Op 11 december 2012 moest President Chávez opnieuw geopereerd worden voor kanker. Het bericht kwam als een schok voor de massa’s. Hij had namelijk voor zijn operatie een naam genoemd voor een eventuele opvolger, mocht de operatie fout lopen. Velen zagen het als een politiek testament. Het was duidelijk dat Chávez er zelf niet gerust in was. En nu, bijna een maand later, is duidelijk dat het een zeer delicate ingreep was. Er traden tijdens en na de operatie in Cuba complicaties op. De toestand van de President is nu onder controle, hij is stabiel, maar heeft nog meer tijd nodig om te herstellen.
De Venezolaanse oppositie maakte meteen gebruik van de situatie en probeert opnieuw Chávez van de macht te verdrijven. Wat ze eerder op een wettelijke manier niet konden verwezenlijken via verkiezingen, een referendum, of onwettig via een staatsgreep, sabotage, gewelddadige opstanden, patronale lockouts, proberen ze nu op een verfoeilijke manier te bekomen, misbruik makend van de ziekte van de President. Ze weten namelijk dat Chávez een sleutelrol speelt in de Bolivariaanse Revolutie.
Het Venezolaanse volk, de motor van de Revolutie, leeft zo goed als in symbiose met Chávez. Ze weten dat de President gevoelig is voor druk van onderuit, dat hij naar hen zal luisteren en hun belangen zal verdedigen. De massa’s zien hem als één van hen. Daarom is hij ook zo belangrijk voor de oligarchie en de imperialisten. Ze denken dat diegene die hem eventueel vervangt gemakkelijk verslagen zal worden bij verkiezingen en gemakkelijker beïnvloedbaar zal zijn door de druk van de bourgeoisie. Dat hij toegevingen zal doen, zodat ze hun privébelangen makkelijker zullen kunnen verdedigen. Ze denken dat het chavisme zonder Chávez zijn revolutionair karakter zal verliezen, dat bij een eventuele verwijdering van Chávez de weg voor hen open ligt naar het verleden, naar de 4de Republiek, toen een kleine minderheid, de elite, het voor het zeggen had. Toen marionetten van de Verenigde Staten het land leidden en de rijkdommen in hun kringen verdeelden. Toen het volk monddood gehouden en uitgesloten werd. Maar ze onderschatten de kracht van de massa’s.
De eedaflegging en de wet
Meteen al beriep de oppositie zich op de wet. Wettelijk gezien zou Chávez niet aan de macht kunnen blijven. Zij die in 1999 de grondwet verwierpen, ertegen mobiliseerden en copies ervan verbrandden, en tijdens de staatsgreep in 2002 diezelfde grondwet afschaften, beroepen zich er nu op.
Opmerkelijk was dat ze elkaar intern tegenspraken, de ene baseerde zich op ‘absolute afwezigheid’, de andere op ‘tijdelijke afwezigheid’. Dat zijn twee verschillende situaties, die wettelijk ook afzonderlijk behandeld worden. Ook zou, volgens de oppositie, bij afwezigheid van Chávez op de dag van de voorziene eedaflegging (10 januari), de voorzitter van het parlement zijn functie over moeten nemen en zouden er binnen 30 dagen verkiezingen moeten volgen. De internationale pers volgde hen in die redenering, en ook in Belgische kranten konden we lezen: “Indien de verkozen Chávez op 10 januari de eed niet zou kunnen afleggen, dan neemt volgens de grondwet Cabello de macht tijdelijk over en komen er nieuwe verkiezingen”.
Maar niets is minder waar: de wet is duidelijk. Chávez hoeft de eed niet af te leggen op 10 januari als dat onmogelijk is. Hij kan dat op een andere datum doen voor het Hooggerechtshof (artikel 231 van de grondwet). De parlementsvoorzitter zal enkel de macht overnemen als voor de eedaflegging van de president blijkt dat deze "absoluut" in de onmogelijkheid verkeert om te regeren. En enkel als dat zo is moeten binnen de 30 dagen verkiezingen georganiseerd worden. (artikel 233 van de grondwet).
