Antwerpen heeft opnieuw een project. Het Museum aan de Stroom komt er. En niet alleen dat, de Scheldestad krijgt er een wielerbaan, een museum van de migratie en een topsporthal bovenop. Daar kunnen we als rechtgeaarde Antwerpenaren moeilijk tegen zijn. Megalomane projecten die het draagvlak van de stad ver overschrijden zijn eigen aan de Koekestad, en hebben haar gemaakt tot wat zij nu is. Het begon al met de kathedraal, die later het gezelschap kreeg van een spoorwegkathedraal (het Centraal Station), een politiekathedraal (den ‘Oudaan’ die, net zoals de kathedraal, volgens de plannen nog een tweede toren had moeten krijgen), een theaterkathedraal (de KNS) enzovoort. Waarom dan geen museumkathedraal en een sportkathedraal? We mogen al blij zijn dat de keuze niet gevallen is op de brug van Christian Leysen, of een nieuw stadhuis op Linkeroever
Maar zijn deze projecten ook echt nodig? Beantwoorden zij aan een reële en dringende behoefte? Het antwoord is ja. Zoals iedereen weet werd het Antwerpse stadsbestuur zeer heterogeen samengesteld uit groenen, socialisten, liberalen en katholieken. Deze bonte coalitie heeft het de afgelopen twee jaar wat moeilijk gehad om eensgezind naar buiten te treden. Dus moesten er projecten komen waarin ieder zijn gading kon vinden. Maar daar was dan weer geen geld voor. Een schuldkwijtschelding kon ook niet, want dat druist in tegen de neoliberale principes die deze wereld overheersen en het vermindert de druk tot privatisering en uitverkoop.
Maar de Belgische politiek zou zichzelf niet zijn als ze daar geen oplossing voor had. De Stad mag gewoon nog meer lenen. Voorwaarde is wel dat het geleende geld wordt geïnvesteerd in prestigieus vastgoed. Als onderpand voor de banken, en als stimulus voor de vastgoedsector die al volop kan gaan speculeren op de waardeverhoging van de gronden op en rond het Eilandje, Petroleum-Zuid en Spoorwegemplacement Noord.
Iedereen gelukkig dus: de liberalen kunnen vette brokken uitdelen bij de projectontwikkelaars, de katholieken pakken uit met het MAS van Eric Anthonis, de groenen met hun sportinfrastructuur. En de socialisten? Ja, die hebben de burgemeester en profiteren dus mee van de uitstraling van al dat moois tegelijk.
Tegelijk worden kniesoren resoluut het zwijgen opgelegd. De projecten zullen niet ten koste gaan van investeringen in de wijken. Er is zelfs méér geld voor de amateursportclubs, en Steve Stevaert doet ons nieuwe stoepen cadeau.
Maar is er dan écht geen pineut?
Zit er dan echt geen Zwarte Piet in dit mooie kaartspel? Helaas wel, en zelfs twee. Ten eerste de toekomstige generaties. De put in de Antwerpse stadsfinanciën wordt nog verder uitgespit. De Antwerpse stadsbevolking betaalt daarvan de rekening. De stad schuift langs een glibberig en hellend vlak verder de schuldenput in.
Ten tweede het stadspersoneel en daarmee opnieuw de hele stadsbevolking. Want het mag in Antwerpen dan al een populaire sport zijn om flauwe grappen te maken over het stadspersoneel (je werkt niet aan ’t stad, je bent aan ’t stad ), één ding staat wel vast: de nieuwe besparingsronde zal de dienstverlening aan de bevolking echt niet ten goede komen. De contracten die nu lopen ter vervanging van loopbaanonderbrekingen zullen niet meer worden verlengd en nieuwe loopbaanonderbrekers zullen niet worden vervangen. Vandaag 30 september worden reeds zeventig mensen aan de deur gezet, en daar komen er de volgende maanden nog honderden bij.
Dit komt bovenop de reeds eerder besliste afvloeiïngen van personeel dat betaald werd uit het Stedelijk Impuls Fonds (SIF) en waarvan een aantal taken moeten worden overgenomen door het overige stadspersoneel. Personeelsschepen Van Peel heeft bovendien aangekondigd dat het nieuwe personeelsevaluatiesysteem gebruikt zal worden om mensen aan de deur te zetten, zonder ze te vervangen.
Steeds meer taken uitvoeren met steeds minder mensen dus. En dat terwijl het huidige personeelsbehoeftenplan nooit werd ingevuld. En dat terwijl dat personeelsbehoeftenplan dateert van 1997 en eigenlijk niet meer in verhouding staat tot het huidige takenpakket. En dat terwijl vorig jaar een onpartijdig universitair onderzoek (het rapport Swinnen) vaststelde dat er een personeelstekort is en dat de werknemers kreunen onder de stress. De stadsdiensten bevinden zich dus op een hellend vlak van verdere afbouw.
Straks zal Antwerpen een aantal prachtige gebouwen rijker zijn. Maar zullen ze echt bijdragen aan de leefbaarheid van deze stad? Of zullen ze, zoals het hellend vlak van Ronquières, de stille monumenten worden van een gefaald beleid?
