“Wat men ook moge denken van het Bolsjevisme, het staat buiten kijf dat de Russische Revolutie één van de grootste gebeurtenissen is in de geschiedenis van de mensheid en dat het bewind van de Bolsjevieken een fenomeen van wereldwijd belang is.” John Reed, 1 januari 1919 (citaat uit “Tien dagen die de wereld deden wankelen”).
We vieren dit jaar de 100e verjaardag van de Oktober Revolutie. Vanuit marxistisch oogpunt bekeken was de Bolsjevistische Revolutie de grootste gebeurtenis uit de wereldgeschiedenis. Voor de eerste keer, wanneer we de heroïsche maar tragische episode van de Parijse Commune buiten beschouwing laten, slaagden de massa’s erin het oude bestel omver te werpen en te beginnen aan de gigantische taak van de socialistische omvorming van de maatschappij.
Zoals de Franse Revolutie in de 18e eeuw en de Engelse in de 17e moest ook de Russische Revolutie een aantal etappes doorlopen vooraleer ze haar eindpunt bereikte. Dit was een leerproces waarin de massa’s een aantal verschillende opties, partijen en leiders in ogenschouw namen en ze één voor één uittestten vooraleer ze in staat waren om zelf de macht te veroveren.
Volg ons op het twitteraccount “De Russische Revolutie” hier: https://twitter.com/1917Bolshevik
De beslissende factor was ongetwijfeld het bestaan van een marxistische partij – de Bolsjevistische partij onder de leiding van Lenin en Trotsky. Zo’n partij kwam niet uit de lucht vallen. Noch kon ze op het moment zelf geïmproviseerd worden. Ze werd over een periode van twintig jaar met veel moeite opgebouwd, meestal onder de barre omstandigheden van ondergronds werk.
Geen enkele politieke partij ooit in de gehele geschiedenis is zo spectaculair gegroeid als de Bolsjevistische in 1917. In februari telde de partij een klein aantal leden, waarschijnlijk niet meer dan 8000, in een zeer uitgestrekt land met een bevolking van 150 miljoen. En toch waren de Bolsjevieken tegen oktober sterk genoeg om miljoenen arbeiders en boeren succesvol naar de machtsovername te leiden.
De verdedigers van het kapitalisme en hun gehoorzame lakeien van de rechterzijde van de sociaal democratie beweren dat de ineenstorting van de USSR betekent dat het socialisme gefaald heeft. Maar wat faalde in Rusland was niet het socialisme, maar een karikatuur ervan. In tegenspraak tot de herhaalde lasterlijke aantijgingen was het Stalinistische regime precies het tegenovergestelde van het democratische bestuur dat door de Bolsjevieken in 1917 werd ingevoerd. De Oktober Revolutie was noch een staatsgreep, noch een samenzwering, maar de georganiseerde uitdrukking van de wil van de overweldigende meerderheid die negen maanden gestreden had om een oplossing voor hun problemen te vinden doorheen de macht van de Sovjets.
Het is belangrijk dat iedereen die vandaag vecht voor een betere wereld een diepgaande studie maakt van de lessen van de Oktober Revolutie van 1917. Om hen te helpen bij deze opdracht hebben we een lectuurlijst opgemaakt van die publicaties waarvan we denken dat ze van groot nut zullen zijn.
De verjaardag van de revolutie zal onvermijdelijk ook het startsein zijn van een campagne gericht tegen de Russische Revolutie en de Bolsjevistische partij, gevoerd door de tegenstanders van het socialisme. De werken die we aanbevelen zullen een gepast tegengif vormen tegen deze misdadige scheldkanonades en een begrijpelijk antwoord op de vuilspuiterij van de contrarevolutionairen. Het is met groot enthousiasme dat we deze publicaties aan u voorstellen!
Londen, 10 januari 2017
Inleidende informatie
THE RUSSIAN REVOLUTION: THE MEANING OF OCTOBER door Alan Woods
Dit artikel geeft een uitstekend overzicht van de revolutie en van de lessen die eruit te leren zijn.
HISTORY OF THE RUSSIAN REVOLUTION TO BREST LITOVSK door Leon Trotski
Dit kort verslag, geschreven in 1918 tijdens de onderhandelingen tussen de nieuwe Sovjet regering en het leger van de keizer over Brest-Litovsk, is een excellente kennismaking met de Russische Revolutie.
10 DAYS THAT SHOOK THE WORLD door John Reed
Dit klassiek werk over de Bolsjevistische Revolutie behoeft geen uitgebreide uitleg. Het geeft een dag na dag verslag van de revolutie en werd door Lenin als zeer waarheidsgetrouw geprezen. Een uitstekend tegengif tegen de leugens en verdachtmakingen van de burgerlijke criticasters van Oktober.
