Na enkele weken van schandalen en de daaropvolgende politieke stoelendans wordt Patrick Janssens de nieuwe burgemeester van Antwerpen. Zo lijkt het op het eerste gezicht alsof de socialisten de politieke strijd in Antwerpen eens te meer gewonnen hebben. Kunnen we ons dus weer allemaal op de borst kloppen?
Voor wie wat verder kijkt dan de oppervlakkige analyses die de media maakten van het Antwerpse gebeuren, wordt het echter al snel duidelijk dat er niet al te veel inhoud te vinden is in Antwerpen. Daarmee wordt al snel duidelijk dat die zogenaamde overwinning van de socialisten eerder een Pyrrusoverwinning is en dat we eigenlijk niet echt veel zien om enthousiast over te zijn.
Het behouden van de burgemeestersjerp door SP.a en de zogenaamde overwinning op de liberalen betekent in feite een zware nederlaag voor de arbeidersklasse en de linkerzijde in Antwerpen. Inhoudelijk staan de socialisten immers op dezelfde lijn als de liberalen. Of beter gezegd, zij hebben geen alternatief voor de neoliberale bezuinigingswoede van de VLD. Ook de socialisten willen ‘zuinig besturen’ en zij nemen zo het aloude liberale credo ‘minder is meer’ klakkeloos over.
En we weten wat dat betekent. De neoliberale politiek van de VLD is er al jaren op gericht om enerzijds het geheel van sociale verworvenheden van het stadspersoneel af te breken en om anderzijds de winstgevende openbare stadsdiensten te privatiseren. Ook Patrick Janssens sprak reeds over het aanpakken van de zogenaamde ‘privileges van het stadspersoneel inzake verlofregeling en arbeidstijd’, terwijl het hier over sociale verworvenheden gaat die het stadspersoneel via sociale strijd heeft kunnen afdwingen. Ook inzake de privatiseringen heeft SP.a niet echt een alternatief klaar en maken zij kritiekloos de oefening van het kerntakendebat, waarbij de verschillende taken van de overheid verdeeld zullen worden over de verschillende beleidsniveaus en de privé-sector.
We weten dus wat ons te wachten staat in Antwerpen: bezuinigingen, saneringen, uitbestedingen en privatiseringen. In ruil voor de burgemeestersjerp gaat SP.a plat op de buik voor de liberalen. Hiermee hoopt Patrick Janssens het Vlaams Blok te stoppen. In Humo zegt hij hierover het volgende: “Want de problemen waarop hij (Dewinter, nvdr) teert, het stadhuisspook van cliëntelisme en gefoefel, zullen we daadkrachtig aanpakken. Ik verzeker u: de grond voor het Vlaams Blok zal veel minder vruchtbaar worden.”
Dat is echter ijdele hoop, denken wij, want Patrick Janssens haalt oorzaak en gevolg door elkaar. Door de politieke situatie in Antwerpen te herleiden tot een zaak van ‘proper en zuinig bestuur’ gaat hij voorbij aan de reële politieke situatie in Antwerpen. Antwerpen lijdt immers al meer dan twintig jaar onder een torenhoge stadsschuld. De afbetaling daarvan zorgt ervoor dat elk daadkrachtig sociaal beleid in Antwerpen onmogelijk wordt, een beetje zoals de schulden van de Derde Wereld-landen. Zo slepen de sociale problemen in Antwerpen al meer dan twintig jaar aan en blijft de voedingsbodem voor het Vlaams Blok verder gisten. Het is niet voor niets dat het Vlaams Blok in Antwerpen doorbrak in de verkiezingen van 1988, de eerste gemeenteraadsverkiezingen nadat Antwerpen de botte besparingsbijl bovenhaalde.
Elke serieuze dokter zal je kunnen zeggen dat het niet veel uithaalt om de symptomen van een ziekte te bestrijden, als je de oorzaken ook niet aanpakt. Welnu, Patrick Janssens probeert hier de symptomen (het Vlaams Blok) te bestrijden zonder de oorzaak van de ziekte (de jarenlange onderfinanciering van Antwerpen en de besparingen) aan te pakken. Meer nog, hij schrijft een recept voor dat nog meer van dezelfde ziekte belooft. En zo kunnen we dus nog meer van dezelfde symptomen verwachten.
Patrick Janssens noemt zich vandaag de klokkenluider, maar hij zou zich eerst de vraag moeten stellen welke klok hij zal luiden: de blauwe klok van de saneringen en de privatiseringen of de rode klok die de gesel van de stadsschuld aanklaagt? Een vaststelling waar men niet om heen kan is immers dat er in Antwerpen de laatste twintig jaar geen enkel grootstedelijk initiatief is genomen dat gefinancierd werd vanuit de normale begroting. Alle initiatieven werden steeds gefinancierd vanuit hogere overheden (SIF, Europa). Het is dus ronduit schandalig dat SP.a nu opnieuw durft te roepen dat minder gelijk is aan meer en dat de bal opnieuw bij het stadspersoneel ligt. Indien Patrick Janssens echt de klokkenluider wil zijn, dat hij dan de klok van de stadsschuld luidt. De Antwerpenaar heeft namelijk al genoeg afbetaald aan de banken om nu nóg eens ter verantwoording te worden geroepen. Antwerpen heeft geld nodig om te investeren in het sociaal weefsel en de dienstverlening. En snel!
