Zeker sinds zijn boek ‘Los’ is Tom Naegels een regelmatige gast bij pers en televisie. Hij krijgt hier vaak de rol van de progressieve intellectueel aangemeten. Het was dan ook nogal pijnlijk om uit zijn pen rechtse vooroordelen tegen de Venezolaanse president Chavez te lezen.
Op zaterdag 1 april verscheen in De Standaard een column van Tom Naegels die begon met de volgende paragraaf:
“Zou Hugo Chávez al geantwoord hebben? Een week geleden heeft Animo, een van de drie jongerenvleugels van de SP.A, de Venezolaanse president een pakje stickers opgestuurd met de beeltenis van George W. Bush. De bedoeling is dat je die in een urinoir kleeft. ,, Give pis a chance '' staat er op, meteen met een spelfout want die Dubya kan niet spellen, dat weet iedereen. Ik stel me dan voor dat de Belgische ambassadeur in Venezuela beschroomd bij de president aanklopt, die net een plan uittekent om nog meer land van de rijken te kunnen teruggeven aan zijn eigen familieleden, en mompelt: ,, Señor presidente, tengo una pegatina socialista de Belgica. '' ,,Een socialistische sticker!'' juicht Chávez, ondertussen piekerend over een televisietoespraak die minstens zes uur moet duren. ,,Die mag op de presidentiële koelkast." ,, Si pero '', aarzelt onze ambassadeur, ,, es una pegatina de George Bush, para hacer pipí sobre ella. '' ,,Nog beter!'' jubelt Chávez, die net een nieuwe manier bedacht heeft om kritische journalisten het zwijgen op te leggen. ,,We plassen het imperialistische zwijn onder! Geef alle armen een gratis urinoir, én een Animosticker erbij.''”
Best wel grappig. Maar ook totaal uit de lucht gegrepen. Enkele van onze medewerkers reageerden prompt op deze stemmingmakerij met mails. Je kan deze hieronder lezen. We publiceren daarbij ook het antwoord van Tom, met zijn toelating. In tegenstelling tot menig ander columnist is hij niet te arrogant om vergissingen na onderzoek toe te geven.
Een uit de hand gelopen aprilgrap in De Standaard
Beste Tom,
Jouw boek "Los" is één van de heerlijkste Nederlandstalige romans die ik in de afgelopen jaren gelezen heb. Ik kijk uit naar de verfilming.
Dankzij je column vandaag in De Standaard ("Pis op Bush") weet ik nu ook dat je met veel belangstelling de gebeurtenissen in Venezuela volgt. Alleen valt het me wat tegen dat je je daarbij uitsluitend baseert over wat de mainstream media over het onderwerp te vertellen hebben.
Mainstream? Neen, zelfs dat niet. National Geographic Magazine, een glossy Amerikaans tijdschrift dat de hele wereld bezuiden de Keys beschouwt als een te conserveren romantische speeltuin voor de kapitaalkrachtige toerist (*). En of die toeristen nu de Kilimanjaro beklimmen of Venezolaanse tafelbergen, als ze de dragers maar behoorlijk betalen en als die in ruil vriendelijk blijven en vooral niet beginnen te schelden, dan is het al lang goed voor jou, zo blijkt nu.
Op een ogenblik waarop er op internationale schaal in de media een campagne aan de gang is om Venezuela te isoleren en de publieke opinie rijp te maken voor een desnoods gewelddadige VS-gesponsorde "regime change" in dat land, vind ik je artikel eerder lijken op een uit de hand gelopen aprilgrap.
Maar het kan natuurlijk ook zijn dat je over informatie beschikt waar een kritische linkerzijde in Europa beter eens bij zou stilstaan alvorens hun steun uit te spreken aan de Bolivariaanse Revolutie in Venezuela. Bijvoorbeeld jouw sensationele bewering dat "Chavez een plan uittekent om nog meer land van de rijken te kunnen teruggeven aan zijn eigen familieleden" . Noch in De Standaard, noch in andere kwaliteitsmedia, en zelfs niet bij het ultraconservatieve Amerikaanse FoxNews kan ik daarover iets terugvinden. Help mij zoeken. Of beter, kom het eens uitleggen op de solidariteitsdag met Venezuela die enkele vakbonds- en derde wereldorganisaties te Antwerpen op 15 april. Vrees niets, wij zijn beleefde mensen en wij zullen niet schelden. En de toespraken zullen beperkt blijven tot maximaal een kwartier, geheel en al aangepast aan de westerse zapcultuur ("Nadia doet mee. Ik krijg George W. Bush tweestemmig gedubt, met Antwerps en Pakistaans accent. Ik zap weg." - 'Los', pagina 180).
