Sinds half augustus is de ‘vluchtelingencrisis’ een vast item in alle media. Het is uitgegroeid tot een maatschappelijk debat met felle voor- en tegenstanders. In de huidige context waarin de wereldeconomie niet uit het slop geraakt en zowel rechtse als ‘linkse’ regeringen zware ‘besparingen’ opleggen, worden de vluchtelingen al snel gezien als een groot probleem.
Partijen zoals N-VA en Vlaams Belang surfen op de angst van delen van de bevolking en wakkeren die verder aan. Ze verspreiden het idee dat de vluchtelingen met veel te veel zijn en onze sociale zekerheid komen plunderen. Zoals je kan lezen op de nieuwe website die het ACV lanceerde naar aanleiding van de succesvolle vakbondsmobilsatie op 7 oktober, zijn het nu net voornamelijk de rechtse partijen die in onze zakken zitten. Een gezin met 1 kostwinner en twee kinderen verliest maar liefst 1.335 euro per jaar. Dat is bijna één maandloon minder. Ook een gezin waarin beide ouders werkzoekende zijn en reeds moesten leven van 1.200 euro per maand, schieten er 1.261 euro bij in per jaar. Niet overtuigd? Surf naar de link onderaan en bereken zelf wat de impact is op uw koopkracht (1). Ondertussen pakt Minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA) uit met de website mijntaxshift.be waarop men kan berekenen hoeveel men dankzij de taxshift meer zou gaan verdienen. SP.a heeft dit reeds ontmaskerd als boerenbedrog; 'In de simulator zijn enkel lastenverlagingen opgenomen. Verderop op de website vind je wel uitleg over de lasten via de suikertaks, de accijnzen op diesel, alcohol, tabak en btw op elektriciteit, maar die zijn dus niet meegerekend in de simulator', zegt Kamerlid Peter Vanvelthoven. 'De simulator geeft enkel de lusten voor de werkenden mee, maar niet de lasten, terwijl de lasten hoger zijn.' (Belga/KVDA)
De regering ondermijnt de levensstandaard, niet de vluchtelingen
Toen de regering Michel 1 haar waslijst besparingen aankondigde, die vooral de zwaksten treffen, was er bij ons geen sprake van een vluchtelingencrisis. In sommige landen en ook aan de andere kant van de taalgrens, werd het soberheidsbeleid door een centrum ‘linkse’ regering grotendeels gekopieerd. De PS zet dan wel mandatarissen aan de deur die zich nationalistisch en racistisch uitlaten i.v.m. de vluchtelingen, ook zij halen te veel geld bij degenen die al bijna geen hebben. Het is niets nieuws onder de zon dat rechts onze sociale zekerheid probeert af te breken. Ze verdedigen het belang van de baas, de concurrentiepositie... Of met andere woorden: een zo groot mogelijke winst voor de privéondernemer of aandeelhouder. Hiermee wil men dan zogezegd voorkomen dat hij z’n boeltje pakt en elders gaat boeren. Zo wordt bijvoorbeeld Tesla, dat een nieuwe fabriek wil openen in Europa, gelokt met fiscale voordelen ten bedrage van 130 miljoen euro. Dit is geen nieuwe praktijk. Decennia geleden werd Ford-Genk met allerlei financiële cadeau’s naar België gelokt. Dat weerhield ze echter niet om de fabriek in 2012 te sluiten. Wie zoiets van dichterbij bekijkt, komt tot de vaststelling dat zo’n bedrijf een veelvoud aan belastingsgeld krijgt toegestopt van wat het in zijn hele bestaan uitkeert aan lonen. Na decennia van ‘herstructureringen’, gaan ze uiteindelijk toch elders of sluiten ze de deuren. Ze zuigen letterlijk het leven uit een gemeenschap en laten ze weerloos achter.
Multinationals kosten ons meer dan vluchtelingen
Multinationale ondernemingen en bijvoorbeeld de fiscale aftrek van bedrijfswagens kosten de staat vele malen meer dan de opvang van vluchtelingen. Alleen wordt het ene als iets positiefs voorgesteld, dat nodig is voor ‘de economie’ en het andere als iets negatiefs dat ‘de economie’ net ondermijnt. Dat zijn echter percepties die weinig te maken hebben met de realiteit, maar het gevolg zijn van een klassenmaatschappij waar kapitaalkrachtigen hun ideeën via allerlei kanalen opleggen aan een plichtbewuste bevolking. Vluchtelingen worden in die context vooral gebruikt als bliksemafleider. Ze zijn een manier om de aandacht af te leiden van de echte problemen. De tegenstelling tussen arbeid en kapitaal wordt door de periodieke crisis van het kapitalisme steeds opnieuw aangewakkerd, en boezemt de rechterzijde een heilige schrik in. Er is echter meer aan de hand dan de zoveelste periodieke crisis van het kapitalisme, waarbij overproductie(capaciteit) wordt afgebouwd en de kosten worden afgewenteld op de rest van de maatschappij. Het systeem zelf is in crisis; het is niet meer in staat de meerderheid van de bevolking een aangenaam leven en voldoende zekerheid voor de toekomst te bieden. Dit is reeds langer het geval in grote delen van de wereld, maar nu neemt ook de druk op de leef- en werkomstandigheden van steeds meer werkenden en uitkeringsgerechtigden in de meest ontwikkelde landen alarmerende vormen aan. De essentie van het probleem is dat veel te veel kapitaal geconcentreerd zit in veel te weinig handen. De kapitalisten hebben meer interesse om geld in nog veel meer geld om te zetten. Zo is er geen geld meer voor het uitbouwen van economische activiteit die niet enkel vette bankrekeningen doet groeien, maar ook reeële welvaart meebrengt voor de bevolking.
