Afgelopen week gingen we naar Parijs om deel te nemen aan de beweging tegen de aanpassing van de arbeidswet. Deze wet El Khomri (naar de bevoegde minister) wil de slechte contracten die nu bij interim-arbeid gebruikt worden, veralgemenen voor alle beginnende werknemers. Ook zouden grootschalige ontslagen makkelijker gemaakt worden. We namen deel aan de nationale actiedag op donderdag 31 maart en betuigden de volgende dag onze solidariteit op een algemene studentenvergadering.
De start van de mobilisaties
De regering die als reactie op de terreuraanslagen de noodtoestand had afgekondigd dacht vrij spel te hebben. Ze wou van de gelegenheid gebruik maken om een wet te stemmen waar volgens peilingen 70% van de Franse bevolking tegen is. Maar dat was zonder de studenten en jongeren gerekend. Van bij het begin hebben jongeren het manifestatieverbod dat gepaard ging met de noodtoestand aangeklaagd en het met de voeten getreden, zoals met de betogingen tijdens de klimaattop COP21 (zie eerdere artikels).
Van zodra de minister van arbeid El Khomri de wet aankondigde, riepen studenten, scholieren en werkende jongeren overal in het land via sociale media op om de 9e maart in actie te komen. Ze planden algemene studentenvergaderingen en betogingen. Ook lanceerden ze een oproep naar de bevolking om zich hierbij aan te sluiten.
31 maart
De actiedag op donderdag 31 maart was zo de vierde nationale actiedag op rij. Het was een groot succes, maar liefst 1,2 miljoen mensen kwamen in heel het land op straat: een verdubbeling in vergelijking met de vorige actiedag een week geleden. Het toont aan dat de beweging aan kracht wint. In Marseille waren er 120.000 betogers, in Toulouse 100.000. Ook in Parijs was er ondanks de gietende regen een grote en vastberaden betoging, die deed denken aan de eerste Grote Parade van Hart boven Hard. Parallel met deze betogingen gingen verschillende sectoren in staking: het spoorwegpersoneel en de metaal-en de havenarbeiders namen hierbij het voortouw.
Van bij het begin werden vergaderingen en samenkomsten van studenten en scholieren verstoord door machtsvertoon en geweld. Ook in de aanloop van de betoging werd het collectief vertrek aan verschillende universiteiten en scholen belemmerd doordat de politie de jongeren omsingelden en bedreigden met arrestatie en… de matrak. Tijdens de betoging zelf, waren er provocateurs van de politie actief, om de ordediensten een excuus te geven de studentenstoet die op kop liep hardhandig aan te pakken. Dit harde politieoptreden en intimidatie van de jongeren zijn schering en inslag. Het heeft echter het omgekeerde effect: de studenten worden nog meer vastberaden en filmpjes van het politiegeweld gaan het land rond en laten niemand onberoerd.
Hoe verder?
De voorbije weken stonden helemaal in het teken van de mobilisatie voor de actiedag van 31 maart. Zoals verwacht gaf de regering geen krimp. Ondanks het succes moest dus de vraag gesteld worden ‘hoe verder met de beweging’? De leiding van de grootste vakbond, de CGT kondigde al onmiddelijk nieuwe actiedagen aan op 5 en 9 april. Hoewel iedereen de noodzaak hiervan inziet, werd dit voorstel met een zekere argwaan onthaald.
De leiding van de CGT was van bij het begin van de beweging immers niet de absolute voortrekker. Integendeel, initieel riep ze zelfs niet op tot actie. Het is enkel door de druk van de studenten die zich organiseerden en daardoor de militanten van de CGT en andere vakbonden mee kregen, dat de leiding pas echt haar steun heeft uitgesproken. Zelfs dan was het nog niet met volle goesting. Stakingen werden niet gestimuleerd van bovenaf, maar moesten door de overtuigingskracht van strijdvaardige militanten en interventies van studentencomité’s op de werkvloer bekomen worden.
