Er heerst onrust op de werkvloer. Spontane stakingen breken sinds een week her en der uit. Het is duidelijk waarom. Met het Generatiepact zal het brugpensioen op 58 jaar snel tot het verleden behoren en moeten we opnieuw enkele van onze sociale verworvenheden inleveren voor de winsten van het patronaat.
Met het optrekken van de anciënniteit zal in 2008 een vierde van de werkenden minder toegang hebben tot het brugpensioen. In 2012 stijgt dat deel al tot de helft. Het merendeel van de vrouwen mag het vergeten. In 2014 wordt meer dan 70 procent de toegang tot het brugpensioen ontzegd. Indien tegen dan de activiteitsgraad onvoldoende stijgt, zal veertig jaar anciënniteit vereist zijn om toegang te krijgen tot het brugpensioen. Dan ziet meer dan 70 procent van de mannen en 84 procent van de vrouwen de mogelijkheid tot brugpensioen aan zich voorbijgaan.
“Zestig jaar wordt de norm”, verklaart Verhofstadt triomfantelijk. Maar hier stopt het niet bij. Bij herstructureringen zullen vijftigplussers hun brugpensioen moeten ‘verdienen’. “De filosofie van de herstructureringen moet veranderen. De herstructureringen moeten een kans zijn voor een nieuwe professionele start”, luidt het. Met de hulp van een tewerkstellingscel zullen afgedankte personeelsleden gedurende zes maanden vorming en outplacement aangeboden krijgen. In geval van weigering van een opleiding of van een aangeboden job vallen er sancties. Het nettoloon uitbetaald gedurende die tijd, kan dan ingetrokken worden. Bedienden krijgen gedurende die periode hun vooropzeg uitbetaald, die dus dient als loon! Zij kunnen die ook geschrapt zien in geval van weigering. Bij een nieuwe job zal het nieuwe loon toegevoegd worden aan de vergoeding van de baas. Verliest de bediende zijn/haar job dan geldt pas het brugpensioen. Al de bruggepensioneerden moeten beschikbaar blijven op de arbeidsmarkt. Ze kunnen geen aangepaste job meer weigeren.
Met deze maatregelen worden de duimschroeven aangedraaid bij de oudere arbeiders en bedienden. Een dubbele straf krijgen ze opgelegd: de eerste keer bij de afdanking, een tweede keer bij een mogelijke sanctie. Net zoals bij de activering van werklozen word je gedwongen om eender welke job aan te nemen, ook jobs met slechte arbeidsvoorwaarden. Oudere loontrekkenden worden met andere woorden op arbeidsmarkt in concurrentie geplaatst met jongeren. Dat zal zorgen voor een voortdurende neergaande spiraal van slechtere arbeidsvoorwaarden, die ook nu al bezig is. Het kapitalisme is onmiskenbaar een systeem van achteruitgang geworden, terwijl er genoeg technologische en wetenschappelijke middelen zijn om vooruit te gaan.
Acties om meer acties te eisen
De arbeiders van Volkwagen Brussel gingen maandag in staking tegen het Generatiepact. Zij praten immers uit ervaring. “Bij ons zijn er geen aangepaste jobs voor collega’s boven de 55 jaar”, legde de woordvoerder van het ABVV uit. De voorzitter van de ABVV-delegatie bij Caterpillar in Gosselies heeft zijn eigen kijk op de zaak. “Oudere collega’s langer doen werken terwijl er hier achthonderd jongeren tewerkgesteld zijn met een contract van beperkte duur. Neen dat gaat er bij ons niet in.”
De eersten die het werk neerlegden, waren de ACV-arbeiders van Caterpillar verleden maandag. Dan volgden de collega’s van het Luikse wapenfabriek FN in Herstal, die in betoging naar het gemeentehuis zijn getrokken. Op verschillende plaatsen waar het ACV militantenvergaderingen hield was het woelig. Dat was zo in Gent, Hasselt en Leuven. De groene achterban slikt de feitelijke verhoging van brugpensioenleeftijd niet. Luc Cortebeeck, de voorzitter van het ACV, mag zich in alle mogelijke bochten wringen om het tegendeel te bewijzen: zestig jaar wordt de norm. Verhofstadt heeft dit weekeinde de ACV-top nog proberen ter hulp te komen. “Veel mensen zullen toch nog op 58 jaar op brugpensioen kunnen.” Hiermee hoopt de premier zoete broodjes te bakken met de ACV-leiding.