De vakbonden
De vakbonden zouden in eerste instantie het verband tussen al deze zaken moeten uitleggen en mensen overtuigen van het feit dat dit enkel nog veel erger wordt indien we niet collectief ons lot in eigen handen nemen.
We moeten ons vooral niet laten meesleuren in het onderlinge gevecht voor een tekort aan middelen. Er is genoeg voor iedereen, maar het is zeer slecht verdeeld. De regering en de media doen ons geloven dat de te verdelen taart te klein is. Dat is enkel het geval omdat de rijken er zich een veel te groot stuk van toe-eigenen. Zij laten ons dan achter met kruimels. Sinds na de val van de Sovjet-Unie een golf van liberale propaganda ons allemaal moest overtuigen dat er geen alternatief voor het kapitalisme bestaat, heeft die éénzijdige en oppervlakkige conclusie ook haar aanhang vergroot binnen het linkse kamp. De monopolievorming en de accumulatie van kapitaal in steeds minder handen zijn een bewijs dat Karl Marx, lang voordat het zich voordeed, had begrepen in welke richting de maatschappij zou evolueren als de arbeidersbeweging niet zelf het roer in handen neemt. Dat zijn wetenschappelijk vast te stellen zaken, maar de arbeidersbeweging laat zich veel te ver meeslepen door de sirenenzang van banken en patronaat en is vervreemd van de ideologie die haar in het verleden een sterke ruggengraat gaf. Onderhandelen wordt aanzien als heilig. We zijn de laatsten om te beweren dat onderhandelen niets kan opleveren. Wat Europa echter doet met lidstaten die zich niet neerleggen bij haar absurde besparingen of de regering doet met de vakbonden zijn geen onderhandelingen te noemen. Het is nepoverleg waarin eenzijdig vergaande besparingen opgelegd worden. Zo weten de Europese instellingen de tegenpartij medeverantwoordelijk te maken voor de beslissing en het uitvoeren ervan. Het zijn psychologische spelletjes die gespeeld worden met ganse bevolkingsgroepen om sociaal protest in de kiem te smoren.
Solidariteit en internationalisme
Het is belangrijk de vluchtelingencrisis en de aanval op onze levensstandaard te identificeren als wat ze zijn; twee symptomen van hetzelfde probleem, namelijk de organische crisis van het kapitalisme. Zolang de leiding van de arbeidersbeweging deze conclusie niet trekt en er iets mee doet, zijn we gedoemd ons te laten verdelen door mensen die slapend rijk worden terwijl ze de mond vol hebben van vrijheid en democratische waarden. De vakbonden en vooral individuele vakbondsmilitanten zijn betrokken bij de solidariteit met de vluchtelingen die spontaan is ontstaan. Dat is natuurlijk heel goed, maar het ontbreekt net zoals in de strijd tegen de besparingsmaatregelen van de regering aan een echte strategie van de vakbondstop. Net zoals de dagelijkse strijd in verdeelde slagorde wordt gevoerd in de verschillende bedrijven en beroepssectoren, benadert men de vluchtelingen teveel als losstaand van de sociale strijd. Patroonsorganisaties, zoals UNIZO, op zoek naar goedkope geschoolde arbeid zijn niet te beroerd een infostand te zetten waar vluchtelingen die niet eens geregulariseerd zijn, staan aan te schuiven. Op een gecoördineerde tussenkomst van de vakbonden moeten we echter nog steeds wachten. Gaan we wachten tot deze mensen worden gebruikt om onze verworvenheden te ondermijnen door ze tewerk te stellen aan voorwaarden die op termijn de onze onder druk zetten? Gaan we ons zo laten verdelen of gaan we het gevecht aan met deze regering die een antisociaal afbraakbeleid voert? Solidariteit met de vluchtelingen maakt ook deel van uit van die strijd. We mogen deze mensen niet aan hun lot overlaten, dat zou zich trouwens enkel tegen ons keren. De vakbonden zouden de spontane solidariteit op alle vlakken moeten steunen en helpen uitbreiden. Iedere vluchteling, ‘illegaal’ of mens zonder papieren zou gratis lidmaatschap moeten krijgen bij een vakbond naar keuze, tot hij of zij de middelen heeft om zijn/haar lidgeld te betalen. Zodanig dat we het circuit van de illegale arbeid geen extra voeding geven en de ‘legale’ niet tegen de ‘illegale’ arbeiders kunnen opgezet worden. Ook is het noodzakelijk de imperialistische politiek van o.a. machtige landen, België incluis, verantwoordelijk te stellen voor escalerende conflicten waardoor mensen op de vlucht slaan. Een nationalistische benadering van deze kwesties in een tijd dat het kapitalisme zelf globaal opereert, zou de arbeidersbeweging impotent maken en isoleren. Liefdadigheid, hoe welgemeend ook, zal de situatie niet doen keren. De huidige situatie vergt een globale, internationalistische aanpak.