Onder "absolute onmogelijkheid om te regeren" wordt volgens hetzelfde artikel verstaan:
- zijn dood
- zijn ontslag
- de permanente mentale of fysieke onmogelijkheid om te regeren, officieel vastgesteld door een team van dokters, aangesteld door het Hooggerechtshof, met goedkeuring van het Parlement
- het verlaten van het ambt, zo verklaard door het Parlement
- de herroeping na een publiek referendum
Er is dus op geen enkele manier sprake van dat wettelijk gezien de parlementsvoorzitter op 10 januari overneemt en dat er verkiezingen volgen. (1) De oppositie vond het zelfs nodig de afzetting van Chávez aan te kaarten bij het Hooggerechtshof. Dat deed op 9 januari uitspraak, en bevestigde dat de grondwet duidelijk was.
Wat ons opviel was dat journalisten, de meesten anti-Chávez, uit verschillende landen live op TV uitleg konden vragen, kritische vragen konden stellen, aan het Hooggerechtshof na de uitspraak over de eedaflegging. Ik zie het in België nog niet gebeuren dat rechters verantwoording moeten of willen afleggen aan journalisten. Geen vrijheid van meningsuiting in Venezuela?
Wat de oppositie echt wil bekomen, de wettelijke details terzijde gelaten waarbij ze in ieder geval ongelijk hebben, is dat men vergeet dat Chávez herverkozen werd op 7 oktober, toen hij 55% van de stemmen behaalde (8,1 miljoen) bij een enorme opkomst van 80%.
Deze aanval van de oligarchie is gecounterd. Maar ze hebben nog andere snode plannen.
“De regering verzwijgt de waarheid over de gezondheidstoestand van Chávez”
De regering zou volgens de oppositie de bevolking niet op de hoogte houden van de gezondheidstoestand van de President, ze zou dingen verzwijgen. Ook hier volgt de Venezolaanse en internationale mainstream pers de redenering.
Oppositieleiders stelden zelfs een commissie samen, bestaande uit “mensen met een bewezen goede reputatie”, om zelf op Cuba de gezondheidstoestand van de President te verifiëren. Ze zouden ook een oproep doen aan de “internationale gemeenschap”, waarmee ze eigenlijk het imperialisme bedoelen. De aangestelde leden van deze commissie waren allemaal direct betrokken bij de staatsgreep in 2002 en zouden eigenlijk in de gevangenis moeten zitten.
Sommige mediakanalen gaan nog verder. Het Spaanse ABC spant de kroon: zij zouden zelfs weten dat er bij Chávez bepaalde organen verwijderd werden. Tot in detail beschrijven ze dat. Chávez zou ook in coma gehouden worden, en het zou een kwestie van dagen zijn vooraleer de stekker eruit getrokken wordt. Ze baseren zich op “anonieme” bronnen. Ze hebben blijkbaar een geïnfiltreerde, of een “inlichtingenbron”, zoals zij het noemen, binnen het Cubaanse team dat de President behandelt. De multinational Terra (2) ging nog verder: ze verklaarden Chávez dood. We weten wat de bedoeling van deze leugens is: twijfel en verdeeldheid zaaien, psychologische oorlogsvoering.
De regering heeft sinds Chávez’ operatie op 11 december 28 officiële mededelingen over zijn gezondheidstoestand gedaan, ongeveer gemiddeld één per dag. Al deze mededelingen werden via radio en TV uitgezonden en zijn terug te vinden op het internet. In de mededeling van 7 januari werd verteld dat de toestand van Chávez stabiel is en dat hij lijdt aan ademhalingsinsufficiëntie ten gevolge van een longinfectie. Het is wel zo dat de regering de zone van het letsel vernoemt: de bekkenholte, en geen verdere details geeft over de operatie. Dit kan echter om privacy redenen zijn. Ook bij de ontdekking van de bloedklonter in de hersenen van Hillary Clinton werden niet alle details vermeld. Patiënten, ook al zijn het presidenten of ministers, hebben ook recht op privacy betreffende hun gezondheidstoestand.
