan Woods, waarin te lezen staat dat in het licht van de verslechterende algemene crisis van het kapitalisme, de zoektocht naar een alternatief op het kapitalistische systeem nodig is. Dit document, dat verspreid is onder de deelnemers van het WSF, wijst aan dat een betere wereld zonder ellende en uitbuiting, waar de mensen goed leven in vrede en harmonie, mogelijk is.”
De tussenkomst van onze Internationale Marxistische Stroming is inderdaad niet onopgemerkt voorbij gegaan in Caracas waar ze samen met de campagne ‘Handen Af Van Venezuela’ en de militanten van de Corriente Marxista Revolucionaria, onze zustergroep in Venezuela, twee belangrijke meetings heeft gehouden van respectievelijk 300 en 200 deelnemers (zie World Social Forum: First meeting of Hands Off Venezuela a resounding success en Exitoso acto sobre Cogestión Revolucionaria, Control Obrero y Socialismo en el marco del FSM 2006).
Hier volgt het verslag van Rob Sewell over de slottoespraak op het WSF.
Hugo Chavez: “Socialisme of de dood! De tijd is kort.”
Vrijdagavond 27 januari verzamelden vijftienduizend geestdriftige mensen voor een anti-imperialistische meeting in de aanwezigheid van Hugo Chavez. Deze massale bijeenkomst werd geopend met het zingen van de Internationale, het wereldgekende lied van de proletarische revolutie. Het was de eerste keer dat Chavez op deze manier werd ingeleid in Venezuela. Het was een passende achtergrond voor zijn toespraak.
De stemming was om te snijden bij de aankomst van Chavez op het podium, terwijl duizenden mensen lawaai maakten met hun voeten, in hun handen klapten, schreeuwden en ook wuifden met vlaggen en spandoeken. Chavez wuifde terug en verwelkomde alle deelnemers aan het WSF. Ook stelde hij de gasten voor op het podium waaronder Cindy Sheehan uit de States en de dochter van Che Guevarra, Aleida.
Na deze formaliteiten begon Chavez zijn speech met een overzicht van de strijd die gevoerd werd door Simon Bolivar en Francisco de Miranda tegen de Spaanse overheersing van Latijns-Amerika. Hij legde uit hoe Miranda, die in Caracas werd geboren, in de drie belangrijkste revoluties van zijn tijd had mee gevochten: de strijd voor de onafhankelijkheid van de Verenigde Staten, de Franse Revolutie en de strijd voor de onafhankelijkheid van Latijns-Amerika. De achterliggende idee van deze revolutionairen was de bevrijding en vereniging van het hele continent.
Chavez had het over de heropstanding van de Inca-volkeren en citeerde Tupac Katari, die het opnam tegen de Spanjaarden. “Vandaag sterf ik, maar ik kom terug met miljoenen anderen.” Chavez benadrukte het bloedverwantschap met Afrika – “ons broedervolk” – en de opkomende strijdbeweging tegen het imperialisme. Vandaag verwees hij naar de groei van de anti-imperialistische strijd in Latijns-Amerika en de nieuwe samenwerking tussen linkse regeringen, zoals die tussen Bolivia, Cuba en Venezuela. Hij ging verder in zijn betoog met de beschrijving van de revolutionaire bewegingen van de 20ste eeuw en de symbolische helden van onze tijd, namelijk Che Guevarra en Fidel Castro. Hij verwees ook naar de anti-imperialistische strijd in Afrika en Azië.
“Nu zijn we de 21ste eeuw ingetreden”, stelde Chavez “ en we gaan nu de koers van geschiedenis in deze de 21ste eeuw veranderen. We zullen de koers van de geschiedenis veranderen Ik geloof dit. Elke dag die voorbij gaat geloof ik dat het mogelijk is.” (Applaus).
Chavez lanceerde dan een bittere aanval tegen Bush, Mr Danger, die over mensenrechten praat maar die mensen foltert in Guantanamo en die mensen kidnapt en ontvoert naar geheime gevangenissen van de CIA in Europa en in andere landen. Hij beschreef Bush als de “grootste terrorist van de wereld, ja van de wereld”. “Het is het meest perverse, moorddadige, genocidale, immorele imperium dat deze planeet gekend heeft in honderd eeuwen”, stelde Chavez onder luid applaus. Hij riep alle verschillende bewegingen op om zich te verenigen tegen deze dreiging.
Verder legde hij uit dat het imperialisme probeert het continent te verdelen door verschillen tussen leiders als Lula, Kirchner, Tabare en de “krankzinnige linksen” als Chavez en Fidel uit te vergroten. “Maar we zijn van plan hen (de imperialisten) de grootste nederlaag in 500 jaar toe te brengen op het continent.” (applaus) “Nooit worden we een kolonie van de Verenigde Staten.”
