‘The denial of our histories is an indication of our social retardation.’ ‘Het ontkennen van onze geschiedenis is een indicator van onze sociale achterstand.’ Nadine Lavern
Met ‘Lumumba-Bah!’ van Sam Bogaerts (B) en Nadine Lavern (USA) is het onverdunde politieke theater terug van weggeweest. En voor ons mag dat. Beide acteurs brengen op een sobere, gebalde en beheerst-emotionele wijze het verhaal van de opkomst en wrede ondergang van Congo’s eerste premier. Postmodernisten zullen het verhaal wellicht ‘eenzijdig’ of ‘cliché’ vinden. Maar postmodernisten zijn ‘out’. Toch is de moord op Lumumba misschien een cliché, in die zin dat het gegeven zich in de loop van de geschiedenis steeds opnieuw herhaalt: het diaboliseren, isoleren, marginaliseren en het politiek of desnoods fysiek elimineren van revolutionairen. Maar zoals Lavern het aan het einde van het stuk zegt, je mag van het verhaal denken wat je wil, noem het een ‘Afrikaans sprookje met een bitter einde’, feiten zijn feiten. Anno 2002 biedt België zijn verontschuldigingen aan aan de familieleden van Patrice Lumumba en aan het hele Congolese volk. Maar tegelijk wordt de zaligverklaring van koning Boudewijn voorbereid, en op 8 miljoen Kinois (inwoners van Kinshasa) hebben er 50.000 een job. Het in de kiem smoren van de daadwerkelijke politieke en economische onafhankelijkheid van Afrika werd duur betaald. In de eerste plaats door de Afrikanen. Maar geen nood, de wereldwijde migratie zal het probleem opnieuw naar het thuisfront brengen: in het hart van de steden van Europa. Aan ons om daar op een progressieve manier mee om te gaan.
Eén spijtig aspect: de helft van het stuk is in het Engels, of beter de Amerikaanse variant ervan. Daardoor veroordeelt het zich tot exclusieve toegankelijkheid voor dat deel van de bevolking dat meent het Engels voldoende meester te zijn. En dat doet ons dan weer denken aan Che Guevara: vol goede bedoelingen begaf hij zich in de Boliviaanse jungle om de indianen aan te zetten tot revolutie, om vast te stellen dat zij een inheemse taal spraken die hij niet meester was.
Lumumba-Bah! Is nog te bekijken op volgende plaatsen & data:
Vrijdag 15 en zaterdag 16 februari: Brussel, De Bottelarij (02 412 70 70)
Zaterdag 30 maart: Brugge, De Werf (050 33 05 29)
Donderdag 18 april: Mechelen, Kunstencentrum Nona (015 20 37 80)
