Is het beleid van Chavez wel werkelijk zo goed voor de mensen? Laten we eens een vergelijking maken tussen de VS en Venezuela, wetende dat het eerste land over veel meer middelen beschikt dan een land uit de ‘Derde Wereld’. Ter vergelijking, de Venezolaanse economie heeft een omvang van 106,1 miljard dollar tegen 12,49 biljard dollar voor de VS. Met andere woorden, de Venezolaanse economie bedraagt nog niet 1 procent van die van de VS.
Onderwijs en gezondheidszorg in Venezuela
Unicef verklaart in zijn jaarlijkse "The state of the world's children" Venezuela analfabetisme vrij. Dat is in 150 jaar onafhankelijkheid nooit gelukt, en in 8 jaar Chavez opeens wel. Venezuela is trouwens slechts het tweede land in Zuid-Amerika dat daar in slaagt. Cuba is het andere land, niet toevallig. Als je de natuurlijke rijkdommen van de Zuid-Amerikaanse landen bekijkt, kan je de wenkbrauwen fronsen en je afvragen waarom dit nergens anders mogelijk lijkt te zijn. Natuurlijk moet je geld vrijmaken voor onderwijs, en dat is enkel in voldoende mate mogelijk als je de industrieën nationaliseert en de winsten gebruikt om sociale programma's als onderwijs en gezondheid te ondersteunen.
Vroeger ging slechts 60 procent van de kinderen naar school, nu al meer dan 75 procent. Het onderwijsbudget is 8 procent van het BBP, net zoals gezondheidszorg. De mensen worden lokaal ingeschakeld in programma's om elkaar te leren lezen en schrijven, en hun basisrechten in de grondwet te leren kennen. Voor velen is de grondwet hun eerste leesboek zeg maar.
De regering promoot actief gezondheid en onderwijs. Er zijn medische centra en mensen kunnen daar gratis naartoe gaan, onder andere dankzij Cuba (oil for medical aid). Er zijn 20.000 Cubaanse dokters en assistenten in Venezuela die zorgen voor basisgezondheidszorg. Tijdens de afgelopen drie jaar kregen artsen 117 miljoen bezoeken en tandartsen 16,8 miljoen. Duizenden levens werden dankzij deze maatregelen gered. Er werden 200.000 operaties van cataract gedaan, een operatie van 15 minuten waardoor mensen terug behoorlijk kunnen zien. Chavez zelf zegt hierover: “Ik heb mensen zien huilen omdat ze dachten nooit meer de maan of het ochtendgloren te zien. Gezondheid is een recht voor de armen net zo goed als voor de rijken. Waarom zou dat niet mogen? Je moet de gezondheidszorg niet privatiseren. Gezondheid is ieders recht!”
Dit was voordien blijkbaar allemaal niet mogelijk, toen de rijke burgerij nog aan de macht was. Het doet een mens wel vragen stellen over de ‘onbetaalbaarheid’ van de sociale zekerheid en gezondheidszorg die regering en patronaat ons in het Westen willen aansmeren. Ondanks zijn olie is Venezuela immers nog steeds een onderontwikkeld kapitalistisch land dat veel minder rijkdom produceert dan bijvoorbeeld het kleine België, met een BBP van 6.400 dollar per capita tegen 31.100 in België.
Waarom moeten er Cubaanse dokters aan te pas komen? Dankzij het uitstekende onderwijs daar leveren zij zeer goede artsen af, zonder winstoogmerk. Het was echter vooral de weigering van de Venezolaanse dokters om te helpen in de arme wijken, die dit programma noodzakelijk maakte. Toen Chavez aan de macht kwam, heeft hij alle dokters in Venezuela aangeboden om tegen een maandloon van 750 dollar in de armenwijk gratis gezondheidszorg te verzorgen. Slechts 47 dokters (die een eed hebben afgelegd mensen te helpen, maar hiermee eigenlijk aantonen alleen rijke mensen te willen helpen) gaven hieraan gehoor. Dit bracht het "oil for healthcare" programma op gang met Cuba.
Trouwens, de VN spreken graag over de millenniumdoelstellingen waarbij ze tegen 2015 de armoede in de wereld willen halveren, gezondheidszorg willen verbeteren en analfabetisme willen uitroeien. Nu al (2006!) zeggen ze dat ze dat niet zullen halen, terwijl een land als Venezuela (of Cuba) toch aantoont hoe het anders wel sterk verbeterd kan worden. Of is de ‘supermacht’ Venezuela buiten categorie vergeleken met onze ‘bananeneconomieën’ in het Westen?
Een typische dooddoener is dat Chavez een machtsspelletje speelt, enkel en alleen omdat er in Venezuela olie zit. De uitwisseling tussen gezondheid en olie wordt voorgesteld als iets bedenkelijk. Je kan je natuurlijk vragen stellen of het wel wenselijk is olie voor gezondheid te ruilen, maar dan kan je je net zo goed afvragen of oil for food (lees bloed) wel goed is dan, of gewoon geen gezondheid voor olie (met alle sterfgevallen en lage levenskwaliteit van dien). Is het niet veel immoreler om de arme mensen aan hun lot over te laten omdat de dokters van Venezuela weigeren hun plicht te doen, om Chavez en het volk te boycotten?
