Procter&Gamble (P&G) is wereldwijd marktleider voor een brede waaier wasproducten. P&G leidt echter ook de dans van de vakbondsonvriendelijke bedrijven - in het buitenland, maar ook in België. De waarden waarmee het alle menselijke relaties doordringt op de werkvloer zijn superindividualistisch. Oliver Van den Eynde, een gedreven ABVV-delegee, vat het samen in twee woorden: een ‘individuele fabriek’. Alle sociale relaties worden geïndividualiseerd in het bedrijf. Zelfs de contacten en afspraken met de syndicale delegees probeert de directie te individualiseren. Voor P&G kunnen deze afspraken niet binnen het kader van de afgesproken cao’s. Olivier vreest dat P&G model gaat staan voor de sociale verhoudingen in andere bedrijven in de toekomst. “Nooit kunnen we tolereren dat er op een individuele manier wordt omgegaan met de sociale problemen van de werknemers”, waarschuwt de rode vakbondsman. Dit jaar viert Olivier zijn tiende jaar vakbondswerk in het bedrijf. Het cadeau dat de directie voor hem in petto heeft, is niet naar de smaak van de vakbond. De directie verwijt hem misbruik van zijn syndicaal mandaat. Op 10 mei komt de zaak voor op de arbeidsrechtbank van Mechelen. Ondertussen wordt er gewerkt aan een vreedzame actie voor de poorten van P&G op dinsdag 2 maart van 13u tot 15u. (lees hier het pamflet van de Algemene Centrale van het ABVV). Onze delegees verdienen respect! Olivier staat ons te woord:
Wat is er aan de hand bij Procter&Gamble?
De toestand in het bedrijf is nogal aan het escaleren. Procter&Gamble (vanaf nu P&G) is nooit een vakbondsvriendelijk bedrijf geweest. Sinds verschillende jaren proberen we er toch een sociale dialoog te scheppen want dit is belangrijk voor de werknemers. Ik denk dan aan het volgen van de sector cao of het afsluiten van een cao op bedrijfsvlak. Dat laatste lukt niet omdat P&G geen cao’s op bedrijfsniveau wenst af te sluiten. De directie is enkel maar bereid bedrijfsakkoorden te sluiten als het in hun voordeel is. Zo bijvoorbeeld twee jaar geleden met de regeling van de overuren. Wij hebben dan gezegd dat zoiets natuurlijk kan maar dat wij ook wensten te spreken over andere cao’s. Dat werd dan meteen het einde van het verhaal. De vakbond bij Procter and Gamble is stilletjes, heel stilletjes, gegroeid. Er is een kleine syndicale werking, we beschikken over een lokaal, een pc enzovoort. De mensen kunnen communiceren met de vakbond maar wel op eigen risico want P&G is een ‘individuele fabriek’.
Een ‘individuele fabriek’? Wat moet ik mij daarbij voorstellen?
Bij P&G heeft iedereen een ‘individueel loon’. Men mag niet vertellen hoe veel een andere werknemer verdient. Door die mentaliteit is er een zeer egoïstische sfeer op de werkvloer. Het is zelfs zo dat soms collega’s die al meer dan tien jaar met elkaar samenwerken, plots als kat en hond tegenover elkaar gaan staan. Een van de twee jobs moet weg en dan vechten ze met elkaar voor die ene baan. Zo snijden de werknemers in hun eigen vlees. Door de indoctrinatie in de fabriek, resultaat van een bewuste strategie van P&G, zijn sommige werknemers niet helder genoeg om hierover na te denken. Op zo een moment zie je hoe belangrijk een vakbond is en waarom er een sociaal dialoog moet komen. De directie wil dit kost wat kost vermijden. Er is dus vanuit de directie geen enkele samenwerking met de vakbonden, er is geen sprake van dialoog; de sector-cao wordt gewoon niet gevolgd. Een voorbeeld: de sector-cao bepaalt hoeveel tijd een afgevaardigde van de vakbond kan spenderen aan het vakbondwerk. Bij P&G bepaalt de directie eenzijdig over hoeveel tijd wij beschikken.
De directie heeft het blijkbaar ook op jou gemunt?
