Meer dan 13.000 ton voedsel zijn in beslag genomen sinds half januari in Venezuela. In zijn programma Alo Presidente sprak president Chavez over "de verantwoordelijkheid van de overheid om het kapitalistische model aan te vallen, de monopolies, zodat de mensen samen met de revolutionaire overheid het land vooruit kunnen brengen."
Dit is een zeer welgekomen offensief: voedselschaarste was een constant probleem in 2007, zowel in de privé-winkels als in de overheidsdistributie. Een combinatie van factoren is hiervoor verantwoordelijk. Er is een openlijke economische sabotage vanwege de heersende klasse door het achterhouden van voedselproducten. Zo willen ze steun aan de basis voor de revolutie ondermijnen. De prijscontroles ingevoerd door de overheid om de werkende mensen te beschermen, drukken op de winstmarges van de grote voedselbedrijven, die dus hun producten weigeren te verkopen of gewoon over de grens gaan. Daardoor moet Venezuela 70 procent van de voedselconsumptie invoeren.
Daaruit leren we dat het onmogelijk is om een kapitalistische markt te reguleren. Kapitalisme is gebaseerd op productie om winst en als je dat probeert te verminderen, zal er geen productie zijn, zoals het geval Venezuela duidelijk aantoont. Daaruit blijkt dus dat het voortgezet bestaan van privé-bezit van de middelen van productie, verwerking en distributie van voedsel in directe tegenstelling staat met de belangen van de meerderheid van de mensen. Privé-bezit in de voedselindustrie moet vervangen worden door een democratische planeconomie in handen van de arbeiders, de boeren en de consumenten.
Om dit te illustreren een voorbeeld: ondanks het feit dat de prijscontrole voor zo'n 380 producten werd opgeheven, had de oligarchie te klagen. De prijsstijging voor de melk was te klein en te laat. Ze had liever een vaste prijs gezien, een effectieve verdubbeling van de prijs. Dergelijke uitspraken onderlijnen dat productie in privé-handen voor winsten in directe tegenstelling staat tot de belangen van de mensen. Geen enkele toegeving zal de oligarchie ooit tevreden stellen, tenzij het einde van de revolutie zelf.
De nederlaag in het referendum van december kwam in belangrijke mate (zij het niet alleen) voort uit de voedselschaarste. Vele mensen gingen gewoon niet stemmen omdat de overheid niets aan de dagelijkse problemen deed. De oppositie heeft amper meer stemmen kunnen halen, maar Chavez is er veel verloren wegens de vele onthoudingen. Waarom werd er dan nu pas actie ondernomen en niet voor het referendum? Het is waarschijnlijk dat reformistische elementen in en rond de beweging Chavez adviseerden om zich "gematigd" op te stellen, "privé-bezit niet te bedreigen", dat "de tijd niet rijp was" enzovoort. We zien nu waar dat "advies" ons gebracht heeft. Deze strategie volgen is gegarandeerd het einde van de revolutie, die enkel kan overleven en vooruitgaan door te steunen op de massa om de reactionaire oligarchie te verslaan. Het is daarom dat de strijd binnen de nieuwe partij PSUV zo belangrijk is: het buitenwerken van deze bureaucratie ten voordele van een democratisch gecontroleerde partij voor en door de massa.
Het PSUV-congres
In Venezuela is de nieuwe socialistische partij, de PSUV (Partido Socialista Unido de Venezuela - Verenigde Socialistische partij Venezuela), begonnen aan een twee maanden durend congres. Het idee van het vormen van de PSUV was oorspronkelijk geformuleerd door Chavez zelf, twee weken na de verkiezingsoverwinning van 15 december 2006, waarbij hij 63 procent haalde. In de toespraak gaf Chavez aan dat de PSUV alle revolutionaire krachten in het land in een partij moest verenigen. Deze partij mocht geen voortzetting zijn van de oude corrupte partijen, maar een partij met echte discussies en democratie vanuit de basis, waarbij de bureaucratie wordt uitgeschakeld.
Het is tegen deze achtergrond dat we de opbouw van de PSUV moeten begrijpen. Na de overwinning van december 2006 en gedurende 2007 heeft het volk geprobeerd om de revolutie te radicaliseren en te realiseren wat Chavez de "revolución dentro de la revolución", de revolutie binnen revolutie, genoemd heeft. Dat wil zeggen de interne strijd binnen de beweging, een einde brengen aan de corruptie en de bureaucratie. Vele politici binnen de beweging zijn geen revolutionairen, maar reformisten die zeggen dat de revolutie moet vertragen en een overeenkomst met de oppositie moet sluiten. Zoals gezegd, hebben we met het referendum van 2007gezien waar dat "advies" ons toe geleid heeft. De massa heeft dit - terecht - gezien als een capitulatie tegenover de oligarchie en dus als een verraad van de revolutie.
