In juli 2015 verschenen er berichten in de media dat een aantal horecabonzen werden verdacht van fraude; 70 miljoen euro omzet zou “verdwenen” zijn, voor de fiscus althans. In maart werd het bedrijf van een restaurateur uit Antwerpen failliet verklaard wegens een boete van – al naargelang de bron - tussen de 4 en de 44 miljoen euro. Reden voor het vele zwartwerk: een personeelslid verdient 10 euro per uur, maar de baas moet er 25 neertellen (sic). De hard werkende ondernemers worden door de regering op hun wenken bediend. In het Belgisch Staatsblad van 26 november 2015 verscheen het juridische kader voor de “flexijobs”. (Zeer) kort samengevat komt het erop neer dat wie al een 4/5-job heeft, onder bepaalde voorwaarden onbeperkt kan bijklussen in de horeca.
De werknemer en de werkgever sluiten voor de eerste tewerkstelling een raamovereenkomst met daarin een aantal bepalingen zoals bv. het flexiloon. De flexiwerknemers vallen evenwel niet onder de barema’s uit de sector; er geldt een minimumloon van 8,82 €/uur. Daarnaast wordt nog mondeling of schriftelijk een flexijobarbeidsovereenkomst gesloten voor een bepaalde tijd of een duidelijk omschreven werk. Een aantal arbeidsrechtelijke regels (bv. het verbod op opeenvolgende arbeidsovereenkomsten van bepaalde duur) mag hierbij opzij worden gezet. Op het vlak van de sociale zekerheid en de inkomstenbelasting gelden er veel gunstiger bepalingen dan bij “gewone” werknemers. Zo moet er geen bedrijfsvoorheffing worden betaald en blijft de sociale zekerheidsbijdrage beperkt tot 25%. Ook overuren zijn goedko(o)p(er), enz. Iedereen tevreden, maar…
Regering op zoek naar arbeidsovereenkomst voor de Übermensch
De sharing-economy komt er aan (Uber, Airbnb, …) en heeft een nieuw soort arbeidsrecht nodig. Volgens Gwendolyn Rutten is de horeca dan ook maar een testcase. “Als dit flexistatuut werkt, kunnen andere sectoren er ook gebruik van maken. En een nieuwe regeling voor wie bijklust of zorgt voor anderen, maakt de ommekeer voor geëngageerde burgers helemaal af. Mogen werken, zonder je blauw te betalen - dat is het project van deze coalitie”
De kluseconomie
In juridische vakliteratuur wordt er door consultants allerhande sterk gelobbyd voor het invoeren van nulurencontracten. Voor iemand die wat wil bijverdienen voor een reisje naar Ibiza is dit misschien een oplossing en ook voor… de regering. Mits koppeling aan de werkloosheidsuitkeringen wordt dit immers een win-win-situatie. De werkloosheidscijfers zullen dalen, wat een mooi rapport oplevert bij de volgende verkiezingen, en wie een nulurencontract weigert, wordt er door de RVA uitgeflikkerd. Een werkloze zal vaak op één dag verschillende klussen moeten klaren. Hij/zij zal dan bv. 6 uren betaald krijgen, maar 12 uur onderweg zijn. De veelvuldige verplaatsingen worden niet vergoed. Maar wie maalt daar nou om? Is (volgens de NV-A) een job niet de beste sociale bescherming?