De eerste keer dat ik in contact kwam met de vakbond, leerden ze mij het volgende: ‘Er zijn mensen die aan de kar trekken en andere die op de kar springen’. Blijkbaar ben ik van nature iemand die de aan de kar trekt. Ik trek al tien jaar aan de kar. Ondertussen ben ik al de ‘ancien’ in de ondernemingsraad, het comité voor preventie, de syndicale afvaardiging. Eveneens ben ik secretaris van de ondernemingsraad en heb ik een Europees mandaat. De werking van de hele vakbondsdelegatie wordt door de directie onmogelijk gemaakt.
Hoe gaat ze hierin te werk?
Hoe doen ze dat? Op veel manieren (zie ook het pamflet van de AC voor meer concrete voorbeelden). De directie maakt steeds individuele afspraken met de delegees over hun werk, de ene mag vroeger binnen komen, de andere niet. De ene delegee krijgt de toestemming om wel meer werk te doen voor de vakbond, de andere niet. De individuele omgang met de werknemers passen ze ook toe in de contacten met de syndicale delegaties. Het ergste van al is dat dit allemaal een heel mooie naam draagt, namelijk ‘PVP’ of voluit "P&G Purpose, Values, and Principles" ( ‘Doelstelling, Waarden en Principes’, het geheel van waarden van het bedrijf waar elke werknemer moet naar handelen en denken). Volgens die principes wordt iedereen zogezegd op een gelijke manier behandeld. Maar er zijn voldoende bewijzen dat niet iedereen even gelijk is. Naar buitenuit zetten ze deze waarden sterk in de verf. Zo beweren ze ook dat ze nooit iemand ontslaan. Eigenlijk beschikken zijn over een intern reorganisatiesysteem waarmee ze regelmatig beroep doen op interim-werknemers. Toen ik begon bij P&G werkten er 1200 mensen. Nu zijn er dat 920. Dat is realiteit van de naakte cijfers.
Op 2 maart wordt een actie gevoerd voor de poorten van P&G. Jullie eisen respect voor de delegees. Jullie krijgen blijkbaar geen respect.
Wij worden geviseerd. De ene delegee meer dan de andere. Waarom vragen wij specifiek respect? Wel ten eerste schrijft P&G het respect hoog in haar vaandel: respect voor het individu. Indien het zo is dat ze toch zo veel respect hebben voor het individu, hoe komt het dan dat ze geen respect hebben voor de syndicale afvaardiging? Hoe is zoiets mogelijk als iedereen evenveel respect verdient. De tweede reden is meer algemeen. Wij eisen respect voor onze syndicale vrijheden. Wij leven in een democratie. Die democratie zegt dat de werknemers worden verkozen om hun collega’s op de vloer te vertegenwoordigen tegenover de baas. Er moet met ons samengewerkt worden. De manier waarop er bij ons met de syndicale delegaties wordt samengewerkt is niet democratisch. Het is schrijnend dat dergelijke situaties nog kunnen in België. Onlangs kregen we de arbeidsinspectie over de vloer. Samen hebben we kunnen vaststellen dat de toestand escaleert bij P&G. Als delegees willen wij dat vermijden. Onze taak is te voorkomen dat dit een slechte afloop krijgt. Wij willen liever voorkomen dan genezen. Wij willen de sociale dialoog opstarten zodat de syndicale delegatie op een democratische manier zijn werk kan invullen. Nu is dat niet mogelijk. Ondertussen bereidt de directie een dossier voor met zogenaamde ‘feiten’ die moeten bewijzen dat ik misbruik maak van mijn statuut. Dit moet mijn eventueel ontslag voor bereiden. De arbeidsrechtbank van Mechelen wordt op 10 mei om 14.00u gevraagd een uitspraak te doen over het feit of ik nu mijn syndicaal werk goed doe of niet met betaling van 2 gewerkte dagen als gevolg. Hiermee nodig ik ook alle syndicalisten uit om aanwezig te zijn op de arbeidsrechtbank.
Met onze actie willen wij de publieke opinie informeren over wat er gaande is. We delen die dag een pamflet uit aan de poort van P&G. Veel steun komt er van anderen bedrijven en centrales. Dit soort precedent is voor ons niet aan de orde. Kom allen naar P&G op 2 maart van 13u tot 15u (Hombeeksesteenweg 323, te 2800 Mechelen – op 15 minuten te voet van het NMBS station van Mechelen)
