Na de beslissing van de GM-Raad van bestuur om de Opel-Magnadeal op te blazen, demonstreerden meer dan 15.000 werknemers voor het behoud van hun job. De voorzitter van de Europese ondernemingsraad eiste meer autonomie voor Opel onder de paraplu van moederbedrijf GM.
Het mislukken van de Magna-deal zet ook alle politici in de wind die zich voor de Bondsverkiezingen als 'verlossers' lieten vieren. Maar op een rally van meer dan 10.000 Opel-werknemers op donderdagvoormiddag voor het Opelgebouw in Rüsselsheim werd een schouder-aan-schouderpolitiek aangekondigd in samenwerking met de belangrijkste politieke actoren, onder het motto: wij kennen geen partijen meer, wij kennen enkel nog Opel.
Nicole Metz, voorzitter van de IG-Metall-afgevaardigden in de Opelfabriek te Rüsselheim, klaagde dat het Amerikaanse management van moederbedrijf GM door middel van starre richtlijnen de concurrentiepositie en het innovatievermogen van Opel heeft belemmerd. "De GM-top had het personeel zowel op het gebied van productie als engineering jarenlang tegengehouden, en de inzet van mankracht, knowhow en gebruik van moderne technologieën verhinderd." Dit geldt zowel voor de uitvoer van kleine weinig technologische wagens in de VS als voor het aannemen van makkelijkere en milieuvriendelijkere ontwerpen om de uitstoot van CO2 te verminderen. Het GM-management heeft "nog een jaar miljoenen euro's verbrand" en met loze beloften geld van de overheid afgedwongen. Het personeel zal dit niet aanvaarden. "Wij laten ons niet uitpersen zoals een citroen!"
De voorzitter van de Europese Ondernemingsraad, Klaus Franz, stelde op een woelige bijeenkomst voor om samen te blijven werken en riep op tot doorzettingsvermogen. Hij richtte zich vooral op de hoogopgeleide arbeidskrachten van het eigen Rüsselsheim Technologisch Centrum met de vraag om aan boord te blijven en niet meteen een andere baan te zoeken. De snel bijeen geroepen protestvergadering is een 'eerste manier' om ontslagen en sluitingen te verhinderen en de arbeidsplaatsen op lange termijn te verzekeren. "Wij hebben Opel van de ondergang gered op 1 juni, niet GM." Het was onvoorstelbaar hoe GM speelde met emoties, angsten, zorgen en behoeften van de werknemers. "Stop de waanzin van een faillissement," eiste Franz, en prees nog een laatste maal de Magna-deal, die ondanks pijnlijke bezuinigingen op het inkomen, werkgelegenheid en locaties een "nieuwe managementcultuur in Europa" en nieuwe ontwikkelingen in het vooruitzicht zou stellen. GM echter wil die ontwikkeling tegengaan en Europese technologie naar de VS overhevelen. De geloofwaardigheid van het moederbedrijf is sinds de jongste ontwikkelingen onbestaande.
De voorzitter van de ondernemingsraad prees ook de inzet van de Bondskanselier en de Minister-President van Hessen, Roland Koch (CDU). Tussen hem en Angela Merkel is er "een hoge mate van consistentie en samenwerking", aldus Franz, die op woensdag vertrokken was naar Berlijn voor een gesprek met Merkel: "We kunnen op elkaar rekenen." De voorzitter prees de aanwezigheid van Koch op een IG-Metall-bijeenkomst als "niet alledaags" en als een bijdrage aan het overwinnen van de traditionele rolverdeling. "Klaus Franz verdient complimenten," zei Koch. Hij loofde de rustige bereidheid van de werknemers van Opel naar aanleiding van het afspringen van de Magna-deal, en riep de werknemers op om loyaal en met gesloten rangen hun voorzitter Franz te steunen. "De GM-top mag niet denken dat Duitse werknemers zich laten gebruiken als hefboom voor winstmaximalisatie."
Frustratie en verwarring
De burgemeester van Rüsselsheim, Stefan Gieltowski, toonde begrip en sympathie voor de frustratie, woede en verwarring bij de Opel-werknemers en bracht in herinnering dat bijna 100.000 arbeidsplaatsen in de regio direct of indirect van de Opel-fabriek afhankelijk zijn.
Terwijl de meeste van aanwezige werknemers reageerden met een mengeling van frustratie en een afwachtende houding, onderscheidde die Linke zich duidelijk van de algemene 'schouder aan schouder' politiek. De landelijke en nationale politici hebben zich "door GM bij de neus laten nemen in de politieke arena" klinkt het, "het was een grote fout van de overheid om 4,5 miljoen euro toegezegd te hebben, zonder waarborgen en zonder medezeggenschapsrechten," zei de partij in een pamflet. "Met deze staatssteun konden heel andere toekomstgerichte wegen bewandeld worden en kan Opel tot een sociaal en ecologisch mobiliteitsconcern uitgebouwd worden." Publiek geld moet ingezet worden om Opel in publieke handen te krijgen onder gezamenlijke zeggenschap van de federale en landelijke overheid en de werknemers met het oog op het behoud van het bedrijf, alle locaties en vooral het behoud van de werkgelegenheid. De overheid moet dan ook niet bang zijn om GM en de Amerikaanse regering erop te wijzen dat in Duitsland onteigening is toegestaan als dit het publiek ten goede komt, zoals beschreven in artikel 14, paragraaf 3 van de Grondwet.
Op deze ideeën werd echter niet ingegaan door de sprekers in Rüsselsheim. In het voorjaar nog had Klaus Franz in het bijzijn van Angelina Merkel het voorstel gedaan van een blokkeringminderheid zoals bij het Volkswagenconcern. Daarvan wil hij nu echter niets meer weten.
Alternatieven zijn haalbaar
Indien Opel niet aan meer aan privaat winstbejag onderworpen zou zijn, maar aan het algemene belang, dan konden ecologische en sociaal verantwoorde wagens en andere vervoersmiddelen en goederen geproduceerd worden. Daar zijn al plannen voor, die snel verder ontwikkeld kunnen worden. Voorheen was de Duitse automobielindustrie om winstredenen een rem op de verbetering van het milieu. Wanneer arbeiders, technici en wetenschappers zonder bevoogding van bovenaf ideeën kunnen ontwikkelen en omzetten, waarom kunnen er dan geen - in het voordeel van mens en natuur - betere, milieuvriendelijkere wagens geproduceerd worden? Bovendien kunnen deze onderzoekers, ontwikkelaars en vormgevers niet enkel auto's maar ook andere nuttige producten vervaardigen. Het bedrijf Opel begon in de 19e eeuw in Rüsselsheim met de productie van naaimachines, fietsen en fleskurkmachines. Daarna pas werden auto's en vliegtuigmotoren vervaardigd.
Zolang de ondernemingsraad en IG Metall zonder meer het kapitalistische privé-eigendom en winstbejag accepteren en zich voor de kar laten spannen van burgerlijke politici, worden onze arbeidsplaatsen bedreigd en staan ons dus nog meer ontslagen, bedrijfssluitingen en verarmingen van hele regio's te wachten.