In Charleroi heeft het ACV zich echter niet laten beetnemen. Het bestuur van het ACV, dat vertegenwoordigers van alle sectoren bijeenbrengt, heeft de maatregelen unaniem verworpen. Gisteren waren er opnieuw spontane stakingen in Gemeenschappelijk Vakbondsfront bij Caterpillar, AGC Automotive en Glaverbel. In deze streek hebben de christelijke en socialistische bonden de handen in elkaar gestoken voor een nieuwe algemene staking op maandag 24 oktober, gekoppeld aan een reusachtige betoging. Het ABVV van Charleroi vraagt dan ook aan de nationale leiding om een actieplan op te stellen verspreid over verschillende weken. Het ACV van Seraing (bij Luik) kondigt voor vandaag een betoging aan in de straten van de stad. De rode metaalbond van Luik-Luxemburg roept sinds gisteren ook op tot de uitbreiding van de acties tegen de verhoging van het brugpensioen. Het Waalse comité van de christelijke vakbond van het openbaar vervoer – trams, bussen, metro – verwerpt eveneens de “sociale achteruitgang” die het Generatiepact inhoudt. In andere vakbonden krijgen we hetzelfde te horen: het Generatiepact is niet te pruimen, er moet een nieuwe staking komen. Zaterdag voerden een honderdtal socialistische vakbondsmensen eveneens actie aan het congres van de SP.a in Hasselt. Hiermee wilden de ABVV-militanten de houding van de socialistische ministers aanklagen, namelijk hun medeplichtigheid aan de afbouw van het brugpensioen en aanval tegen de staking van het ABVV.
Top moet basis volgen
In Brussel hebben de dag- en nachtploegen van Volkswagen het werk neergelegd na informatievergaderingen met hun syndicale afgevaardigden. De staking daar is een teken aan de wand. Het personeel bij VW komt er immers zowel uit Vlaanderen als uit Wallonië. Een mooie doorsnede van de opinie van de industriële arbeidersklasse in België.
Het LBC en zijn Franstalige tegenhanger de CNE roepen het ACV op weer contact op te nemen met het ABVV om gemeenschappelijke acties te voeren tegen de sloop van het brugpensioen. De christelijke bediendenbond wil “harde acties”. Binnen het ACV groeit het verzet. Het Generatiepact wordt al verworpen door de nationale centrales van Metaal en Chemie binnen het ACV én door alle Waalse gewestelijke afdelingen.
De syndicale basis heeft een zeer duidelijk standpunt: handen af van het brugpensioen, het vakbondsfront moet hersteld worden aan de top. Aan de basis zijn de vakbonden reeds in grote mate verenigd. Stakingsacties verspreid over verschillende weken kunnen de regering verder onder druk zetten. Een gemeenschappelijke 24-urenstaking is de volgende stap.
Op 7 oktober heeft de arbeidersklasse in België aangetoond dat ze in staat is weer in actie te komen. De arbeidersklasse beschikt over een monumentale kracht die ze nu ontdekt of herontdekt. Veel jongere collega’s voeren voor het eerst strijd op deze schaal. Gebrek aan actiebereidheid is dus niet een probleem waarachter de vakbondsleiding zich kan verschuilen.
Het ABVV, het ACV en de liberale vakbond hebben de taak de regeringsplannen in verband met de eindeloopbaan en het brugpensioen categoriek te verwerpen. Laat onze hoofdeis zijn: brugpensioen vanaf 55 jaar met vervangingsplicht door jonge mensen; werk voor iedereen dankzij de 35/32-urenweek zonder loonsvermindering en met bijkomende aanwervingen.