"De verdeeldheid tussen de chavistische leiders Maduro en Cabello”
Dit is een ander verzinsel dat de oppositie de wereld in probeert te sturen, en de pers volgt gewillig. Nicolás Maduro is de vicepresident en door Chávez genoemd als zijn persoonlijke favoriete opvolger. Diosdado Cabello is de voorzitter van het Parlement. De oppositie hoopt dat, als het ergste zou gebeuren en Chávez zou sterven, het chavisme verdeeld geraakt en zo zichzelf vernietigt. Ze beweren dat, bij eventueel volgende verkiezingen, Cabello zal proberen het leiderschap naar zich toe te halen, tegen de wens van de President in. Ze moedigen dat ook aan door te stellen dat Cabello op 10 januari de macht moet overnemen van Chávez en door te zeggen dat er wantrouwen en angst heerst tussen Cabello en Maduro. Deze stelling wordt ook verdedigd door vage “analisten” in verschillende internationale kranten.
Maduro en Cabello zelf, en ook andere leiders binnen het chavisme, spreken deze beweringen stellig tegen. Het zou trouwens ondenkbaar zijn dat een politieke leider, tegen de wil in van de President, een greep naar de macht zou doen. Hij weet dat dat politieke zelfmoord betekent, en dat het volk dat nooit zal aanvaarden. We zagen Maduro en Cabello elkaar zelfs omhelzen op TV, om het volk te tonen dat er geen sprake is van verdeeldheid.
Sabotage van de voedselverdeling en speculatie
De private voedingsindustrie is ook opnieuw begonnen met het onwettig stockeren van grote hoeveelheden voedsel, met als doel schaarste te veroorzaken en de prijzen de hoogte in te sturen. Pure speculatie met het oog op destabilisatie van het land. In het verleden werd deze tactiek al vaker toegepast, en ook nu zien ze weer hun kans. De ziekte van Chávez geeft hen hoop.
De firma Polar werd enkele dagen geleden betrapt op het illegaal opslaan van 750 ton voorgekookt maïsmeel, een basisproduct in Venezuela. Polar is eigendom van de familie Mendoza, die een sleutelrol speelde bij de staatsgreep in 2002, de patronale lockout in 2003 en de gewelddadige opstanden in 2004, toen hun vrachtwagens gebruikt werden bij wegversperringen.
Ook werd er 8000 ton suiker gevonden tijdens een controle in een opslagplaats van een privaat transportbedrijf. Suiker die met opzet niet verdeeld werd. Onze bronnen in Venezuela vertelden ons dar er inderdaad schaarste aan suiker is, en ook aan maïsmeel. Er werden arrestaties verricht, de producten werden op de markt gebracht en de regering beloofde de controles sterk op te voeren en overtreders te straffen.
Vele firma’s, met Polar op kop, hebben nu al meermaals dezelfde, illegale tactiek gebruikt om de Revolutie in gevaar te brengen. Het wordt nu hoog tijd dat ze onteigend worden, en onder publieke controle komen.
"Na Chávez is de Revolutie voorbij”
De oppositie en private media gaan ervan uit dat de Revolutie voorbij is als Chávez van het toneel verdwijnt. Ze zeggen dat de economische toestand nu al chaotisch is en dat er een politieke crisis is. Ze zien daarbij over het hoofd dat de inflatie in 2012 19,9% bedroeg, de laagste in jaren, dat de economie groeide met 5,5% en dat de werkloosheid lager is dan in de Verenigde Staten en in de meeste landen van Europa. Ze negeren het feit dat Venezuela het ook goed doet bij afwezigheid van Chávez. De gouverneursverkiezingen werden door de PSUV (Verenigde Socialistische Partij van Venezuela) gewonnen in 20 van de 23 deelstaten. Er is geen crisis, de scholen openden normaal, de wijkgezondheidscentra zijn open, de mensen zijn aan het werk, doen inkopen en gingen in de week van Kerstmis met vakantie, zoals gewoonlijk. Er wordt niet gehamsterd, er zijn geen plunderingen noch politieke onrust.
