De studenten en de vakbonden komen opnieuw in actie tegen het nieuwe financieringsplan van Vlaams minister voor Onderwijs en SP.a-er Frank Vandenbroucke (VDB). Het plan VDB introduceert het concurrentiemechanisme in het hoger onderwijs. Hogescholen en universiteiten moeten voortaan met elkaar concurreren als ze een groter deel van de subsidiepot willen veroveren. Het plan VDB vormt zo het sluitstuk in Vlaanderen van de Europese liberalisering van het hoger onderwijs die is ingezet sinds de verklaring van Bologna. Dit gaat te ver! Onderwijs is geen markt, het is een publieke voorziening.
In 2006 kwamen de studenten al op straat tegen het plan VDB. En niet zonder succes. Dankzij die acties nam Vandenbroucke wat gas terug: er kwam wat extra geld voor de overgangsperiode, waardoor het nieuwe financieringsplan pas vanaf 2012 op volle kracht zou beginnen werken. De ervaring van de acties in 2006 bewijst dus dat actievoeren loont. Jammer genoeg bleef de essentie van het plan VDB in 2006 onveranderd.
Daarom komen we opnieuw op straat om ons ongenoegen te uiten: op 29 november te Gent en op 6 december te Brussel. 6 december is tevens de dag dat het plan besproken zal worden in het Vlaamse Parlement. We hopen dat onze stemmen luid genoeg zullen klinken, zodanig dat het hoger onderwijs toegankelijk blijft voor iedereen! Want de gevolgen van het nieuwe plan zijn niet te onderschatten.
Enkele gevaren en nadelen:
- Voor sommige studenten en opleidingen zouden instellingen geen financiering meer krijgen. Dit leidt onvermijdelijk tot hogere inschrijvingsgelden zoals die vandaag reeds gangbaar zijn in de Angelsaksische wereld. Ongetwijfeld haalde Vandenbroucke op dit vlak de mosterd bij zijn goeie vriend Tony Blair.
- Er gaat niet alleen gefinancierd worden naargelang het aantal afgeleverde studiecredits (afgestudeerden) maar ook naargelang de hoeveelheid afgeleverd onderzoek (publicaties, doctoraten, citaties enz.). Dit zorgt voor een grotere werkdruk voor het academische personeel. Hierdoor komt de kwaliteit van het onderwijs in gevaar, aangezien de prioriteit zal veranderen van het verstrekken van onderwijs naar het afleveren van onderzoek. Dit kan als gevolg hebben dat de studenten minder goed begeleid worden en zo dus de slaagkansen aanzienlijk verminderen. Anderzijds kan ook de waarde van het behaalde diploma verminderen omdat de kwaliteit van de opleiding zal dalen.
- Voor de faculteiten Humane Wetenschappen is het nieuwe plan een nog grotere ramp. Een historicus doet immers op een heel andere manier onderzoek dan een exacte wetenschapper. De eerstgenoemde krijgt ook geen sponsering uit de bedrijfswereld. Een nieuw inzicht op het vlak van de Laat-Republikeinse politiek te Rome is minder interessant voor de raad van bestuur van een multinational dan de ontwikkeling van een nieuw type machine dat de productiekosten nog meer kan drukken. Een student Exacte Wetenschappen is er drie uit de Humane Wetenschappen waard volgens het nieuwe financieringsplan. Historici en filosofen zijn niet interessant voor de arbeidsmarkt, of, zoals een oud-decaan van de Ugent het ooit formuleerde: "De Faculteit Letteren&Wijsbegeerte produceert alleen maar werklozen."
- Hogescholen worden al jaren te weinig gesubsidieerd, ondanks hun stijgend aantal studenten. De mogelijkheid dat er geld van universiteit naar hogeschool kon vloeien, zal nu afgeblokt worden. Hierdoor blijft de onderfinanciering en zullen de prijzen stijgen. Schrijnend is echter dat professionele bachelors vaak gevolgd worden door jongeren die als eerste lid van hun familie een hogere studie aanvatten.
Dit is slechts een fractie van het potentiële gevaar van het plan VDB. De lijst met gedupeerden is nog veel langer: kunstopleidingen wegens economisch niet interessant, opleidingen die niet genoeg studenten aantrekken, studenten met leerproblemen die een steeds duurder prijskaartje gaan krijgen voor hun studies enzovoort. Het mag duidelijk zijn, protest is nodig!
De organisatie van het protest ligt op nationaal vlak in handen van de VVS (Vlaamse Vereniging van Studenten). In Gent heeft de GSR (Gentse Studentenraad) de organisatie van de betoging op 29 november op zich genomen. Hierbij worden ze ondersteund door verschillende vertegenwoordigers van studentenverenigingen van de diverse hogescholen en de Ugent. Niet alleen de Gentse studenten, maar ook vertegenwoordigers van West-Vlaamse hogescholen doen mee aan de actie.
VMS Gent draagt eveneens zijn steentje bij waar mogelijk en is aanwezig op de vergaderingen. Ondanks het feit dat de organisatie soms wat chaotisch is en het protest van hogerhand geen warm hart krijgt toegedragen, is het enthousiasme onder de studenten een duidelijk teken van een zeker bewustzijn. Het plan VDB zou bij goedkeuring pas ingaan in 2012, maar de studenten beseffen dat ze nu de kans hebben om er iets aan te veranderen om zo de kansen van de volgende generaties studenten te vrijwaren! Dat heet solidariteit, een woord dat politici tegenwoordig vergeten lijken te zijn ...
Meer informatie kan je vinden op www.vvs.ac.be/axie