Interview met een jongere, actief in de klimaatbeweging van het middelbaar onderwijs.
Vonk: Kan je jezelf voorstellen en uitleggen hoe en waarom je betrokken was bij de klimaatstakingen?
MD: Ik ben Matthis Dartevelle, 18 jaar en heb net het middelbaar onderwijs in Brussel beëindigd. Ik heb verschillende keren deelgenomen aan de klimaatacties die door de scholieren werden georganiseerd. Ik raakte erbij betrokken omdat ik ervan overtuigd ben dat we ons vandaag moeten engageren voor de klimaatproblematiek. We kunnen het probleem niet nog 5 of 10 jaar voor ons uit blijven duwen, het beïnvloedt vandaag onze levenskwaliteit.
Vonk: Wat zijn volgens jou de sterke en zwakke punten van de beweging?
MD: Ik denk dat de belangrijkste verdienste van deze beweging, de omvang is, en de participatie van velen die voordien nog nooit betoogd hadden of actie gevoerd. Ook het feit dat de beweging nationaal en zelfs internationaal op de voorgrond treedt is een pluspunt.
Wat de zwakheid ervan betreft: eerst en vooral heeft het ontbreken van democratische structuren in de beweging een negatief effect op de verderzetting van de acties en het ontplooien van een duidelijke politieke richting en agenda. Volgens mij moeten we ons organiseren per school en dan op nationaal niveau, op een democratische manier; we zouden vertegenwoordigers moeten verkiezen, met duidelijk vooraf afgesproken rollen en opdrachten. Dit zou voorkomen dat er informele, niet verkozen vertegenwoordigers opduiken, die zonder overleg de richting bepalen die de beweging moet uitgaan, zoals vandaag het geval is.
Ten tweede zou de beweging de antikapitalistische toer moeten opgaan. Het antikapitalisme lijkt me vandaag de meest realistische oplossing voor de klimaatverandering. Wanneer we bijvoorbeeld weten dat 70% van de uitstoot van de broeikasgassen afkomstig is van de 100 grootste bedrijven wereldwijd, dan begrijpen we dat om de opwarming van de aarde te bestrijden we de échte controle moeten hebben op onze industrie en dat we de productie democratisch moeten plannen. Eenmaal dit antikapitalistische programma aangenomen wordt, zal de steriele discussie die jongeren en ouderen tegenover elkaar plaatst, uitdoven en zal een verbond tussen jongeren en de arbeidersbeweging ontstaan.
Vonk: Wat heb je van de strijd geleerd?
MD: Eerst en vooral is het politiek bewustzijn onder brede lagen van de jongeren toegenomen. De jongeren hebben ook, via hun acties de gehele samenleving onder druk gezet. Iedereen is verplicht geweest om zich over het klimaat uit te spreken (ook al ging het soms over hypocriete uitspraken) en het klimaatvraagstuk staat nu bovenaan de politieke agenda. Een goed voorbeeld is het feit dat de Vlaamse regering gedwongen werd om voor 75 miljoen euro te investeren in klimaatmaatregelen.
In zijn totaliteit kan het misschien weinig lijken, maar wanneer de beweging verder gaat dan kunnen de maanden strijd die we al achter ons hebben toch nog veel opleveren.
Vonk: Hoe zie je de start van het nieuwe schooljaar?
MD: Door de hittegolf die we de voorbije zomer meemaakten, toen de hoogste temperaturen ooit in België werden opgetekend, de voorspelling dat er ons nog maar 18 maanden rest om het tij te keren (misschien moet die informatie wel in een ander perspectief gekaderd worden of misschien niet) en de bosbranden in de Amazone en op andere plaatsen in de wereld, denk ik dat de beweging zich wereldwijd snel zal hervatten, zowel bij de jongeren als bij de niet zo jongeren, en zich zelfs zal uitbreiden. Maar om duurzaam en effectief te zijn moeten we de zwakheden van de beweging oplossen (zijnde het gebrek aan democratische structuren en het opzetten van een programma).
Vonk: Y4C heeft, via een interview met Anuna De Wever zopas zijn strategie en doelstellingen voor het komende jaar toegelicht: één keer per maand betogen en zich voortaan meer richten op het bedrijfsleven, gezien de inertie van de politiek. Het zou er om gaan om bedrijven te helpen koolstofneutraal te worden en zich te engageren voor “Sign form y future”. Wat denk je hiervan?
MD: Vooraleer ik mijn mening geef over de inhoud van hun voorstellen moet het me toch van het hart dat het mij enorm stoort dat Y4C zomaar beslissingen neemt, zonder een democratische discussie……
Wanneer het over de bedrijven gaat kunnen we vandaag nog moeilijk ontkennen dat de ecologische ramp het gevolg is van het kapitalisme. Persoonlijk vind ik het vreemd om een strategie te ontwikkelen om diegenen die zelf verantwoordelijk zijn voor de klimaatopwarming te vragen om een oplossing voor het vraagstuk te bedenken!
Bovendien, wie denkt dat de bedrijfswereld niet dezelfde traagheid zal ten toon spreiden als de politieke wereld, vraagt er om bedrogen te worden!
Ik vind het zeer moeilijk te geloven dat kapitalisten bereid zouden zijn grote delen van de markt op te geven en te investeren in minder vervuilende productie en zo enorme winsten mis te lopen, om de klimaatsituatie te verbeteren!
Vonk: Verder in dat interview verklaart Anuna De Wever: “ik zou willen dat het klimaat voor elke partij een prioriteit wordt. Ook het Vlaams Belang en de NVA moeten klimaatleiders worden”. Herken je je in deze uitspraken?
MD: Zeer zeker niet! Zonder het te hebben over de NVA en het Vlaams Belang, alle maatregelen die de meeste politieke partijen zullen nemen zullen totaal ontoereikendheid zijn en op de kap van de werknemers (via belastingen en bezuinigingen).
Wat de NVA en het Vlaams Belang betreft: ik denk niet dat we het recht hebben om oproepen of toegevingen aan deze partijen te doen. De ervaringen van de NVA aan de macht (we kunnen gerust veronderstellen dat het met het Vlaams Belang nog erger zou zijn) hebben tot een politiek geleid die bewust de dood van duizenden mensen als gevolg had (de vluchtelingen) en de kleine Mawda in het bijzonder.
Als eindconclusie wil ik stellen dat de enige realistische en doeltreffende oplossing een resoluut antikapitalisme is!