“Onder de bevolking van de Verenigde Staten is er nu een nieuw bewustzijn”, onderstreepte Chavez. Hij verwees hiermee naar Cindy Sheehans strijd tegen de oorlog in Irak en beschreef haar als Miss Hope (Mevrouw Hoop). Chavez viel Bush nog eens aan voor het feit dat hij de arme bevolking geteisterd door Katrina aan hun lot had overgelaten. “Een regering die miljoenen burgers aan hun lot overlaat, in het bijzonder de armen, de zwarten, de Latinos overal!” Chavez was vol lof over de gewone mensen in de Verenigde Staten die de slachtoffers zijn van de Bush-regering. “Lang leve het volk van de Verenigde Staten!” “We moeten hier duidelijk over zijn”, zei hij.
Chavez verwees dan nog naar Karl Marx en hoe de wereld, de Verenigde Staten incluis, moet gered worden door de actie van het volk zelf. “We moeten de volkeren van de Caraïben, Latijns-Amerika, de volkeren van Azië, Afrika en Europa verenigen.” “Er zijn veel redenen om optimistisch te zijn aan het begin van het jaar 2006, aan het begin van de 21ste eeuw.” Hij verwees naar de geestdrift van de jeugd en de verscheidenheid van bewegingen die samen moet gebracht worden in een succesvol offensief tegen het imperialisme.
Chavez beschreef hoe de imperialisten hem hebben willen omkopen. Maar hij is niet aan de macht gekomen om het heldhaftige volk van Venezuela te verraden of te verkopen. Het ‘Imperium’ is niet onoverwinnelijk. In Irak heeft het gefaald of is het op dit moment aan het falen. Hij onderstreepte de enorme kost van de imperialistische avonturen, de miljarden dollars die verkwanseld worden aan militaire uitgaven. “Wat een verschil zou het uitmaken indien deze middelen gebruikt zouden worden ten voordele van het volk! Kijk naar wat wij in een paar jaar tijd hebben verwezenlijkt! Beeld u in wat er zou kunnen bekomen worden indien de regeringen van de rijke landen, zoals deze van de Verenigde Staten, met al hun wetenschappelijke kennis ons pad zouden volgen? Deze middelen zouden kunnen gebruikt worden om de armoede uit te schakelen die in de VS alleen al 40 miljoen mensen treft.” Chavez deed dan een oproep aan de bevolking van de VS om op te staan en voor haar vrijheid te strijden.
“Een actieplan is nodig”, benadrukte Chavez. De Venezolaanse president verwees onder groot applaus naar de slagzin van Karl Marx “Socialisme of de dood”, die ook door Rosa Luxemburg werd herhaald. Hetzelfde idee werd overgenomen door Che en Fidel in 1960. “Ik geloof dat Karl Marx die slagzin opnam, net zoals Rosa Luxemburg, omdat zij zoals Bolivar een toekomstvisie hadden.” Zij dachten aan de toekomst die naderbij kwam. “Wij hebben niet veel tijd. Wij kunnen niet denken in termen van verschillende eeuwen. In deze eeuw zal deze kwestie beslecht worden.” Hij had het nog over het gevaar voor het menselijke ras en de strijd voor het overleven. Opnieuw herhaalde Chavez die idee: “De tijd is kort. Ik geloof dat het nu is of nooit.”
“Ik ben ervan overtuigd dat de slagzin van Karl Marx vandaag meer dan ooit in het verleden actueel is. Socialisme of de dood, maar dan de dood van het menselijk ras, de dood van de planeet omdat het kapitalisme de planeet achterlaat. Het vernietigt de ecologie van deze planeet. Een nieuwe vlag van het socialisme moet gehesen worden, een nieuwe weg voor de 21ste eeuw, de opbouw van een solide beweging voor echt socialisme op deze planeet.” “Wij willen een nieuw socialisme, maar niet een socialisme die de ernstige vergissingen van de modellen van de 20ste eeuw kopieert.” Daarmee verwijst Chavez duidelijk naar het stalinisme. Hij maakte een vergelijking tussen het “primitieve communisme” van voor de Conquista (de verovering van het continent door de Spanjaarden) en de wortels van het socialisme. Chavez besloot met de slogans “Socialisme of de dood. We zullen winnen. Venceremos!”
Deze toespraak was krachtig en historisch. Opnieuw benadrukte hij het belang van de omverwerping van het kapitalisme. Het is een duidelijk symptoom van de richting die Chavez en de Bolivariaanse revolutie ingaan. Zijn toespraak werd uitgezonden door Telesur over heel Latijns-Amerika en zal ongetwijfeld het radicalisme versterken van de massa’s die een weg zoeken uit de ellende van het kapitalisme.