Maar daar wou je het zelfs niet over hebben. Je wou het hebben over prioriteiten, schrijf je. Op dat ogenblik heb je al meer dan de helft van je column volgeschreven. Over prioriteiten gesproken.
Animo (één van de drie jongerenvleugels van de SP.a? Welke zijn de twee andere?) moet een antwoord verzinnen op de vraag of er een links alternatief mogelijk is voor onze liberale doorholeconomie, schrijf je. Dat is juist. Maar stap één is dan misschien enige positieve belangstelling voor bijvoorbeeld een land als Venezuela waar men op een uiterst democratische manier zo'n alternatief in de praktijk probeert te brengen. Of moet het voor jou een louter, links-academische, en dus ongevaarlijke theoretische oefening blijven?
Afspraak dus op 15 april om 13 uur in de zaal van De Algemene Centrale (ABVV) Antwerpen-Waasland, Van Arteveldestraat 17, 2060 Antwerpen? 'Los' van Venezuela, kunnen we het nadien ook nog even hebben over de Franse studenten, want daar schrijf je toch ook wel heel rare dingen over.
Groeten,
Erik De Bruyn
(*) Enkele beter gedocumenteerde bronnen over Venezuela:
Pis on Chavez
Dag Tom,
Met verbazing las ik je opiniestuk 'Pis op Bush' in De Standaard (een tijdje geleden al). Met de essentie van je stuk ga ik akkoord: die Bush-sticker slaat nergens op, Animo zou zich beter bezighouden met zaken zoals de CPE-protesten. Waar ik wel een probleem mee heb, is de ondertoon van je stuk met betrekking tot Venezuela. Ik wou dat ik de tijd had om je er meer over te vertellen, maar ik ga me beperken tot het volgende:
Over de scheldpartijen van Chavez aan het adres van Bush. Hoewel ik soms ook mijn bedenkingen heb bij de toon van Chavez, vind ik het intellectueel oneerlijk van je dat je niet vermeldt dat die uitlatingen een reactie waren op de uitspraken van Donald Rumsfeld die Chavez vergeleek met Hitler. In bijlage vind je het artikel dat hierover in De Tijd verscheen. Door dat niet te vermelden stel je Chavez onterecht voor als één of andere losgeslagen zot.
Over Alo Presidente. Je kunt je twijfels hebben over het feit dat een president een wekelijks politiek TV-programma onderhoudt, maar je moet wel beseffen dat het Venezolaanse medialandschap niet het Belgische is. De situatie is nog het best te vergelijken met Italië. In Venezuela heet Berlusconi Cisneros. Een schatrijke kerel die 80% van de media controleert én ze politiek gebruikt! Verdiep je maar eens in de gebeurtenissen van april 2002.
Je bewering als zou Chavez "land van de rijken teruggeven aan zijn eigen familieleden" slaat echt nergens op. Waarom verzin je toch zoiets?
Venezuela maakt werk van participatieve democratie, elke verkozene is per referendum afzetbaar, Chavez won elf opeenvolgende verkiezingen, het analfabetisme is verdwenen (volgens UNESCO), er zijn een hele reeks sociale programma's, inclusief solidariteitswerk in de rest van Latijns-Amerika (zelfs tot in de VS), enfin: Venezuela biedt opnieuw hoop op iets anders. Enfin...
Met vriendelijke groeten,
Nick Deschacht
Re: pis on Chavez
Beste Nick (en meteen ook cc beste Erik De Bruyn, die een gelijkaardige mail stuurde),
Ik vrees dat ik me in het stuk over Chávez vooral heb laten leiden door mijn gag-reflex. Ik ergerde me aan het vrijblijvende anti-Amerikanisme van Animo, en aan het feit dat de jongerenvleugels van onze partijen zo weinig voorstellen. Om die boodschap in te leiden, begon ik met wat grappen over die sticker en hoe die zou zijn ontvangen op het presidentiële paleis. Voor die grappen had ik me enigszins gedocumenteerd, via Google en via dat artikel in National Geographic, maar blijkbaar onvoldoende, gezien de vele boze reacties van Chávez-supporters. Ik wist niet dat Hugo Chávez zo'n symboolfiguur was. Had ik moeten weten, excuus, en als ik met mijn bescheiden column echt bijgedragen heb aan een klimaat waarin een gewapende VS-invasie gerechtvaardigd kan worden (zoals Erik niet echt maar toch een beetje insinueerde), dan stop ik er onmiddellijk mee want dan heb ik veel meer invloed dan ik wil.
Veel groeten, en veel succes met de solidariteitsactie zaterdag.
Tom
