Wat is veranderd sinds de publicatie van het vorig artikel over de Amerikaanse verkiezingen? Veel! George Jr. Bush (de kandidaat van de Republikeinen en zoon van de voormalige president George Bush) en Al Gore (kandidaat van de Democraten) bevinden zich nu in een nek-aan-nekrace, terwijl Ralph Nader (kandidaat van de Groenen) zijn programma drastisch heeft aangepast ten gevolge van zijn groeiende aanhang. Bij dit schrijven zouden Bush en Gore elk op ongeveer 45% van de stemmen kunnen rekenen. In de afgelopen maanden schommelde dat percentage nogal, en Nader heeft daar zeker iets mee te maken.
Nader houdt eigen conventies
De campagne van Nader kreeg wind in de zeilen na de conventies van de Democraten en de Republikeinen, die beiden af te rekenen hadden met protestbetogingen. Nader startte met eigen ‘conventies’, die hij ‘steunbijeenkomsten’ noemde. In tegenstelling tot een eenmalige conventie, organiseert Nader een tiental steunbijeenkomsten verspreid over de VS. De inkomstprijs bedraagt 7 tot 10 dollar, maar kinderen en minder begoeden hoeven niet te betalen. Democraten en Republikeinen vragen drie keer meer entreegeld.
Op de steunbijeenkomst te Portland, Oregon (aan de Westkust, net boven Californië), kwamen 10.000 mensen opdagen, in Minneapolis, Minnesota (een centraal gelegen staat) 12.000. Ook op de andere bijeenkomsten slaagt Nader erin massaal veel volk bijeen te brengen.
Deze massabijeenkomsten en zijn uitgesproken programmapunten krijgen nationale mediabelangstelling. Zijn standpunten over de afschaffing van de anti-vakbondswet Taft Hartley, de optrekking van het minimumloon in heel de VS tot de huidige levensstandaard en gratis gezondheidszorg doen veel kiezers, vakbonden en vakbondsleiders hun mening herzien.
De teamsters
Onlangs riep de basis van verschillende grote Teamsters-vakbonden op om Ralph Nader officieel te steunen, in tegenstelling tot de vakbondsleiding die achter Al Gore staat. Een teamster die tevens lid is van de Labor Party stelde: “De Teamsters mogen geen negen miljoen dollar verkwanselen aan steun voor een partij van de patroons. Het wordt tijd dat de vakbonden niet langer proberen invloed uit te oefenen op de door de bedrijven gedomineerde Democratische Partij en hun eigen arbeiderspartij opbouwen.” (bron: Women and Marxism: http://www.womenandmarxism.com)
Nader schijnt een nieuwe wind in de zeilen te krijgen door de groeiende steun onder arbeiders, vakbonden en arme mensen die normaal gezien niet gaan stemmen omdat ze er het nut niet van inzien.
Nader schreeuwt luider
Nooit eerder hebben aanvallen op de grote bedrijven in de VS zo’n groot publiek bereikt als die van Nader. Een van de meest gevoelige onderwerpen die hij bespeelt is de gevangenisindustrie. Onlangs bezocht hij Youngstown, een klein stadje in Ohio dat het Ohio Neast Correctional Center herbergt. Hij ging er tekeer tegen de gevangenisindustrie en veroordeelde Gore en Bush die dit systeem verdedigen. In een toespraak aan de Youngstown State University noemde hij de gevangenisindustrie ‘een van de meest onberaden activiteiten van de bedrijfswereld’.
‘Men hoeft geen genie te zijn om in te zien wat de drijvende kracht is achter deze industrie’, zei Nader. ‘Politici wekken de vrees voor misdaad in de hand, de gevangenispopulatie groeit en bedrijven zien in wat een nationale crisis zou moeten zijn als een bron van winst.’ Nader merkte ook op dat vooral steden zoals Youngstown die hard te lijden hebben onder bedrijfssluitingen en hoge werkloosheid dergelijke bedrijfsgevangenissen aantrekken. (meer info op de officiële Ralph Nader website http://www.votenader.com)
De Labor Party
De Amerikaanse Labor Party besliste om geen enkele kandidaat te steunen, hoewel Nader zelf lid is van de Labor Party. Met die beslissing wilden ze hem straffen, omdat hij opkomt voor de Groene Partij. Hiermee neemt de Labor Party de slechtst mogelijke positie in: oproepen om niet te gaan stemmen. Hoe kan een partij die de belangen van de arbeiders moet verdedigen haar leden oproepen om zich te onthouden in plaats van een derde kandidaat te steunen, die het bewustzijn onder de arbeiders helpt optillen? De Labor Party zou kritische steun moeten verlenen aan Nader.
