Op het ogenblik dat wij dit schrijven zit de regeringsvorming voor de zoveelste maal in een impasse. Het verslag dat "koninklijk verduidelijker" De Wever heeft opgesteld is vrijwel onmiddellijk afgeschoten. Eerst door de PS, daarna door de andere Franstalige partijen. Niemand weet nog hoe het verder moet en scenario's die iedereen zegt te willen vermijden (nieuwe verkiezingen, de splitsing van het land...) komen alsmaar dichterbij. Was het werkstuk van De Wever dan zo slecht? Wis en warempel wel! In die zin is de verontwaardiging van de PS te begrijpen, al was het politiek misschien onverstandig om de tekst al na minder dan een uur af te schieten. In dit edito hebben we niet de plaats om op alles in te gaan; daarvoor verwijzen we naar het schitterende artikel van Jean Lievens op onze site.
Kinderbijslag
Maar laat ons éen voorbeeld nemen ter illustratie: de splitsing van de kinderbijslag in het bijzonder de invoering daarvan in Brussel. De middelen voor de uitbetaling van de kinderbijslag wil De Wever verdelen over de Vlaamse en de Waalse gemeenschap. Om te beginnen hanteert hij daarbij als enige criterium het aantal kinderen die in iedere gemeenschap wonen. Maar kinderen uit kansarme gezinnen krijgen een hogere kinderbijslag. Daarvan zijn er meer in Wallonië en Brussel, dus komt het voorstel voor hen neer op een verarming. Maar veel groter nog zijn de bezwaren tegen de "oplossing" die De Wever in petto heeft voor Brussel. Daar zou de betaling en de regelgeving over de kinderbijslag toegekend worden aan de "Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie" samen met de ministers van de Vlaamse en de franstalige gemeenschap die er volwaardig stemrecht krijgen. Het staat in de sterren geschreven dat de gewesten hun nieuwe bevoegdheid een eigen invulling zullen geven. Stel dat Vlaanderen bijvoorbeeld besluit om het bedrag van het kindergeld per kind te verhogen. Mogelijks besluit Wallonië tegelijkertijd het totale kindergeld niet te verhogen, maar het afhankelijk te maken van het inkomen. Meer kindergeld voor de zwakkeren, minder voor de rijken. Wat dan met Brussel? Het zouden nog pittige discussies kunnen worden in de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie, waarin nagenoeg evenveel Nederlandstaligen als Franstaligen zetelen. Bovendien zullen, gezien de vele forenzen die in Brussel werken, mensen op de zelfde werkplaats die het zelfde werk doen onder drie verschillende stelsels vallen. Als de kinderbijslag dan al gesplitst moet worden (wij vinden van niet) dan zou het veel logischer zijn die bevoegdheid toe te kennen aan de gewesten: het Vlaams gewest, het Waals en het Brussels. Dat is echter iets waar Vlaams nationalisten niet van willen weten. Zij betwisten het bestaansrecht van het Brussels gewest. In feite willen zij een soort Vlaams-Waalse voogdij over Brussel. Het is een in de grond provincialistische en racistische houding. Het is Vlaanderen meer en meer bon ton om Brussel enkel als een probleem te zien. Compleet verkeerd! Er zijn heel wat problemen in Brussel: armoede, criminaliteit, ondeugdelijk bestuur... Maar het blijft wel een gewest dat 30% van de Belgische rijkdom voortbrengt, het is de enige echt grote stad in ons land. In het buitenland is de naam Brussel beter bekend dan België, laat staan Vlaanderen.
Dat is het probleem met de NVA. Deze partij hangt aaneen van de sentimenteel-Vlaamse vooroordelen. Van zodra ze die in praktische voorstellen proberen te zetten komen ze tot zaken die onwerkbaar zijn of gevaarlijk of dikwijls gewoon dom. De partij had tot voor kort niet eens een studiedienst. Ze is die in ijltempo aan het oprichten. Daardoor valt ze voor haar know how bijna volledig terug op de Vlaamse patroonsorganisatie VOKA. Haar zwaargewicht in de Vlaamse regering minister van begroting Muyters plukte zij trouwens rechtstreeks uit het VOKA. Met de expertise van VOKA is het trouwens ook niet schitterend gesteld, naar het schijnt rammelt het kabinet Muyters aan alle kanten. Het VOKA is de uitdrukking van het Vlaamse patronaat dat op wereldschaal klein en bekrompen is. De splitsing van België wil het VOKA niet, maar wel de Vlaamse instellingen gebruiken om zoveel mogelijk voordelen binnen te halen voor de eigen bedrijven. Dat geld moet dan gehaald worden door te snoeien in zaken als sociale zekerheid of armoedebestrijding. De Wever maakt daar zelfs geen geheim van. Vlaanderen heeft voor 80% rechts gestemd zegt hij. Maar de "Belgische constructie" bindt ons vast aan een linkse politiek. Het ontwaken in het Vlaanderen van De Wever zou zeer ruw kunnen zijn.
Waarom?
Maar nu komt de vraag der vragen: waarom zeggen de Vlaamse partijen dit niet? Waarom gaan zij niet lijnrecht in de aanval tegen de NVA?Wij denken natuurlijk in de eerste plaats aan de sp.a maar ook aan Groen!. Ongelooflijk genoeg zien beiden in de nota-Dewever een goede basis voor verdere onderhandelingen. In de detailkritiek die de dag erna komt blijkt wel dat beide partijen inzien dat er heel wat gebreken zijn aan de tekst, maar ze zeggen dat vooral heel stilletjes. Ze zijn duidelijk bang om over te komen als "slechte Vlamingen". Een dergelijke houding is de kortste weg naar de afgrond. Ze geeft het politieke leiderschap in Vlaanderen op een presenteerblaadje cadeau aan De Wever. Wij zijn trouwens even ontevreden over de manier waarop Di Rupo op heel de crisette heeft gereageerd. Meer en meer wil hij zich ontpoppen als verantwoordelijk staatsman. Bij elke crisis plooit hij zich meer terug op een franstalig front over de partijgrenzen heen. Van socialisme is er nauwelijks nog sprake.
Oproep
Daarom de volgende oproep tot de sp.a en PS leiding. Onderhandel eerst met elkaar! Laat heel het partijencircus even voor wat het is en zit samen om tot een gemeenschappelijk standpunt te komen. Dat mag over de staatshervorming gaan, maar vooral ook over de manier waarop een volgende regering tegemoet komt aan de noden van de bevolking. Stop met spelen op het terrein van de tegenstander en ga voluit voor een socialistisch programma. Doen! Het is hoog tijd, maar misschien nog niet te laat.
André Gonsalis, 20-10-2010
