[Interview] De Gaza-solidariteitsbezetting op de ULB

Sinds begin mei tot de gewelddadige ontzetting door de politie op dinsdag 25 juni bezetten studenten een centraal gebouw op de ULB-campus. De actie kwam voort uit de solidariteitsbeweging met Palestina, tegen de genocide die het Israëlische leger pleegt - en de uitgesproken of stilzwijgende medeplichtigheid van de Belgische regering en instellingen zoals de universiteiten. De studenten hebben het gebouw zelfs symbolisch omgedoopt tot "Walid Daqqa", naar een Israëlische politieke gevangene die volgens Amnesty in 2024 in de gevangenis stierf nadat hij was gemarteld.

Op zondag 23 juni organiseerden de bezetters het Intifada Festival, als eerste stap om de brug te maken naar een volgende stap in de solidariteitsbeweging, die bredere lagen van de samenleving mee in de strijd moet trekken. We waren daar ook aanwezig met ons politiek materiaal en de flyer (zie kader). Het gaf ons ook de mogelijkheid om met Balthazar (een alias) te spreken, die sinds de eerste dag bij de beweging betrokken is.

Vonk: Wat lag er aan de basis van de bezetting?

Baltazar: Het begon allemaal spontaan met een studentenvergadering op de ULB-campus. Een paar mensen lanceerden toen het idee van een bezetting, aanvankelijk slechts voor een paar uur, en toen sloten andere studenten en activisten zich aan. Toen kwam het idee om de bezetting te gebruiken als een militant middel om politieke druk uit te oefenen.

Vonk: Wat waren jullie eisen met betrekking tot de ULB?

Waren jullie geïnspireerd door wat er in de VS gebeurde? Baltazar: Een probleem dat we meteen aan de kaak stelden was het feit dat er een grote politieke kloof bestond tussen de studenten van de universiteit, die voornamelijk links zijn, en de besluitvormingsorganen van de ULB, die bestaan uit mensen die niet representatief zijn voor wat er onder studenten leeft. Over veel politieke kwesties natuurlijk, maar vooral over de Palestijnse kwestie.

Om dit goed te doen, moeten we deze bestuursorganen net zo 'divers' maken als de studentencampus zelf. Een belangrijk deel van het bestuur van de universiteit wordt namelijk het hele jaar door de studenten zelf gedaan.

Een van onze eerste eisen is dan ook dat de Université Libre de Bruxelles een volksuniversiteit wordt die echt van haar studenten en medewerkers is!

Hoe reageerde het rectoraat van de universiteit daarop?

De universiteit reageerde erg traag. Aan beide kanten was er soms wat stress door het opzetten van het kamp, maar vooral door het gebrek aan communicatie met de rector, die over het algemeen gesloten was voor onze eisen. Ze weigerde tot vier keer toe ons verzoek om een vergadering. Toen ze eindelijk akkoord ging, stuurde ze eerst iemand anders in haar plaats... Ze blonk uit in stilte en afwezigheid.

Omdat ze nieuw is, is ze volgens ons bang voor een "mediastorm". Als gevolg daarvan heeft het rectoraat ons vooral proberen te negeren. Dat betekent dat behoorlijk veel vrijheden hebben kunnen nemen om onszelf te beheren op de campus, zoals dit festival dat plaatsvindt zonder toestemming van het rectoraat.

In werkelijkheid begonnen we pas een week geleden 'bedreigingen' van de politie te ontvangen, toen er een bericht werd gestuurd waarin ons werd gevraagd het terrein te verlaten.

De enige aanvallen (door de politie) die we hebben ondergaan, waren toen we buiten de campus gingen demonstreren of deelnamen aan acties buiten de ULB.

We weten niet wat er zal gebeuren wanneer de deadline van de rector voor het uitzetten van ons kamp afloopt (op 24 juni). We zullen beslissingen nemen op onze algemene avondvergaderingen. [N.v.d.r., op dinsdag 25 juni werd de bezetting hardhandig beëindigd door de politie, op verzoek van het ULB-rectoraat en de zionistische lobby.]