In die zin is het voorstel van actiedagen op 5 en 9 april opnieuw een teken dat de top van de CGT, eerder een rem voor de ontwikkeling van de beweging vormt dan de broodnodige versneller. Ze hebben immers door hun autoriteit en organisatie de sleutel in handen om de mobilisaties te versterken. Om te winnen is het beste actiemiddel toewerken naar een algemene staking tot de wet wordt teruggetrokken. Dat is niet wat de leiding van de CGT nu voorstelt.
Deze kritiek lag – al dan niet expliciet – aan de basis van het initiatief om op de avond van 31 maart pleinen te bezetten. De oproep werd in verschillende grote steden opgevolgd, en in Parijs waren 2 à 3000 aanwezigen op de Place de la République. Tot een daadwerkelijke bezetting is het echter niet gekomen, deels door een tekort aan massale steun en deels door het politieoptreden. Het bewijst wel dat de leiding van de CGT, die de beweging wil afremmen, haar toch niet helemaal onder controle heeft. De start van de beweging was een verrassing en alles wijst er op dat er nog meer zullen komen.
1 april
De dag na de betoging werden er in verschillende universiteiten opnieuw “AG’s” (assemblée générales - algemene studentenvergaderingen) gehouden om de actiedag te evalueren en over de voortzetting van de beweging te beslissen. Wij gingen naar de AG van Parijs 8, een campus die in de volkswijk van Saint-Denis ligt. Deze campus is één van de epicentra van de beweging: de zaal zat proppensdvol met meer dan 500 studenten en personeelsleden. Aan het begin van de vergadering mochten we het woord nemen om ons solidair te verklaren. Hieronder publiceren we de onze tussenkomst. Elke spreker krijgt max. 1 minuut, een maatregel die ervoor zorgt dat iedereen de kans heeft om het woord te nemen. ‘Kort, maar gestructureerd en krachtig’ - is het motto.
“We zijn hier uit solidariteit met jullie strijd. We komen uit België en zijn studenten uit Gent en Brussel. We maken deel uit van de Marxistische Studenten, dat is de studentenorganisatie van de Internationale Marxistische Tendens in België. Dit is het tijdschrift dat we uitgeven [toont Vonk]. We zijn ook aanwezig in Frankrijk, waar we het tijdschrift Révolution uitgeven - want een revolutie is wat we nodig hebben!
We zijn naar hier gekomen om jullie strijd te steunen, eraan deel te nemen en ons erdoor te laten inspireren. We zijn trouwens niet de enigen die dat doen: gisteren tijdens de betoging hebben we nog anderen gezien die uit Brussel kwamen om mee te manifesteren. Jullie strijd heeft nu al een weerklank die de grenzen overstijgt.
We volgen jullie strijd van nabij op. Gezien de zware en verlammende sfeer na de aanslagen in november, het electorale succes van het Front National, etc., is het enorm bemoedigend om te zien hoe de politieke slinger met kracht opnieuw naar links uitwijkt! We hopen dat we hetzelfde zullen meemaken in België.
Om te eindigen: het is enorm inspirerend om jullie strijd te zien. Jullie hebben formidabele tradities van mobilisatie en studentenstrijd.
Eerst en vooral, de AG’s waar de studenten zich kunnen informeren en kunnen stemmen over de voorzetting van de beweging, is ongeëvenaard. We hopen dat we deze in onbruik geraakte handelswijze opnieuw bij de Belgische studenten kunnen introduceren.
Maar ook de voortdurende zoektocht naar éénheid en de sterke banden die studenten en werkenden samen brengen zijn enorm inspirerend. Het is die solidariteit die de echte kracht van deze beweging vormt.”
Solidariteit !
De wet El Khomri moet ingetrokken worden !
Video's
https://www.youtube.com/watch?v=dukcALbc9Pc
https://www.youtube.com/watch?v=9lhaHH64sys
https://www.youtube.com/watch?v=DLhXGNMlwJo
Foto's van de stand van onze Franse zusterorganisatie 'Révolution' langs de betoging, van de Assemblée Générale in Paris 8 en tenslotte van betoging in Parijs op 31 maart.