Een echte doorsnede van de Brusselse arbeidersklasse staat piket aan de chocoladefabriek Godiva. Migranten van Spaanse, Italiaanse, Griekse en Marokkaanse origine blokkeren met rasechte Brusselse ‘zinnekes’ de drie toegangen van de fabriek.
Veel vrouwen voor de poort. Het merendeel van de arbeiders zijn immers vrouwen. Liedjes van Claude François en eenzelfde doel verenigt hier iedereen! Voor een fabriek van 300 arbeiders is een piket van 70 à 80 actievoerders een groot succes. Niemand is binnengegaan. Het ACV staat hier broederlijk zij aan zij met de rode collega’s. “Neen, de ‘groenen’ hebben hier het laatste pamflet van het ACV niet uitgedeeld in de fabriek.” Bij Côte d’Or, nu Jacobs Suchard, hebben de ACV-delegees wel dat bewuste pamflet uitgedeeld (dat als advertentie ook te lezen was in al de kranten). “Ze hebben onmiddellijk al hun militanten op hun dak gehad”, lachte Liliane, de hoofdafgevaardigde van de rode vakbond bij Godiva. “Hier doet het ACV met ons mee. Dat was ook zo met de staking rond de sectorale CAO in de lente.” Maar het is niet gemakkelijk geweest de twee laatste weken. “Wij waren uitgeput, maar de directie heeft haar intimidatiecampagne verloren. Elke dag liepen de managers de productielijnen af om de mensen angst in de spreken met de hoop dat niemand zou staken. Wij liepen stelselmatig bijna letterlijk achter de managers aan en monterden de collega’s op. Het resultaat kan je hier aan het piket zien.”
Helse ritmes
Of de mensen zich betrokken voelen met de onderhandelingen rond de eindeloopbaan? “En of. De helft van het personeel is hier tussen 40 en 50 jaar oud. En velen zijn afgemat op die leeftijd. Je zou het niet denken maar hier wordt echt hard gewerkt. Recentelijk bestudeerde ik de bedrijfsresultaten. Wat viel mij hierin op? Wel, de productiviteit is hier sterk gestegen de laatste jaren. Met evenveel of zelfs minder volk produceren wij hier gevoelig meer.” Is dat niet dankzij nieuwe en betere machines? Het piket begint te lachen. “Nieuwe machines. Nee hoor. Hier is al lang niet meer geïnvesteerd in nieuwe machines. Zelfs het onderhoud van de machines wordt verwaarloosd. Het kost te veel geld, denkt de directie. Neen WIJ hebben de productiviteit doen stijgen door harder en intenser te moeten werken.” Een derde van de arbeiders heeft ofwel een interimcontract of een contract van beperkte duur. “De contracten van beperkte duur zijn iets wat wij met de vakbonden hebben bekomen. Het zijn interimairs voor wie we een echt contract hebben bekomen. Maar de directie draait hier niet om de pot. Het liefst zien zij iedereen met een interimcontract werken.”
De motivatie voor de staking is dus bij Godiva, zoals bij de andere bedrijven, ook te zoeken bij de situatie van de sterke verhoging van de intensiteit van de arbeid. “Veel collega’s willen vroegtijdig weg indien ze dat kunnen. Het is hier soms niet uit te houden. Wij moeten hier pralines produceren tegen helse ritmes.”
Geen openbaar vervoer
Ondertussen komt het nieuws binnen dat in andere voedingsbedrijven in het Brusselse de staking zeer goed wordt opgevolgd. Lipton, Viangros en Interbrew zijn verlamd. Bij Leonidas wordt de staking voor 80 procent opgevolgd. Het piket onthaalt dat nieuws met gejuich.
In de rest van Brussel ligt het openbaar vervoer nagenoeg stil. Aan het piket van de MIVB van de Koningslaan is deze morgen zelfs niemand uitgereden. Er staan enkele blauwe en groene delegees in de stelplaats, achter het piket van de socialistische vakbond. De liberale delegees hebben gisterenavond al hun leden verwittigd om niet naar de stelplaats te komen. Het ACV zit hier met hetzelfde probleem. Officieel steunen ze de staking niet, maar hun leden volgen dat ordewoord niet op. Op het VRT-journaal deze middag begrepen ze nog steeds niet waarom de staking in het openbaar vervoer zo sterk was. De metro, die deze voormiddag zeer gedeeltelijk reed, is nu helemaal gesloten.
Bij de NMBS ligt in Brussel ook alles plat. Miguel Rubio van CGSP Cheminots vertelt dat er geen problemen waren om in Brussel het spoor lam te leggen, op één kleine uitzondering in Brussel Noord na. “Als wij Brussel kunnen verlammen dan rijdt er niets meer in dit land. De mensen zijn hier echt gemotiveerd om te staken. Plaatselijke problemen met tekort aan personeel spelen hier ook in mee natuurlijk. Maar ook het pensioen voor het rollend personeel.” Het rollend personeel, machinisten en de controleurs, behoren waarschijnlijk tot de meest flexibele beroepsgroep in het land. Zij kunnen van één tot zeven dagen aan één stuk werken. Zeer vroeg beginnen en zeer laat in de nacht eindigen. Soms kunnen ze tot 64 uur per week werken. Hier is de motivatie dus groot om het pensioen op 55 jaar te behouden.
Bij de grootste industriële werkgever in Brussel, de automobielconstructeur Volkswagen, liggen alle kettingen stil. Niemand is binnengekomen. Het ABVV heeft hier iedereen achter de staking gekregen. Een mooi succes.
Ten slotte valt er nog te zeggen dat op twee cruciale plekken in het Brusselse de invalswegen werden afgesloten met massale piketten van verschillende honderden militanten uit diverse centrales. In de groothandel liggen ook veel winkels er doods bij. Vliegende piketten zorgen voor de nodige waakzaamheid.
Dit is waarschijnlijk één van de sterkste stakingen die het ABVV op haar eentje heeft georganiseerd in het Brusselse in de laatste 25 jaar.