In die speech in 2006 sprak Chavez de massa toe: "Jullie kennen de mensen in je gemeenschap, we moeten geen dieven, corrupte mensen of dronkaards binnenlaten. Deze partij zal de meest democratische partij in Venezuela ooit zijn, met discussies, en de echte leiders zullen opstaan vanuit de basis... het is genoeg geweest met de benoemingen van boven af!"
De mensen willen de hoofdlijnen van Chavez' toespraken overnemen en in de praktijk omzetten. In dit geval slaat het idee van de PSUV aan bij de mensen als een middel om de revolutie te vervolledigen en de bureaucratie te vernietigen omdat het zeer goed overeenkomt met hun verlangens en de realiteit die ze elke dag zien. Dit, en enkel dit, kan het enorme succes verklaren van de enthousiaste stormloop om lid te worden van de PSUV: in de loop van april-mei 2007 sloten 5,6 miljoen mensen zich aan! Daarvan zijn 1,4 miljoen ongeschoolde arbeiders, 500.000 geschoolde arbeiders, 750.000 mensen uit de dienstensector, 180.000 kantoorbedienden, dus in totaal bijna 3 miljoen arbeiders. Wat nog meer in het oog springt: de 1,2 miljoen huisvrouwen die lid werden. Dit maakt van de PSUV de grootste vrouwenorganisatie in Venezuela en waarschijnlijk in de hele wereld. Dit is nog nooit voorgekomen. Nog nooit in de geschiedenis sloten zoveel mensen zich op zo'n korte tijd aan bij een partij.
Wanneer we kijken naar de uitspraken van bepaalde afgevaardigden tijdens de eerste dagen van het congres is het duidelijk dat de strijd voor socialisme en tegen bureaucratie erkende problemen zijn.
Nelson Becerra (uit Tachira): "Het is fundamenteel dat er mechanismen worden geschapen zodat de partij controle kan uitoefenen. We zullen plenair een voorstel indienen om de strijd tegen corruptie en bureaucratie op te nemen in de verklaring van de partijprincipes."
Jose Ezequiel Ortega (uit Portuguesa): "We willen dat de partij echt socialistisch is, en meewerken aan het einde van de corruptie die nog steeds bestaat binnen de revolutie."
Miguel Montes (uit Vargas): "Een echte verandering in de methode om de partij op te bouwen is nodig. We moeten naar de basis luisteren, en we moeten diegenen die tegen socialisme samenzweerden en ons het referendum deden verliezen eruit zetten." (Binnen de SP.a hoorden we na de verkiezingsnederlaag gelijkaardige geluiden.)
Er is internationaal en in Venezuela aan de linkerzijde veel debat over hoe men moet staan tegenover de PSUV. Een aantal groeperingen prediken een extreem-linkse houding en doen de PSUV af als een burgerlijke of zelfs autoritaire partij. Ze weigeren dan ook mee te doen, simpelweg omdat Chavez de stichter was en de partij verbonden is met de Bolivariaanse beweging. Marxisten zijn echter nooit bang om binnen een brede massabeweging te werken. Het is zoals de marxistische theoreticus Ted Grant altijd zei: "Buiten de georganiseerde arbeidersbeweging is er niets." Voor Venezuela is dit zeker waar. Buiten de PSUV blijven, is carte blanche geven aan de bureaucraten en reformisten om de partij van binnenuit te vernietigen, waardoor het geen drijvende kracht van de revolutie kan worden.
Het is daarom dat de CMR, de Venezolaanse zusterorganisatie van Vonk, van in het begin ervoor gekozen heeft om de PSUV te vervoegen en binnen de partij opkomt voor een marxistisch programma. In de strijd binnen de PSUV zullen we de krachten bundelen met tienduizenden revolutionaire arbeiders, jongeren, arme boeren en kleine zelfstandigen die via deze partij komaf willen maken met de bureaucratie en daadwerkelijk het socialisme willen invoeren.
Lees ook het Engelstalige artikel over de tussenkomst van onze Venezolaanse kameraden van de CMR.