Economie, groei en stagnatie
Vaak wordt ook geschermd met het gebrek aan groei van de economie en de stijging van de armoede in Venezuela. De rechterzijde beweert dat dit objectieve vaststellingen zijn. Nochtans is er wel degelijk groei in Venezuela, en relatief sterke zelfs: de internationale reserves van Venezuela zijn toegenomen van 10 miljard dollar drie jaar geleden tot 30,4 miljard dollar vandaag. De werkloosheid is gehalveerd en zal binnenkort nog maar één cijfer tellen. De inflatie is afgenomen van meer dan 100 procent tot ongeveer 10 procent. Het BBP groeide negen kwartalen aan één stuk, een bewijs van de sterke groei, en niet enkel in de oliesector.
Wil dat zeggen dat er geen problemen zijn? Natuurlijk niet! Deze cijfers zijn mogelijk door investeringen van de overheid. Als het op de traditionele rijken (de ‘privé’) aankomt, die boycotten uit alle macht de economie en teren op hun reserves om Chavez op de knieën te krijgen. In 2002 is er naast de poging tot staatsgreep een patronale lockout en sabotage van het staatsoliebedrijf PDVSA georganiseerd, wat de economie op de knieën dwong. Dat verklaart dan ook de slechte economische cijfers in 2002 en 2003.
Bovendien draaien vele fabrieken (die in privé-bezit zijn) nog steeds niet, of op halve kracht, wat de mensen werkloos en arm houdt. Zo schept het patronaat een kunstmatig tekort. Het is inderdaad zo dat in de privé-economie te weinig wordt geïnvesteerd. De Venezolaanse economie blijft tot nader order een kapitalistische economie, waar de bourgeoisie uiteindelijk beslist over het merendeel van de investeringen. Tachtig procent van de banken is in handen van Spaanse multinationals, de voedingsdistributie is in handen van twee groepen, en in de media is er sprake van een quasi monopolie van Cisneros (vergelijkbaar met Italië en Berlusconi). Ook het overgrote deel van de vruchtbare gronden zijn nog in handen van enkele grootgrondbezitters, ondanks de aanvang van landhervorming. Als er inderdaad slechte cijfers zijn, wiens schuld is dit dan? De bedoeling van die sabotage is natuurlijk Chavez en de beweging richting socialisme in diskrediet te brengen.
Arm en rijk in de VS
Over hoe goed of hoe slecht het in Venezuela voor de gewone mensen is hebben we het al gehad. Hoe zit het nu bij de kampioen van kapitalisme, vrije markt en democratie?
Iemand met een inkomen van meer dan 1 miljoen dollar in 2004 kreeg gemiddeld een leuke belastingsvermindering van 123.600 dollar. De beroemde lijst van Forbes met de 400 rijkste Amerikanen bevatte 313 dollarmiljardairs in 2004. Dat zijn er 51 meer dan in 2003! Langs de andere kant steeg het aantal armen in 2003 met ongeveer 1 miljoen, gelijk aan 12,5 procent van de Amerikaanse bevolking tegenover 11,3 procent in 2000, het verkiezingsjaar van Bush. Dit volgens officiële cijfers die altijd graag een opgesmukt beeld van de werkelijkheid geven!
Door de orkaan Katrina is voor miljoenen arme Amerikanen het concept 'binnenlandse veiligheid' wel heel hol beginnen klinken: de grote besnoeiingen in de sociale zekerheid, het herstel van de economie zonder bijkomende banen, de belastingsverminderingen voor de rijken en de onbekwame voorbereiding op deze moordende storm waarvan de overheid wist dat ze vroeg of laat ging komen. Anderzijds maakt de regering wel enorme sommen vrij voor een bezettingsoorlog. De oorlog in Irak kost 400 miljard dollar per jaar, en dit reeds drie jaar lang. Het militaire budget voor Irak zou in 2007 overigens 470 miljard bedragen.
Eerlijkheidshalve moeten we er bij zeggen, helemaal stil rond Katrina was het niet vanwege de heersende klasse in Amerika: 'Katrina is een onvermijdbare daad van God'. De lezer mag zelf oordelen waar de oorzaken echt liggen Overigens, na de grote aardbeving in Pakistan spraken de Mullahs van een straf van Allah, terwijl de marxisten er toen op gewezen hebben dat het het gebrek aan sociale zekerheid, gezondheidszorg en goede planning was dat voor de problemen achteraf gezorgd heeft. Het kwam pijnlijk aan het licht dat het kapitalistische systeem niet voor haar mensen kan zorgen.
De Amerikaanse oliebedrijven maken zo'n 30 miljard dollar per kwartaal winst en dat verrijkt vooral enkele families. Al wie zich opstelt tegen Chavez en zijn oliebeleid in Venezuela mag eens antwoorden hoe het komt dat de oliebedrijven in de VS, die een stuk groter zijn dan het genationaliseerde oliebedrijf in Venezuela, dan niet immoreel bezig zijn? In Venezuela worden de oliewinsten gebruikt voor het volk en niet om de zakken van enkele aandeelhouders verder te spekken, en dat wordt Chavez natuurlijk enorm kwalijk genomen door het kapitaal. Het "gepeupel" zou wel eens ideeën kunnen krijgen, niet? Volgens ons zou dat niet meer dan rechtvaardig zijn!