TER VERDEDIGING VAN OKTOBER door Leon Trotski
De bekende speech, uitgesproken in Kopenhagen, Denemarken in november 1932.
Essentiële theoretische werken
DE GESCHIEDENIS VAN DE RUSSISCHE REVOLUTIE door Leon Trotski
Dit is hét marxistische standaardwerk over de Russische revolutie. Het is geschreven in 1930 op het Turkse eiland Prinkipo, waar Stalin Trotski naartoe verbannen had. Het geeft een volledig verslag in drie volumes van de revolutie en alle stadia die ze doorliep en een diepgravende Marxistische analyse van de grote gebeurtenissen waarin Trotski een leidende rol speelde.
STAAT EN REVOLUTIE door V.I Lenin
Deze marxistische klassieker over de staat werd door Lenin geschreven toen hij zich schuil hield in Finland, na de nederlaag van het proletariaat in de juli dagen.
THE PERMANENT REVOLUTION & RESULTS AND PROSPECTS door Leon Trotski
In het Nederlands is enkel het tweede deel beschikbaar: RESULTATEN EN VOORUITZICHTEN
In dit werk legt Trotski zijn theorie van de permanente revolutie uit, die hij in 1904-1905 uitwerkte. Hij voorspelde dat de Russische arbeidersklasse aan de macht kon komen lang voor de rest van Europa. Deze theorie werd door de gebeurtenissen van Oktober volledig bewaarheid.
BOLSHEVISM – THE ROAD TO REVOLUTION door Alan Woods
De geschiedenis van de Bolsjevistische partij, van haar ontstaan tot het einde van 1917. Dit boek is een standaardwerk voor iedereen die de 30 jaar politieke evolutie wil begrijpen die de Bolsjevieken voorbereidde op de machtsovername van Oktober 1917.
LENIN EN TROTSKI, HUN WARE IDEEËN door Alan Woods en Ted Grant
In dit belangrijke werk geven Alan Woods en Ted Grant een omstandige uitleg over de sleutelposities die Lenin en TrotskI bekleedden en de wisselwerking tussen hun ideeën.
Idealiter zou men alle artikels, speeches en pamfletten moeten lezen die Lenin schreef in de loop van 1917. We beperken ons hier tot de meest essentiële, maar we zouden je willen aansporen ook de rest te lezen.
LETTERS FROM AFAR door V.I Lenin
Deze verzameling brieven werd door Lenin geschreven in Zwitserland vlak na de omver -werping van de tsaar in februari 1917. Ze waren gericht aan de leiders van de Bolsjevieken in Rusland: hij vroeg hen radicaal te breken met de Mensjevieken en de Liberalen en hij bepleitte de machtsovername door de arbeiders.
OUR REVOLUTION door Leon Trotski
Geschreven de 18e maart 1917, toen de eerste berichten over de opstand in Petrograd New York bereikten. Deze brieven tonen aan dat Trotski, onafhankelijk van Lenin, toen tot dezelfde conclusies kwam.
DE APRILSTELLINGEN door V.I Lenin
Het standpunt dat hij reeds ontwikkelde in zijn brieven uit de vreemde krijgen hier een grondiger uitgewerkte versie. Op basis hiervan voerde Lenin de strijd op de April conferentie tegen de opportunistische lijn, gesteund door Stalin en Kamenev.
DE DREIGENDE CATASTROFE EN HOE ZE TE BESTRIJDEN door V.I Lenin
Nog een marxistische klassieker die toont hoe Lenin traditionele eisen gebruikt om het niveau van bewustzijn te verhogen, vertrekkend van praktische beslommeringen te komen tot de noodzakelijkheid de macht te grijpen.
CAN THE BOLSHEVIKS RETAIN STATE POWER?
Deze drie artikelen zijn geschreven in de periode dat Lening de arbeiders opriep om de macht te grijpen, anders wachtte hen de nederlaag.
Geschriften van andere revolutionairen
ON THE EVE OF 1917 door Alexander Shlyapnikov
Shlyapnikov was tijdens de oorlogsjaren een organisator van de Bolsjevieken. Hij was gestationeerd in Scandinavië en was de contactpersoon tussen Lenin en de andere Bolsjevieken in Rusland. Zijn memoires beslaan de periode tussen 1914-1917.
