De resultaten van de tweede ronde van de parlementsverkiezingen in Frankrijk brachten vreugde en vooral opluchting bij miljoenen kiezers die vreesden voor een overwinning van Rassemblement Nationale (de extreemrechtse partij van Marine Le Pen, verder RN).
Na de eerste ronde dachten Le Pen en Bardella al vooruit. Ze stelden hun "toekomstige" regering samen; namen van "toekomstige" ministers lekten uit naar de pers. Vol vertrouwen in hun overwinning stelden ze hun "sociale" programma uit tot Sint-Juttemis.
"Aanvankelijk", legden ze uit, "zal het een kwestie van budgettaire soberheid en pensionering op 66 jaar zijn."
Gisteravond werd hun bubbel brutaal doorprikt. Met 143 parlementsleden is de alliantie RN-Ciotti ver verwijderd van een absolute meerderheid.
Met 184 zetels komt het Nouveau Front Populaire (alliantie van de linkse partijen, verder NFP) als winnaar uit de bus - vóór de Macronistische fractie (166 zetels). Het is dus een zware nederlaag voor de "presidentiële meerderheid", maar het is niet het debacle dat de dag na de Europese verkiezingen werd voorspeld. In feite hebben de Macronisten (of ex-Macronisten) het de afgelopen dagen beter gedaan dan voorspeld door de opiniepeilers, ook al hielden ze rekening met de terugtrekkingen tussen de twee rondes.
Het is namelijk zo dat het NFP hun kandidaten systematisch terugtrok indien een macronistische kandidaat tijdens de eerste ronde meer stemmen had behaald, om de kansen op een overwinning op RN groter te maken. Dit zogenaamde "Republikeinse Front tegen extreem rechts" is een catastrofale strategie van klassensamenwerking dat op de lange termijn rechts en extreemrechts versterkt. De vele terugtrekkingen van NFP-kandidaten redden de vertrekkende macronistische "meerderheid" van een totale verplettering - en stelden de Republikeinen in staat om nog een paar zetels te winnen.
Met deze dynamiek in het achterhoofd, is het verkeerd om te concluderen dat RN hierdoor politiek verzwakt is. Niet alleen heeft RN in de eerste ronde zes miljoen stemmen meer gewonnen dan in 2022, maar de alliantie tussen de NFP en rechts in de periode tussen de twee rondes kan het "anti-systeem"-imago van Marine Le Pen en haar trawanten alleen maar versterken.
Mobilisatie in de straten en bedrijven
NFP kwam als winnaar uit de bus (184 zetels), maar een absolute meerderheid van 289 zetels blijft ver weg. Er is dus geen meerderheid in de Assemblée Nationale om voor het programma van de NFP te stemmen. Als we afgaan op de samenstelling van de Assemblée Nationale, is de vorming van een ‘solide’ regering een moeilijke opgave. De diepe politieke crisis die op 9 juni begon, is nog lang niet voorbij – ze gaat enkel een nieuwe fase in.
Onderhandelingen en gekibbel achter de schermen zullen de komende dagen en weken intensiever worden. Nu al zeggen leiders van de Socialistische Partij en de Groenen dat ze bereid zijn om het NFP-programma op te geven om "akkoorden" te sluiten met de Macronisten. De Franse bourgeoisie zal maximale druk uitoefenen om de volgende regering - wie het ook wordt - te dwingen een "verantwoord" beleid te voeren, d.w.z. bezuinigen.
Jean-Luc Mélenchon vraagt Macron om een premier van het NFP te benoemen. Hij eist ook dat de nieuwe premier, wie het ook wordt, een regering vormt die vastbesloten is om het hele programma van het NFP toe te passen, zonder te onderhandelen met de parlementsleden van Macron. Dit standpunt staat in schril contrast met dat van verschillende leiders van de rechtervleugel van het NFP. Maar het is juist de rechtervleugel die voorop zal gaan in de onderhandelingen.
Gezien de interne machtsverhoudingen in de Assemblée Nationale (en binnen het NFP) heeft wat Mélenchon eist geen kans om bereikt te worden zonder een krachtige buitenparlementaire mobilisatie van jongeren en arbeiders. Het zwaartepunt van de strijd ligt niet langer in de Assemblée Nationale, maar op straat, in de bedrijven en in de arbeiderswijken.
Het is waar dat de NFP geen absolute meerderheid heeft in de Assemblée Nationale. Maar de arbeiders vormen de overgrote meerderheid in het land. Zij zijn verreweg de beslissende sociale kracht. Zonder hun toestemming draait er geen wiel en schijnt er geen licht. Dee leiders van onder andere France Insoumise (van Mélenchon) en de CGT (de grootste vakbond) de komende dagen massamobilisaties op de agenda zetten, inclusief hernieuwbare stakingen, om de verdieping en uitvoering van het NFP-programma te eisen.
Op basis van een revolutionaire mobilisatie van jongeren en arbeiders is het mogelijk om niet alleen alle progressieve maatregelen uit het NFP-programma toe te passen, maar zelfs veel verder te gaan - tot aan de onteigening van de grote kapitalisten die Frankrijk van de regen in de drup brengen. We moeten een einde maken aan de overheersing van de economie door een handvol gigantische parasieten die de overgrote meerderheid van de bevolking opzadelen met bezuinigingen, onzekere banen, werkloosheid en vele andere plagen. We moeten hen omverwerpen, de arbeiders aan de macht brengen en de economie reorganiseren op basis van een democratische planning van het productieapparaat. Dit is de enige manier om een einde te maken aan de permanente sociale regressie - en daarbij het momentum van het RN echt en definitief te breken.
