07
za, juni

Marxisme

Marxisme

Karl MarxFriedrich Engels


“De communisten versmaden het hun opvattingen en oogmerken te verhelen. Zij verklaren openlijk dat hun doel slechts kan worden bereikt door de gewelddadige omverwerping van iedere tot dusverre bestaande maatschappelijke orde. Dat de heersende klassen sidderen voor een communistische revolutie! De proletariërs hebben daarbij niets te verliezen dan hun ketenen. Zij hebben een wereld te winnen.”

Proletariërs aller landen, verenigt U!

                                        Uit het Communistisch Manifest

(M) = voor Marx   (E) = voor Engels    (M/E) = voor beiden

We bieden hier een overzicht van de belangrijkste werken van Marx en Engels. Alle links zijn extern en gaan naar het Nederlandstalige Marxists Internet Archive.

1845

Stellingen over Feuerbach (M)

1847

Ontwerp van de communistische geloofsbelijdenis (E)

1848

Het Communistisch Manifest (M/E)

1849

Loonarbeid en kapitaal (M)

1852

De Achttiende Brumaire van Louis Bonaparte (M)

1859

Voorwoord tot de Bijdrage tot de kritiek op de politieke economie (M)

1865

Loon, prijs en winst (M)

1875

Kritiek op het programma van Gotha (M)

1876

De rol van de arbeid in de overgang van aap naar mens (E)

1880

De ontwikkeling van het socialisme van utopie tot wetenschap (E)

1884

De oorsprong van het gezin, van de particuliere eigendom en van de staat (E)

1888

Voorwoord bij de Engelse uitgave van het Communistisch Manifest (E)

Als een muur voor de socialistische omvorming van de maatschappij staat het kolossale staatsapparaat. In dit document wordt ingegaan op een aantal fundamentele vragen. Wat is de oorsprong van de staat? Wiens belangen dient zij? Kan de staat hervormd worden of moet zij helemaal omvergeworpen worden? Door wat moet het staatsapparaat vervangen worden; moet het eigenlijk wel vervangen worden?

Vooral de laatste tien jaar is het ideologisch tegenoffensief van de burgerij zeer ver gegaan in het discrediteren van alles wat maar in de verste verte met socialisme te maken heeft. Daarbij zijn twee opvallende constanten waar te nemen: enerzijds zouden revolutionaire ideeën utopisch zijn, anderzijds zouden ze toch maar tot totalitaire regimes leiden. Het volgende artikel heeft de bescheiden ambitie enig weerwerk te bieden tegenover deze vooroordelen en zal meerbepaald ingaan op de functie van kunst in een maatschappij, zowel zoals de situatie vandaag is als die in het verleden geweest is.

Telkens ergens grootscheepse antikapitalistische protesten doorgaan duikt wel het begrip “directe actie” op. Omdat voor velen het hier om een vaag en moeilijk definieerbaar iets gaat, dringt de nood aan opheldering zich op. Als reactie hierop werd de volgende tekst geschreven, die vertrekkend vanuit een marxistische visie naar antwoorden zoekt.

Veel jongeren zoeken een uitweg uit de werkloosheid, het gebrek aan toekomst en de repressie ten gevolge van de algemene crisis van het kapitalisme. Geen wonder dat ze op zoek gaan naar ideeën die historisch gezien een alternatief maatschappijmodel aanbieden. Onvermijdelijk ontdekken ze dan het marxisme en het anarchisme, twee ideologieën die in het verleden op bepaalde ogenblikken op een massale aanhang konden rekenen.