Eind november stond dit punt ook op de agenda van het federaal comité van de socialistische bond. Binnen het ACV en het ACLVB wordt deze discussie ook gevoerd. De meeste afgevaardigden worden niet betrokken bij deze discussies, militanten en leden op de werkvloer al helemaal niet. Dat is fout natuurlijk. Hier alvast in het kort onze evaluatie van de vakbondsstrijd van de afgelopen periode en wat wij denken dat de vakbeweging nu moet doen.
De crisis die in 2008 begon is nu 5 jaar bezig en 3 jaar geleden werd de regering Di Rupo gevormd. De crisis is niet voorbij. De opflakkeringen van economische groei sinds 2008 waren zwak en kortstondig en werden snel gevolgd door langere perioden waarin het bbp verder daalde. Het feest op de beurzen zegt niet veel over de staat van de reële economie. De korte opstoot van groei van de reële economie tussen 2010 en 2011 zorgde ook niet voor de verbetering van de werk -en leefomstandigheden. Integendeel: de lonen werden geblokkeerd, het spaargeld brengt niets meer op, de werkloosheidgraad is hoog, interim-arbeid en precaire contracten zitten in de lift, velen worden overmand door burn-outs, antidepressiva gaan als zoete broodjes over de toonbank, de groep leefloners zwelt aan en de armoede nestelt zich diep in het sociaal weefsel van het hele land.
De meer scherpzinnige economisten (zoals Paul Krugman of de guru van de Financial Times, Martin Wolf) voorspellen een lange periode van depressie (‘a permanent slump’). Die kan twee decennia duren (1). Denk hier even over na. Het betekent twintig jaar soberheid en aanvallen op de moeizaam opgebouwde rechten en de welvaartstaat. Wat we de laatste vijf jaar hebben meegemaakt wordt de nieuwe norm. De vakbeweging moet dus niet hopen dat ‘het wel zal voorbijgaan’. We moeten ook niet denken dat wat we nu verliezen aan inkomen en verworvenheden, morgen bij een gunstiger economisch gesternte weer snel in te halen valt. Dit besef moet nog doordringen bij de vakbeweging. Zolang we niet onder ogen durven zien dat deze crisisperiode hoogstwaarschijnlijk nog lang zal duren, zitten we mis. Dit systeem is ziek. Het wil zich herstellen op onze kosten. Dromen over een kapitalisme zonder crisis en zonder soberheid zijn bedrog. Daarom moet onze syndicale strategie kaderen binnen een strijd voor een grondige maatschappijverandering, een beweging voor de vervanging van het kapitalisme door het socialisme.
Zo een bredere visie is wat volgens ons ontbreekt aan de actiestrategie van het ABVV. De overheersende visie is die van aanpassingen aan het bestaande systeem. Het kapitalisme wordt aanvaard als enige mogelijke systeem. Dat is de voornaamste verklaringen voor de huidige impasse in de vakbondsstrijd. Acties, betogingen en stakingen zijn enkel gericht op het afremmen van de sociale afbraak. Niet de sociale afbraak tegenhouden of de verbetering van de sociale omstandigheden, enkel het stelpen van open wonden lijkt het doel. Onze acties (bijvoorbeeld wandelingen langs het park van Tervuren, of de Noord-Zuid) moeten dan ‘tonen’ dat we ‘niet akkoord zijn’.
Er is de afgelopen jaren natuurlijk zeker strijd gevoerd. In 2012 werd er 20 procent meer gestaakt dan het jaar ervoor. In het eerste semester van 2012 werd er zelfs meer gestaakt dan in het hele jaar 2010. 2012 begon met de algemene staking van 30 januari en sinds 1991 was er niet meer zoveel gestaakt geweest. Maar het bracht weinig of niets op. Op uitzondering van bijvoorbeeld de stakingen bij Swissport en bij de toeleveringsbedrijven van Ford Genk. Inderdaad hoog tijd dus om zich te bezinnen hoe het ABVV de overwegend defensieve strijd kan doen omslaan in offensieve strijd. Gewapend met een antikapitalistisch programma moeten we niet langer ondergaan maar kunnen we winnen!
1)http://www.nytimes.com/2013/11/18/opinion/krugman-a-permanent-slump.html