Wat hebben jullie van de ULB gedaan gekregen?

Ja! We hebben een academische boycot bedongen, of tenminste voorlopig, een opschorting van academische overeenkomsten met Israëlische universiteiten en bedrijven! [N.v.d.r., het ULB-rectoraat besliste echter ook om alle samenwerkingen met Palestijnse universiteiten op te schorten. Alsof de twee kampen over dezelfde kam geschoren kunnen worden! De strijd tegen die schandelijke beslissing gaat nog steeds verder en veel personeelsleden hebben zich hier in een open brief tegen uitgesproken.]

Kregen jullie steun van andere studentenorganisaties aan de universiteit?

Over het algemeen wel. Onze bezetting wordt soms een beetje "verkeerd begrepen" door sommige studenten, maar we hebben veel gedaan om het bewustzijn te vergroten, door onze algemene vergaderingen die voor iedereen toegankelijk zijn, door ons militante werk binnen de universiteit, etc. We hadden het nog beter kunnen doen als we meer studenten erbij hadden kunnen betrekken. We hadden bijvoorbeeld specifieke werkgroepen op kunnen zetten rond bewustmaking.

Hebben jullie steun ontvangen van "persoonlijkheden" uit de georganiseerde arbeidersbeweging?

We hebben veel conferenties georganiseerd met activisten uit de Palestijnse beweging, maar ook met activisten uit andere bewegingen (dekoloniaal, antifascistisch, uit andere landen waar onlangs grote gevechten zijn geweest, enz.)

Verschillende radicaal linkse organisaties zijn ook gekomen om hun steun te betuigen, zoals vandaag tijdens het festival.

Op een andere manier werd de bezetting ook gelanceerd op basis van de weigering om een andere 'beroemdheid', Eli Barnavi (een voormalige Israëlische ambassadeur in België), uit te nodigen om een lezing te geven aan de ULB. De man staat bekend om zijn verachtelijke opmerkingen op Franceinfo op 15 oktober 2023:

"Het eenvoudigste is om Gaza te onderwerpen aan een tapijt van bommen zonder vragen te stellen."

We eisten dat aan andere vooraanstaande figuren van de dekoloniale en/of Palestijnse beweging ook het woord zouden krijgen op deze conferentie. Die mensen zouden veel interessantere dingen te zeggen hebben over dit onderwerp.

Wat zijn jullie vooruitzichten voor de voortzetting van de bezetting?

We zijn erover aan het praten, maar op dit moment is er nog geen beslissing genomen, noch voor de zomer, noch voor september. We gaan kijken hoe we de plek nieuw leven kunnen inblazen voor de toekomst.

Heb je het gevoel dat alles wat je hebt gedaan om de Palestijnse zaak onder de aandacht te brengen, vruchten heeft afgeworpen?

Ja, op sociaal-cultureel vlak zijn er geweldige dingen gebeurd. Je kunt je niet voorstellen hoeveel mensen hier zijn geweest die op de een of andere manier hebben deelgenomen.

We hebben bijvoorbeeld alleen al op dit Intifada Festival heel veel mensen. Wat meer is, bijna alles wat we hebben georganiseerd, is gedaan zonder de toestemming van het rectoraat, die ons alles heeft geweigerd, ook al hebben we haar gevraagd om ons het recht te geven om de Palestijnse zaak tot leven te brengen op de campus.µ

Het rectoraat heeft zich, op enkele uitzonderingen na, systematisch verzet tegen al onze initiatieven om de ULB te herpolitiseren, maar we hebben toch gedaan wat we moesten doen.

We denken eraan om te "onderhandelen" met de rector om een permanent gebouw te krijgen dat gewijd is aan onze doelen, in een intersectionele logica van studentenstrijd, dekoloniale- of sociale strijd, enzovoort.