1. https://www.acv-online.be/acv-online/Actueel/Acties/overzicht/wat-kosten-je-de-besparingen/berekeningstool-regeringsmaatregelen.html
Een opvangcentrum is geen vijfsterrenhotel
Over de leefomstandigheden in opvangcentra kom je weinig te weten in de grote media. Ondanks er regelmatig door Theo Francken en andere politici gesteld wordt dat er grenzen zijn aan onze gastvrijheid wanneer er eens iets uit te hand loopt in een opvangcentrum. Eind september publiceerde de Franstalige krant L’Avenir echter een stuk over de omstandigheden in het centrum in Florennes. Sinds augustus moet het centrum 100 extra vluchtelingen opgevangen, het zijn er nu 460. Er was geen plaats in de gebouwen en dus werden er mobiele eenheden op de oprijlaan geplaatst. Die hebben een oppervlakte van 20 m² (ongeveer 4 meter op 5 dus) en bevatten drie stapelbedden, een kleine tafel en drie à vier stoelen. In die kleine ruimte moeten zes mensen leven.
Zwaar getraumatiseerde mensen, benadrukt Xavier Grosjean, de directeur van het centrum. “Deze nieuwkomers zijn overwegend geïsoleerde mannen, dat wil zeggen mensen die hun land ontvlucht zijn en daar vaak hun ouders, hun vrouw en kinderen moesten achterlaten. Nooit eerder hebben we te maken gehad met zoveel mensen die te kampen hebben met polytraumatisme. Deze mannen leven in een permanente stress want ze zijn volledig machteloos tegenover wat er gebeurt en wat hen te wachten staat. Meestal hebben ze geen nieuws van hun familie als die tenminste nog niet gedecimeerd is.” Het centrum ligt geprangd tussen een luchtmachtbasis van waarop F-16's opstijgen. Even verder is er een mijngroeve waar explosieven gebruikt worden om kalksteen te winnen. Xavier Grosjean vertelde op de zender RTBF tot welke toestanden dat leidt. "Toen een Syrische familie 's middags een maaltijd kwam halen, passeerde net een F-16. De familie gooide zich op de grond en de vader ging op zijn kinderen en vrouw liggen om hen te beschermen.” Kinderen plassen soms van angst als ze die ontploffingen, schietgeluiden en straaljagers horen. Een sociaal assistent van het centrum drukt het zachtjes uit. "Dit is geen ideale plaats voor mensen die een oorlogssituatie hebben gekend en waarvan de kinderen getraumatiseerd zijn.”
Bron: Christophe Callewaert, de Wereld Morgen 8 oktober 2015
Wat krijgen vluchtelingen echt?
Heel wat indianenverhalen doen de ronde over vluchtelingen die in België toekomen. Het zouden gelukzoekers zijn die er enkel op uit zijn zoveel mogelijk van onze sociale zekerheid te profiteren. De nieuwsploeg van de VRT zocht het uit en kwam tot heel andere vaststellingen. De asielzoekers die dagelijks in België toekomen krijgen geen cent. Tijdens de maandenlange asielprocedure krijgen ze enkel materiële hulp of bed, bad en brood zoals dat officieel genoemd wordt. Als ze na een aantal maanden erkend worden krijgen ze financiële hulp. Naar schatting zouden tegen eind van het jaar 15.000 mensen in dat geval zijn. Dat is wel op voorwaarde dat de persoon in kwestie zich op geen andere manier kan onderhouden en bovendien werkwillig is. Het leefloon dat de erkende vluchteling krijgt schommelt tussen de 550 euro voor samenwonenden tot maximaal 1.111 euro per maand voor een gezin met kinderen. Ook krijgt een erkend vluchteling toegang tot de gezondheidszorg en in het geval er kinderen zijn ook kinderbijslag. Aan kinderbijslag voor erkende vluchtelingen wordt jaarlijks 6 miljoen euro uitgegeven. Dat lijkt op het eerste zicht misschien veel, maar dat bedrag vertegenwoordigt enkel 0,1 procent van het totale budget dat aan kinderbijslag besteed wordt.