Op 1 december organiseerde het ABVV werkonderbrekingen in bedrijven. De aanleiding hiervoor was de correctionele veroordeling van een aantal militanten omdat ze in 2015 het verkeer hadden belemmerd tijdens een actie.
In het RTBf-radioprogramma “C’est vous qui le dites”, werd hierover gedebatteerd met de luisteraar. Om het vuur wat op te poken, werd aangekondigd dat de MR een wetsvoorstel zou indienen om alleen nog maar piketten toe te staan die “sensibiliseren”. Wie de materie volgt, was hierdoor zeker niet verrast. De afkeer van alles wat met vakbonden te maken heeft, zit in het genetisch materiaal van deze partij.
In de jaren tachtig van vorige eeuw dweilde justitieminister Jean Gol (PRL, de voorloper van MR) stad en land af om zijn ideeën over een stakingsreglementering toe te lichten. Een voordracht in de salons van Mars & Mercure, een prestigieuze serviceclub van (reserve-)officieren, lekte “toevallig” uit in de media en de voorstellen werden bij de Kamer ingediend. Een van de speerpunten, weliswaar ingediend door een andere liberaal Robert Henrion (1983) maar met medeweten van Gol, beoogde het invoegen van een artikel 438bis in het Strafwetboek. Voor het beletten van de doorgang tot bv. een onderneming werd voorzien in geldboetes. Dit voorstel betekende een terugkeer naar de situatie voor 1921 toen het schenden van de vrijheid van arbeid strafrechtelijk werd beteugeld. Het voorstel werd later nog ettelijke malen van stal gehaald maar nooit gerealiseerd. Opmerkenswaardig is dat deze parlementaire initiatieven vaak werden gesteund door zelfverklaarde mensenrechtenliefhebbers als Louis Michel en Patrick Dewael.
Daar waar het voorstel Henrion niet voorzag in gevangenisstraffen, deed een wetsvoorstel van Rik Daems (VLD) uit 2005 dit wel. De aanleiding hiervoor was een uitspraak van het Hof van Beroep te Antwerpen. Het betrof een filterblokkade waarmee vakbondsmilitanten op de E313 het verkeer hadden gehinderd. Een automobilist werd kwaad en probeerde de actievoerders omver te rijden. Hij misrekende zich echter, knalde tegen een politiecombi en stierf aan zijn verwondingen. Een van de deelnemers aan het piket werd door de correctionele rechtbank van Hasselt veroordeeld maar het Hof van Beroep volgde de uitspraak niet. Uit frustratie over de vrijspraak diende Rik Daems samen met Didier Bacquelaine (MR) een voorstel in voor een nieuw artikel 442quater Strafwetboek . Dit was een variant op het voorstel Henrion. Het tarief werd evenwel opgetrokken: naast boetes, nu ook vijftien dagen gevangenisstraf tot twee jaar.
De liberale familie heeft nog talloze andere voorstellen ingediend om de vakbonden te jennen: staking maar mogelijk mits referendum, verplichting tot het respecteren van een afkoelingsperiode, minimale dienstverlening, enz. Tijdens de vorige regering werd alleszins een deel van het programma gerealiseerd: beperking van het stakingsrecht van personeel van NMBS en van penitentiaire ambtenaren. Wat we ook zeker nog op ons bord krijgen is een regeling/beperking van de acties van chauffeurs van De Lijn. De Vlaamse minister van mobiliteit, Lydia Peeters (VLD), werkt er aan.
Het voorstel Daems was alleszins overbodig omdat men – zoals Thierry Bodson en een aantal ABVV militanten heeft mogen ondervinden – kan terugvallen op artikel 406 Strafwetboek om actievoerders (af te) straffen. Andere voorstellen waren dan weer bestemd om de achterban te plezieren. De kans is groot dat het voorstel om stakingsposten te degraderen tot infostandjes tot die categorie behoort.
De liberalen variëren steeds weer op veertig jaar oude thema’s. De geest van Jean Gol waart misschien nog door de gangen van het MR-hoofdkwartier maar de versheidsdatum van zijn recepten zijn overschreden. In de jaren tachtig was het Herziene Europees Sociaal Handvest (dat een recht op collectieve actie formuleert) bv. nog niet geratificeerd. Wat toen kon, kan nu misschien niet meer. Een bijkomend element is dat het weinig waarschijnlijk is dat met socialisten in de regering enige aandacht aan het voorstel zal worden besteed.
Dat wil echter niet zeggen dat we niet op onze hoede moeten zijn. Integendeel. Het probleem van de vakbonden is dat elke aanval op het stakingsrecht meestal alleen wordt gepareerd met wat forse uitspraken en – in het beste geval - met enkele (prik)acties. Tegen de veroordeling van de ABVV-militanten moeten alle juridische registers worden opengetrokken. De vrees is echter dat men bij internationale instanties nul op het rekest zal krijgen. Voor een instantie als bv. het European Committee of Social Rights van de Raad van Europa dat moet oordelen over de al of niet schending van het Europees Sociaal Handvest, wordt gerekruteerd uit gezagsgetrouwe ambtenaren/academici voor wie het afsluiten van een autostrade een gruwel is. De kans is dan ook reëel dat het ABVV uit vrees voor een mislukking de strijd niet zal aangaan. Maar zelfs een nederlaag kan voordelen hebben. Het zou de hypocrisie duidelijk kunnen maken. Mensenrechten zijn er niet voor arbeiders.
Daarom: stop de Realpolitik! Actie ! Anders mogen stakingsposten binnenkort alleen nog maar flyers uitdelen.
