Redelijke argumenten volstaan niet, acties zijn noodzakelijk
Na de onderhandelingsmarathon bij Volkswagen Vorst, waar 1200 banen op de tocht staan, werd duidelijk hoe hard de patroon het spel wil spelen. De directie legde op 24 februari een ontwerp van CAO op tafel waarin het systeem van een 48-urenweek (3 x 48 uur, één week rust & recup) niet langer voorkwam, maar alle andere punten van het reddingsplan behouden bleven. De directie houdt halsstarrig vast aan maatregelen die het werk onleefbaar zullen maken. Ze wil de productiviteit opdrijven door de afbouw van het taksisysteem (waarbij de syndicale delegatie controle uitoefent op het arbeidsritme), de invoer van een nieuw tijdmetingsysteem (MTM), de vermindering van de pauzes tot 30’ en het optrekken van het standaardarbeidsritme tot 107%. Daarenboven houdt de directie vast aan het afvoeren van 1200 "overtollige" arbeiders.
Het ABVV stelde een systeem voor met een vaste weekendploeg. Bij een productieachterstand ging het ABVV akkoord met 2 x 4 zaterdagen, de directie wou alle zaterdagen op jaarbasis mogelijk maken. De patroon verwierp in feite de syndicale voorstellen inzake alternatieve werkurenstelsels. Een vaste weekendploeg moet volgens de directie 35 uur werken, voor het ABVV maximaal 32 uur. Voor de directie ziet deze weekend ploeg eruit als volgt: van vrijdag 13u tot zaterdag 2u; van zaterdag 14u tot 24u, van zondag 20u tot 7u en om de veertien dagen ook nog op maandag van 22u tot 6u! Het zou enkel gaan om een ploeg "vrijwilligers", maar iedereen weet wat dit betekent wanneer er 1200 afvloeiingen voorzien zijn
De directie stapte enkel af van het roterend stelsel waarbij iedereen beurtelings dag, avond en nacht draait. Het principe van 48 uren blijft in die zin één week op twee behouden. Het ACV was in de onderhandelingsronde bijzonder meegaand en aanvaardde zowel de productiviteitsverhoging, zaterdagwerk als het afvoeren van "overtollig" personeel. Toen bleek dat een akkoord onmogelijk was, blies de directie de onderhandelingen af en liet zij de arbeiders in een nog grotere angst sudderen. Voor de directie betekent de ondertekening van de « reddings-CAO » dat alle vroegere teksten vervallen: zowel de CAO’s als het arbeidsreglement.
Dit is natuurlijk onwettig, maar wat indien het reddingsplan toch wordt ondertekend, eventueel door één enkele vakbond. Kan er dan verzet aangetekend worden? Ook de uitlatingen van ACV secretaris T. Jansen zetten de arbeiders onder druk. Zo verklaarde hij dat indien de arbeiders het voorstel niet aanvaarden VW Vorst zal sluiten «gezien er in Brazilië toch een fabriek staat te wachten op productie». Klinkklare nonsens gezien de afname van Vorst voor Europa bestemd is en de import van productie buiten Europa de kosten de hoogte zal injagen.
De ABVV-delegatie bevindt zich voorlopig in een dikke mist en wacht op de heropening van de onderhandelingen. Men kan in het huidige klimaat aan de ketting moeilijk tot acties overgaan. Vraag is echter of we dit klimaat niet moeten opbouwen met een duidelijk actieperspectief en ordewoord: neen aan het pseudo-reddingsplan, neen aan onmenselijke werkomstandigheden.
Dit bewijst nog maar eens dat het een verkeerde tactiek was om meer dan 12 uren te onderhandelen en dan te eindigen in een doodlopend straatje. Dit leidt tot een demobilisatie van de achterban, die nu het gevoel heeft niets te kunnen afdwingen. Daarom moeten de bonden bij de volgende ronde (die hoogstwaarschijnlijk zal plaatsvinden nadat de delegaties in Duitsland IG Metall ontmoet hebben) de druk daadwerkelijk op de ketel zetten en de angstgevoelens bij sommige arbeiders bestrijden. Hierbij kunnen ze korte schokstakingen gebruiken waardoor de arbeiders opnieuw het gevoel krijgen dat het menens is. Geen enkel argument, hoe redelijk ook, zal de patroon tot andere gedachten brengen. Enkel een verandering van krachtsverhoudingen door acties zal de gedwongen productiviteitsverhoging van tafel vegen en van het behoud van de tewerkstelling opnieuw een tastbaar objectief maken.
De vraag van één miljoen aan het management van VW:
Wanneer heeft VW ooit verlies geboekt?
Antwoord: Nooit. Behalve in 1998. Vorig jaar zouden de verliezen tevens niet hoger zijn dan twee miljard. Dit is een peulschil als je weet dat elk jaar -zelfs toen de automobielmarkt in crisis was zoals in '93- VW een netto resultaat boekte tussen 1,5 miljard (magere jaren) en 2,8 miljard (vette jaren). Niet verwonderlijk dat VW geen frank schulden heeft, terwijl het bedrijf meer dan 17 miljard investeerde sinds het einde van de jaren '80.
Over de jaren heen heeft VW zoveel geld opgestapeld dat ze zelfs geen beroep meer moet doen op banken voor de financiering van haar investeringen. Nee, ze heeft haar eigen bank opgericht: een financieel coördinatiecentrum, in Brussel gevestigd (zo'n centrum is een waar fiscaal paradijs; het betaalt amper 2,6% belastingen). VW Vorst bezit er voor 40% aandelen (meer dan 5 miljard frank). Deze interne bank leent zo een gedeelte van het geld voor de investeringen die VW Vorst dan met intresten terugbetaalt. Allemaal mogelijk dankzij het zweet en de stress van de arbeiders.
