Het doek is gevallen over Levi’s, en dit na een bijzonder droevige vertoning die geen enkele multinational zal afschrikken vestigingen te sluiten in België, integendeel. Zoals we in de vorige nummers van Vonk reeds uit de doeken deden, heeft de Belgische leiding van de ABVV en ACV textielcentrales op geen enkel moment de strijd voor het behoud op een ernstige wijze gestalte gegeven. De schande van deze sluiting zal ons nog lang blijven achtervolgen.
De sluitingstechnocratie
Toenaderingspogingen van de Franse vakbonden om een gemeenschappelijk front te vormen werden botweg afgewezen omdat de Fransen bleven verderwerken terwijl de Belgen langzaam aan gingen. Dat dit alles zijn specifieke achtergronden heeft en dat een syndicale leiding de verantwoordelijkheid heeft zulke problemen en verschillen op te lossen werd nooit in acht genomen. Stel je eens voor dat zo een vaudeville zou worden opgevoerd in het kamp van de kapitalisten: een Belgisch management van een multinational wil niet samenwerken met de Franse tak omdat ze daar toch alles anders beredderen. Het kot zou te klein zijn In de officiële arbeidersbeweging blijft het echter allemaal kunnen. En dan maar krokodillentranen plengen over het feit dat er geen Europees front tot stand kwam.
Wat veel dichter bij de waarheid ligt is het volgende: de Belgische bonden zaten vanaf de eerste dag vast in een sluitingslogica die door de Fransen niet werd gevolgd en dus was elk contact met die Fransen hinderlijk. Het valt te vrezen dat er zich binnen de Belgische bonden een soort "sluitingstechnocratie" heeft genesteld die haar ritueel wenst af te werken zonder al te veel interferentie van een lastige basis. Natuurlijk was die basis niet buitensporig militant: hoe zou je zelf zijn, een handig management heeft het de afgelopen jaren nooit tot harde confrontaties laten komen waardoor zich een hardere syndicale traditie zou hebben kunnen ontwikkelen én de arbeiders werden vanaf de eerste dag platgeslagen door een verenigd front van media en politici die hun innige deelnmeing kwamen betuigen en er meteen bijzegden dat aan de sluiting écht niets meer te doen was. De bonden hebben dat platgeslagen deel van hun achterban gebruikt om een spelletje "wij willen wel maar onze basis niet" te spelen en de mensen nog meer te demoraliseren.
Ketchup en vuurtjestook als plaatsvervangende actie
De bonden waren het natuurlijk aan zichzelf verplicht nog een soort rouwfase in acht te nemen waarbij zij de sluiting formeel gezien "niet aanvaardden" maar achter de schermen was dit wel even anders. Zoniet zou er vanaf de eerste dag ook gewerkt zijn aan een politiek en syndicaal front, en solidariteit met de Fransen. In de plaats daarvan kregen we een klassiek spelletje stoom aflaten: ketchup spuiten en vuurtje stoken op de Europese Levi’s hoofdzetel in Brussel. Indrukwekkend. Geweldige krachtsverhoudingen bouw je daarmee op, zeker als je het daar dan bij laat. Want wat volgde er? Iets wat nu, achteraf, door de bonden in de pers gepresenteerd wordt als een 10 weken durende "bezetting"! Zij die erbij waren weten wel beter: er is al die tijd, enkele weken economische werkloosheid uitgezonderd, gewerkt geweest, zij het aan 10% van de capaciteit. De arbeiders waren immers niet meer gemotiveerd en werkten ook niet aan stukloon zoals de Fransen. Zo’n langzaam aan situatie is iets wat op een soort actie lijkt, een soort halve staking op kosten van de baas misschien, dat wel, maar zeker geen bezetting
Zo lang er voor de schone schijn nog wat gemobiliseerd moest worden en her en der actie gevoerd mochten de delegees hun ding doen. Toen er effectief aan de onderhandelingstafel werd geschoven om de sluiting te bedisselen werd dat wel even anders en werden de delegees (zeker de meer strijdbare) als een vuile vod in de hoek geworpen.
Wie zoekt die vindt
Wat heeft dit weing verheffende verhaal uiteindelijk opgebracht? Opleidingspremies en sluitingspremies die verhoogd worden met een vette 150.000 frank als je in de eerste vier maanden ander werk vindt. Hoe moeten we dat interpreteren? Toch als een eenstemmigheid tussen patronaat en vakbonden dat diegenen "die écht willen werken en maar hard genoeg zoeken" ook werk zullen vinden? Een kaakslag voor elke werkloze in dit land. Zullen de vakbonden in plaats van voor arbeidsduurvermindering nu strijden voor een premie van 150.000 frank voor élke werkloze die werk vindt misschien? De bazen hebben dus toch gelijk: ze willen gewoon niet werken die werklozen
Moraal van heel dit verhaal is dat de arbeidersbeweging in België nog van héél ver zal moeten terugkomen als wij in de komende sombere tijden zullen moeten gaan strijden voor de verdediging van onze jobs. We zullen van onderaf moeten heropbouwen. Door het leggen van nationale en internationale netwerken van basiscontacten, en de opbouw van een geloofwaardige syndicale linkerzijde.
