In dit artikel schetsen we de achtergrond van de nieuwste crisis in de Labour Party en de kansen die dit biedt voor de linkerzijde.
De hele geschiedenis van de Labour partij wordt gekenmerkt door een continue machtsstrijd tussen links en rechts. Steeds slaagden beide kampen er in laatste instantie wel in om de conflicten te overstijgen in naam van de partijeenheid. Maar vandaag zijn de tegenstellingen zo groot dat Labour er waarschijnlijk niet ongeschonden uit komt.
De verkiezing van Jeremy Corbyn aan het hoofd van de partij was een zware slag voor de rechterzijde ,de zogenaamde Blairites. Zijn overwinning was zowel onverwachts als overweldigend waardoor er sprake was van een 'Corbyn Revolution'. De positie van Corbyn is sinds het begin zeer omstreden. Hij beschikt over de massale steun van de gewone leden en activisten, maar wordt misprezen door de meerderheid van de parlementsleden. De strijd tussen links en rechts anno 2016, kan dus het best omschreven worden als een strijd tussen een democratisch verkozen leider die de steun geniet van de meerderheid van de basis tegen de wil van een kleine groep parlementsleden aan de top.
In een vorig artikel schreven we het volgende: " De linkerzijde van de partij is, dankzij een enorme massabeweging, nog nooit zo sterk geweest en dat terwijl de rechterzijde nog volop haar wonden aan het likken is. Het zou voorbarig zijn om te denken dat de overwinning behaald is. De rechterzijde zoekt naar een manier om het tij te keren en ze kunnen hiervoor rekenen op een sterke aanwezigheid in het parlement. Verschillende parlementsleden hebben al laten verstaan dat ze hun leider niet zullen volgen, en dat ze enkel op het juiste moment wachten om hem aan te vallen."
De rechterzijde van de partij wil zich zo snel mogelijk van Corbyn ontdoen omdat Labour, onder zijn leiderschap, zogezegd onverkiesbaar zou zijn. En ze daardoor de Britse Lagerhuisverkiezingen in 2020 onmogelijk kunnen winnen. De redenering is dat een extreemlinkse kandidaat als Corbyn onmogelijk de gemiddelde Britse kiezer zou kunnen overtuigen. Dat de verkiezing van Sadiq Khan als nieuwe Labour burgemeester van Londen te danken is aan de populariteit van Corbyn onder de Londense bevolking en deze stelling dus ontkracht, wordt als niet relevant beschouwd.
Een glazen bol, een gouden hart en een totale ontkenning van de realiteit blijken de drie pilaren van de rechterzijde om haar aanvallen op een democratisch verkozen leider te verrechtvaardigen. Wat er in 2020 zal gebeuren kan niemand voorspellen, maar over de voorspellingen van de rechterzijde kan met zekerheid gezegd worden dat het niet de onverkiesbaarheid van Corbyn is die hen zorgen baart. Net het omgekeerde: indien Labour er onder leiding van Corbyn in zou slagen om de verkiezingen in 2020 te winnen, dan zou hij de nieuwe eerste minister worden.
Een overwinning van Corbyn zou zowel de rechterzijde binnen de partij als de Britse heersende klasse in haar geheel zwaar treffen. Beiden hebben hetzelfde belang: iedere sociale vooruitgang in Groot-Brittannië verhinderen en het kapitalistisch systeem beschermen. Alles wat deze gang van zaken kan verstoren moet hard worden aangepakt.
De voorbije tien maanden heeft de rechterzijde van Labour, gesteund door de kapitalistische kranten en instellingen, geprobeerd om Corbyn op alle mogelijke manieren te ondermijnen. Het enige oogmerk is om hem te vervangen door een “meer geschikte” kandidaat. Deze aanvallen worden wel zo georkestreerd dat niemand merkt dat het om een oorlogsverklaring gaat.
Door de grote steun van de gewone leden en activisten weet de rechterzijde dat de vervanging van Corbyn op korte termijn moeilijk zal zijn. Daarom hebben ze een strategie op lange termijn uitgewerkt. Ze proberen zijn imago zodanig te besmeuren dat hun voorspelling - Corbyn is onverkiesbaar – werkelijkheid wordt. Vandaag heeft de rechterzijde beslist om de Brexit als nieuwe stok te gebruiken om Corbyn mee te slaan. Er wordt hem verweten dat hij zich te weinig heeft ingezet om het 'Remain' kamp te laten winnen. Dat Corbyn noch van ver, noch van dicht de verantwoordelijkheid kan dragen van de Brexit is volgens hen niet relevant. De absurditeit van hun aanvallen wordt steeds duidelijker maar hun laatste zet slaat wel alles!
