Tax shift! Het woord is in geen tijd onze taal binnengeslopen. Vroeger sprak men van een vermogensbelasting, of zoals de PVDA van een rijken-taks. De redenering was: het moeten niet altijd de zelfden zijn die de rekening betalen, laten we ook eens de grote fortuinen aanspreken om te doen wat anders onmogelijk is: de sociale zekerheid verbeteren, beter onderwijs, meer sociale woningen, de tewerkstelling stimuleren. Belastingen moeten minder op lonen en meer op fortuinen geheven worden, daarover was ook iedereen het eens in de arbeidersbeweging. Volgens alle opiniepeilingen is ook zo’n 80 procent van de Belgische bevolking hier voorstander van. Vooral het ACV had hier, na de alles behalve bevredigende uitslag van de onderhandelingen met de regering vorig jaar, zijn stokpaardje van gemaakt,. Maar in de zomer komt de tax shift, werd ons beloofd. Dat stond zo in de regeringsverklaring! De CD&V zou ervoor zorgen dat die sociaal werd ingevuld.
Het was een ruw ontwaken toen de regering Michel na betrekkelijk korte onderhandelingen eind juli met een plan voor de tax-shift en de begroting van de volgende jaren kwam. Voor deze regering betekent tax shift precies het omgekeerde van wat de bevolking verwacht: degenen die weinig hebben worden meer belast en de bedrijven worden minder belast. 3,7 miljard wordt bij de bevolking gehaald, dikwijls bij de allerzwaksten, door 781 miljoen besparingen in de sociale zekerheid. De BTW op elektriciteit wordt weer verhoogd van 6% tot 21%, accijnzen op tabak, alcohol diesel en frisdranken worden verhoogd. Die 3,7 miljard wordt doorgesluisd naar de bedrijven in de vorm van lagere sociale bijdragen (en dus verdere uitholling van de sociale zekerheid!). Zoals gebruikelijk zijn de plannen om inkomsten te halen uit de strijd tegen fiscale fraude (800 miljoen) veel minder concreet en dus onzeker. Nauwelijks waren de beslissingen genomen of alle ministers vertrokken op vakantie, niet beschikbaar voor commentaar. Vicepremier Kris Peters was de enige die in het land bleef om het onverdedigbare te verdedigen.
À propos, wanneer zal die klucht ophouden waarbij men Kris Peters voorstelt als het sociaal geweten van deze regering? Waarom zou deze voormalige baas van UNIZO in deze regering het tegendeel doen van hetgeen hij in de rest van zijn carrière heeft gedaan? Hier is niet enkel sprake van onmacht (ook), het is vooral slecht gespeeld theater om de ACV-basis van de CD&V koest te houten. Wat doen onze strijdmakkers bij het ACV nog in dezelfde partij met dergelijke figuren?
Een andere mythe die dringend moet doorprikt worden, is dat er grote onenigheid zou zijn in deze regering. Dat het een kibbelkabinet is. De werkelijkheid is veel genuanceerder. Toen de regering Michel vorig jaar geconfronteerd werd met het enorme vakbondsprotest en andere bewegingen zoals die van Hart boven Hard, heeft ze inderdaad aan een zijden draadje gehangen en was er verdeeldheid. Toch heeft de regering zich kunnen handhaven. Dat kwam omdat de vakbondsleiding toeliet dat de mobilisaties werden onderbroken door maandenlange onderhandelingen en dat ze uiteindelijk uitmondden in een onbevredigend akkoord. Laat ons niet vergeten dat dit akkoord door het ABVV werd afgekeurd en ook op het ACV-congres een heel nipte meerderheid haalde.
De vakbonden hebben opgeroepen voor een grote betoging op 7 oktober. Dat is goed. Maar tegelijkertijd stelt de vakbondsleiding blijkbaar weer al haar hoop in onderhandelingen met het patronaat. Dat zijn gevaarlijke illusies. De patroons zullen vrijwel zeker nog minder geneigd zijn tot toegevingen dan vorig jaar. Toen waren ze voor een deel bereid om compromissen te sluiten over brugpensioen. Omdat dit hun toeliet om ontslagen door te voeren zonder al te veel miserie, niet onze reden dus!
De woede bij de vakbondsleden is groot, maar ook zij zullen zich de terechte vraag stellen: waarom zou het deze keer wel lukken als vorig jaar de uitkomst van de mobilisaties zo onbevredigend was?
Acties en mobilisaties moeten absolute voorrang hebben op onderhandelingen. Er moet een duidelijk eisenprogramma komen, verdedigd in gemeenschappelijk front en ruim besproken onder de vakbondsbasis (en gans de maatschappij). De regering Michel moet geen ademruimte gegeven worden; als ze niet wil toegeven, dan moet ze verdwijnen.