Maar wat ze vooral over het hoofd zien is het Venezolaanse volk. Chávez is niet enkel een persoon, een leider. Hij vertegenwoordigt een politiek project van economische en culturele soevereiniteit, van een verenigd Latijns-Amerika. Een project dat bescherming biedt tegen de interventie van de Verenigde Staten, waarbij aan alle basisrechten voldaan is. Een participatieve democratie met het volk in een hoofdrol.
Het volk heeft al meermaals getoond dat het bereid is de Revolutie te verdedigen. Ze kwamen al op straat bij verschillende verkiezingen, of om de rechten van de arbeiders te verdedigen. Maar ook om de rechten van de vrouw of van holebi’s te verdedigen, of in steun van journalisten die aangevallen werden door de oppositie. En laat ons vooral 2002 niet vergeten, toen ze met duizenden op een heldhaftige manier de staatsgreep ongedaan maakten. Ook op 5 januari waren ze met velen aanwezig aan het parlementsgebouw toen de voorzitter verkozen werd.
En ook vandaag (10 januari), de dag dat Chávez onder normale omstandigheden de eed had moeten afleggen, zullen ze met duizenden aanwezig zijn aan het presidentieel paleis om de Revolutie te verdedigen. Vandaag nog hoorden we een journalist van de VRT vertellen dat het een “geregisseerde” bijeenkomst zal zijn. Maar het Venezolaanse volk heeft geen regisseur nodig. Het kan perfect zijn eigen toekomst bepalen. Het politiek bewustzijn van de Venezolanen is enorm gegroeid de laatste jaren en ze zijn klaar om de aanvallen van de oppositie, van de oligarchie, af te weren. Ze zullen dat ook doen, en ze weten dat ze alert moeten blijven. Want ook de oppositie (een leidende figuur van oppositiepartij Primero Justicia) riep de tegenhangers van Chávez op om op 10 januari op straat te komen en te “rebelleren” tegen de “niet toepassing van de wet” in verband met de eedaflegging. Het volk is echter 2002 nog niet vergeten. Ook toen werd de staatsgreep in gang gezet met een oproep van de oppositie tot een tegenbetoging, met als doel geweld en chaos te veroorzaken.
Ze weten wat ze te verdedigen hebben: gratis onderwijs op alle niveaus en voor iedereen, gratis medische zorgen, gratis laptops en maaltijden voor kinderen in de lagere school, gesubsidieerde voeding en boeken, toegankelijke cultuur en kunst, publieke infrastructuur zoals metro’s en treinen, wetten ter verdediging van de rechten van de mindervaliden, van vrouwen, arbeiders enzovoort. Regeringshulp bij de landbouw en coöperatieven, gelegaliseerde gemeenschaps- en arbeidersorganisaties met beslissingsrecht. Gratis internetcentra, muziekprogramma’s, pensioenrechten, betaalbare en waardige woningen, voorzien van gesubsidieerde huishoudtoestellen. Bedrijven en landbouw onder arbeiderscontrole. En de lijst is nog veel langer.
Een revolutie is nooit voltooid, en het volk zal ze verder uitbouwen, maar moet daarbij wel alert blijven voor de aanvallen van de oppositie, van de oligarchie en haar bondgenoten.
Wij hopen dat dit samen met Chávez kan. Hij is de man die de aanzet gaf, die Venezuela een rechtvaardige toekomst biedt, zonder uitsluiting en met gelijke rechten voor iedereen. Hij is ook diegene die in vele andere Latijns-Amerikaanse landen als voorbeeld gold om een linkse koers te gaan varen. We wensen hem nog een lang en gezond leven toe en hopen dat hij snel herstelt.
Viva Chávez!
Patrick Hens
Handen Af van Venezuela
http://www.handsoffvenezuela.org/nederlands/
http://www.facebook.com/groups/handenafvanvenezuela/
(gegevens uit verschillende bronnen)
(1) De link naar de betreffende artikels van de grondwet: http://venezuela.justia.com/federales/constitucion-de-la-republica-bolivariana-de-venezuela/titulo-v/capitulo-ii/
(2) Terra is een Spaanse multinational actief op de internetmarkt, die bekend staat om staat bekend om zijn anti-Chávez houding. Het bedrijf werd opgericht door Juan Villalonga, een invloedrijk zakenman.