De Brexit en de gevolgen binnen Labour
De Britse politiek verkeert in een staat van chaos sinds de Brexit. David Cameron is opgestapt, het pond is gezakt, de kapitaalvlucht is ingezet en niemand weet nog wat er moet gebeuren. In zulke omstandigheden is het de taak van de oppositiepartij om een duidelijk alternatief naar voren te brengen. Wanneer die oppositiepartij in plaats daarvan een interne oorlog begint is het hek van de dam.
Binnen enkele maanden zullen er waarschijnlijk nieuwe verkiezingen zijn. De lange termijn plannen om Corbyn af te zetten werden daarom opgeborgen. De rechterzijde wordt ongeduldig en de Brexit wordt gebruikt om Corbyn's afzetting te versnellen. Het schaduwkabinet heeft in blok zijn ontslag aangeboden en een vertrouwenstemming gehouden. Meer dan 80 procent van de parlementsleden stemden tegen Corbyn. De bedoeling hiervan was om een crisis uit te lokken binnen Labour waardoor Corbyn verplicht zou zijn om zelf af te treden. Hij weigerde echter, wat de interne oorlog tot een hoogtepunt bracht.
Een week na de oorlogsverklaring van de rechterzijde blijkt dat ze zich verkeken hebben op de reële macht van Corbyn. Die ligt niet in zijn eigen persoon, maar in de steun die hij van de gewone leden en activisten geniet. Een jaar geleden werd hij met 59.5 procent van de stemmen verkozen en alles wijst erop dat die steun sindsdien alleen maar gegroeid is. Nieuwe leden vervoegen Labour om Corbyn te steunen. Sinds de vertrouwenstemming en de mislukte coup hebben meer dan 120.000 mensen zich aangesloten. De vakbonden hebben zich definitief achter Corbyn geschaard en ook Momentum - een pro-Corbyn beweging - heeft zijn stem laten horen. Deze beweging is verdubbeld in ledenaantal. Ze roepen nu eindelijk op om de parlementsleden die Corbyn niet steunen te “deselecteren” De vraag naar 'deselection' wordt groter met de dag en voert de druk op de rechtse parlementsleden steeds meer op. De rechterzijde heeft een vrouwelijke parlementaire uit Liverpool, Angela Eagle, naar voor geschoven als alternatieve ‘leider’ van de partij. Hun poging om Corbyn bij nieuwe interne verkiezingen als kandidaat te weerhouden heeft echter niet gewerkt. Wel is op een schandalige manier de groep van kiesgerechtigde leden sterk ingekrompen. Wie mag mee stemmen moet lid zijn sinds februari dit jaar. Hiermee sluiten ze de 120.000 nieuwe leden uit die de laatste twee weken zijn toegetreden. Ook zal je £25 moeten betalen in plaats van de £3 vroeger, wanneer je als stemgerechtigde wil geregistreerd worden. Hiermee probeert de partijbureaucratie veel arbeiders met lage lonen en de studenten uit te sluiten, die meestal de kant van Corbyn kiezen. Maar ondanks deze maneuvers is er veel kans dat Corbyn opnieuw wint.
Een massamobilisatie lag aan de basis van de verkiezing van Corbyn in 2015. De kracht van deze massa werd het voorbije jaar niet ten volle benut. Corbyn streefde een overeenkomst met de rechterzijde van de partij na, in de hoop de partijeenheid te bewaren. Maar dat werd - zoals we voorspeld hadden - een compleet fiasco. De reden is simpel: om tot de partijeenheid te komen, moeten de twee kanten water bij de wijn doen. Wanneer één kant beslist dat haar belangen belangrijker zijn dan die van de partij dan loopt het fout. De laatste aanval van de rechterzijde is de druppel die de emmer deed overlopen. Zoals boven reeds vermeld begint de hele linkerzijde zich te organiseren en de recente ontwikkelingen tonen aan dat de macht van de parlementsleden naar de gewone leden en activisten aan het verschuiven is. Niemand kan voorspellen wat de uitkomst van deze interne strijd zal zijn, maar de machtsverhoudingen zijn voorlopig in het voordeel van de linkerzijde.
Het is nu de taak van Corbyn - met de steun van de gewone leden en activisten - om de rechterzijde van de partij eruit te gooien. Alles toont aan dat het onmogelijk is om de uiteenlopende belangen van beide kampen te laten verdedigen door dezelfde partij. Labour moet terug door links worden opgeëist, die een socialistisch programma naar voor schuift. Het moment is aangebroken om een historische stap te zetten in Groot-Brittannië waarbij de Britse arbeiders en jongeren voor het eerst in de geschiedenis een massapartij zullen hebben die hun belangen verdedigt.
Volg de toestand op de voet via: Defend Jeremy Corbyn, Fight for Socialism
Informatie over de tegenkandidaat Angela Eagle leest u in dit artikel van DeWereldMorgen.