Derde Partij en Buchanan
Op een maand tijd is de campagne van Nader erin geslaagd vorm te geven aan het idee van een derde partij, dat veel Amerikanen genegen zijn. Volgens een recente poll van Associated Press wil bijna de helft van de ondervraagden dat er een derde partij zou opkomen als alternatief op de Democraten en Republikeinen en maar 23% vindt dat het tweepartijenstelsel ‘redelijk goed’ werkt. (meer info op YFIS: http://www.newyouth.com)
Nader is echter niet de enige kandidaat van een “derde partij”; er is ook nog de Reform Party die tijdens recente verkiezingen de Republikeinen op de hielen zat. De Reform Party schuift Pat Buchanan naar voor als presidentskandidaat. Deze partij is in hoofdzaak een alternatieve partij voor de rijken, oerconservatief, tegen het recht op abortus, voor strengere immigra-tieregels en tegen de legalisatie van de nieuwe abortuspil RU486. Buchanan was in 1992 een geducht tegenkandidaat van George Bush sr. voor de benoeming van de Republikeinse presidentskandidaat. Hij is ook een oude vriend van de ‘Christian Coalition’, een terroristische organisatie die verantwoordelijk is voor bomaanslagen op abortusklinieken. Bovendien heeft hij banden met blanke extremis-tische groepen. De Christian Coalition steunt traditioneel de Republikeinen en ook nu roept ze op om voor Bush te kiezen.
Buchanan zal niet veel schokgolven veroorzaken in de huidige campagne. In veel staten is hij nauwelijks aanwezig en ook de pers schenkt weinig aandacht aan hem.
Presidentiële debatten
Zowel Nader als Buchanan strijden voor een plaatsje in de presidentiële debatten. De verantwoordelijke Commissie stelt op haar website: “De Commissie voor presidentiële debatten werd opgericht in 1987 om te verzekeren dat de debatten, als een permanent deel van elke verkiezing, de best mogelijke informatie verschaffen aan kijkers en luisteraars.”
De Commissie hanteert de volgende criteria om kandidaten toe te staan deel te nemen aan de debatten: minstens 35 jaar, geboren in de VS, minstens 14 jaar woonachtig in de VS en verkiesbaar onder de constitutie. Vervolgens moeten de kandidaten op voldoende kieslijsten voorkomen en minstens een mathematische kans maken om de verkiezingen te winnen. Onder de constitutie is de kandidaat die een meerderheid van stemmen wint in het Kiescollege (minstens 270 stemmen) verkozen tot president, onafhankelijk van de populaire stemming. Dit laatste criterium maakt het voor een derde kandidaat vrijwel onmogelijk om deel te nemen aan de debatten.
Zijn de debatten belangrijk?
De polluitslag vlak na de debatten, precies een maand voor de verkiezingen, is doorgaans bepalend voor de verkiezingsuitslag. 46,1 miljoen Amerikanen volgden de presidentiële debatten in 1997. Tijdens de verkiezingen van 1992 nam ook de onafhankelijke kandidaat Ross Perot deel aan de debatten, die door een recordaantal van 97 miljoen Amerikanen werden gevolgd. Ross Perot werd toegelaten tot de debatten als gevolg van zijn financiële status: hij slaagde er op zijn eentje in de nodige federale fondsen bijeen te krijgen om op te komen als officiële kandidaat. De criteria voor die fondsen zijn meestal: zeer rijk zijn of een onrealistisch aantal stemmen bijeenkrijgen in de voorverkiezingen.
Indien Nader had mogen participeren in de debatten, had hij Gore en Bush waarschijnlijk van tafel geveegd. Beide kandidaten zijn niet bereid te antwoorden op de vragen van Nader over gezondheidszorg, privatiseringen, hervorming van de campagnefinanciering of vakbondsvrijheden.
Oproep aan socialisten voor kritische steun aan Nader
Zowel de Democraten als de Republikeinen behartigen in de eerste plaats de belangen van de bedrijven. Geen van beiden hebben een massale basis onder de arbeidersklasse. Socialisten moeten oproepen voor een onafhankelijk klassenalternatief op beide burgerlijke partijen. Ons doel is in de eerste plaats de oprichting van een massale arbeiderspartij, gebaseerd op de ideeën van het marxisme. Maar waar moet zo’n partij vandaan komen? Verschillende socialistische groeperingen brengen hun eigen kandidaat naar voren. Ze vinden echter geen gehoor onder de arbeiders. Zelfs wanneer ze tot op het stembiljet geraken, blijft hun steun beperkt tot een kleine minderheid die hun radicale ideeën steunt. Het is zeer eenvoudig om zichzelf uit te roepen tot ‘revolutionaire partij’. Maar een ‘revolutionaire partij’ is nutteloos zonder massale participatie en steun onder de arbeiders. Zelfs een partij van 100.000 leden zou in de VS nog altijd niet meer zijn dan een sekte.
Van alle kandidaten die tegen het status-quo zijn van het tweepartijenstelsel, krijgt Nader het meest gehoor onder de arbeidersklasse en is hij het best geplaatst om het tweepartijenstelsel te doorbreken.