REVOLUTIONARY SILHOUETTES door Anatoly Lunacharsky
Anatoly Lunacharsky was een aloude Russische marxist die minister van onderwijs werd onder de regering van de Bolsjevieken. Hij maakte in 1919 een reeks pentekeningen van de grote revolutionaire leiders uit die periode: Lenin, Trotski, Zinoviev, Martov en anderen. Alleen Stalin staat er niet bij.
KRONSTADT AND PETROGRAD IN 1917door Fyodor Raskolnikov
Raskolnikov, toen een 25jarige matroos van de Russische vloot in Kroonstadt, vlak naast het revolutionaire Petrograd. Hij was één van de leiders van de rode matrozen die een sleutelrol speelden in de revolutie, zijn avonturen zijn levendig beschreven in dit boek.
LENIN’S MOSCOW door Alfred Rosmer
Albert Rosmer was een veteraan van de Franse revolutie, hij startte zijn politieke leven als anarcho-syndikalist, evolueerde tot communist en werd later een aanhanger van Leon Trostki. In dit boek beschrijft hij de periode van 1922 tot de dood van Lenin in 1924, gebaseerd op zijn persoonlijke ervaringen met de Russische Revolutie en de communistische beweging in Rusland en Frankrijk.
YEAR ONE OF THE RUSSIAN REVOLUTION door Victor Serge
Een belangrijk verslag van de persoonlijke ervaringen van deze Franse revolutionair tijdens het eerste jaar van de revolutie. Victor Serge was oorspronkelijk een anarchist maar werd later lid van de Bolsjevieken.
Andere schrijvers
THE RUSSIAN REVOLUTION OF 1917, A PERSONAL MEMOIR door Nikolai Niklaevich Sukhanov
Sukhanov was een Russische Mensjevieke Internationalist. Hij schreef een werk in zeven delen over zijn herinneringen aan de Russische Revolutie, dat verscheen in 1922. Aan het einde van zijn leven las Lenin deze boeken met veel interesse. Deze memoires geven een ooggetuigenverslag van de gebeurtenissen, gezien uit het standpunt van de Mensjevieken. Lenin omschreef het als een revolutie beschreven vanuit het standpunt van de kleinburgerij.
LENINISM UNDER LENIN door Marcel Liebman
Een gedetailleerde studie van de opgang en de triomf van het Bolsjevisme, met belangrijke feiten, kleine gebeurtenissen en citaten. Het omvat ook twee hoofdstukken over het Leninisme buiten Rusland en de internationale.
SIX MONTHS IN RUSSIA door Louise Bryant
Dit is een fascinerend ooggetuigenverslag van een Amerikaanse linkse activiste. Vooral de vele interviews met vrouwelijke revolutionairen zijn interessant en de weergave van het dagelijkse leven in het revolutionaire Rusland uit die tijd.
IN REVOLUTIONARY RUSSIA door Arthur Ransome
Een innemend verslag, geschreven door de bekende Engelse schrijver, auteur van “Swallows and Amazons” die Rusland in 1920 bezocht.
THE BOLSHEVIKS COME TO POWER door Alexander Rabinowitch
Een interessant boek dat de periode beschrijft van de julie dagen tot de machtsovername. Uitgegeven in NY in 1976.
MEMOIRS OF A BRITISH AGENT door Bruce Lockhart
Zoals de titel van dit boek reeds aangeeft, werkte Bruce voor de Britse geheime dienst in Rusland van 1912 tot na de Russische Revolutie. Alhoewel hij duidelijk geen sympathisant was van de Russische Revolutie (hij werd in 1918 aangeklaagd voor een moordpoging op Lenin en gevangen gezet, later werd hij uitgewisseld tegen Maxim Litvinov) een politieke liberaal en aanhanger van Kerensky, was hij toch een scherpe observator van de revolutie en zijn deelnemers en is zijn boek een valabel historisch document vanuit zijn standpunt geschreven.
THE BOLSHEVIK REVOLUTION door EH Carr
EH Carr, een vroegere uitgever van de Times, is één van de weinige burgerlijke geschiedschrijvers die proberen de Russische revolutie objectief te beschrijven. Ondanks het feit dat zijn klassenachtergrond en zijn psychologie een werkelijk begrip van de natuur van de ideologie van het Bolsjevisme in de weg staan, steekt hij toch met kop en schouders uit boven de onzin die de meeste van de moderne burgerlijke historici produceren. Het is grondig gedocumenteerd en bevat veel interessant materiaal. Het omvat drie volumes en is slechts het eerste deel van een omvangrijk project van Carr, die de gehele geschiedenis van Rusland wou te boek stellen. Het vierde volume beschrijft de periode na de dood van Lenin en de opkomst van Stalin.
