Analyse

Diplomaten van over de hele wereld kwamen maandag bijeen voor de jaarlijkse Wereldgezondheidsvergadering (een congres van de WHO). Naast enkele veelbelovende ontwikkelingen bij het maken van een vaccin, was de onlinebijeenkomst gericht op één enkele resolutie die werd ingediend door een aantal EU-lidstaten voor een "vrijwillige, wederzijdse licentie van patent(en)". De doelstelling is om te voorkomen dat de rijkste landen een monopolie krijgen op medicijnen en levensvatbare vaccins tegen het coronavirus.

In 2018 en 2019 ging er een stakingsgolf door het Amerikaanse onderwijs. West Virginia beet de spits af, gevolgd door Oklahoma, LA, Chicago enzovoort. Vaak leidden de stakingen tot indrukwekkende overwinningen. ACOD-militant Wim Benda verdiepte zich in deze strijd om te achterhalen wat wij daaruit kunnen leren.

Dit interview verscheen in het juninummer van Tribune, het maandblad van ACOD.

Overal pompen regeringen geld in de wereldeconomie om deze – net aan – boven water te houden. Volgelingen van keynesiaanse ideeën – stimuleringsmaatregelen en beheer aan de vraagzijde – voelen zich in het gelijk gesteld. Maar alleen het marxisme biedt een oplossing.

De corona-crisis zorgt voor onenigheid binnen de Amerikaanse strijdkrachten. Dit is een zorgwekkende ontwikkeling voor de kapitalistische klasse en een voorbode van de komende explosieve ontwikkelingen. Het is een kenmerk van de revolutionaire geschiedenis dat individuele soldaten worden beïnvloed door de algemene stemming in de samenleving en dat ze een sleutelrol kunnen spelen in de klassenstrijd. 

De Vlaamse overheid wordt overspoeld door nieuwe directieleden, die een duidelijke N-VA-stempel hebben. De directieleden (met een rode kleur) zijn veelal tot op hun pensioen op een zijspoor gezet. En nu de pionnen van N-VA op hun plaats zitten, wachten ze op het juiste moment om hun spelletjes te spelen: corona... iedereen in z’n kot, dus niemand die protesteert: besparingen worden doorgevoerd.

De chauffeurs waren ontevreden over het akkoord dat hun vakbonden en de leiding van de MIVB gesloten hadden en weigerden, zich beroepend op het terugtrekkingsrecht, hun bus of tram te betreden. Deze actie, die een week duurde, heeft het openbaar vervoerbedrijf grondig door elkaar geschud. De actie van de chauffeurs was werkelijk voorbeeldig. Het was geen strikte vakbondsactie maar een sociale en politieke beweging in zover zij de gezondheid van de werknemers prioritair stelde boven de winst van het bedrijf.

Koning Willem-Alexander verklaarde op 10 maart tijdens een staatsbezoek aan Indonesië dat hij namens Nederland zijn verontschuldigingen wilde aanbieden voor het geweld van Nederlandse zijde tijdens de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd.

Door al het nieuws over de gigantische crises die op ons afkomen, en de vele banale opmerkingen over “het nieuwe normaal”, zou men haast vergeten hoe gruwelijk “het oude normaal” was. Lenin beschreef het kapitalisme lang geleden als een “eindeloze verschrikking”. De zogenaamde “vluchtelingencrisis” bewijst al jaren de juistheid van deze uitspraak. Met de komst van COVID-19 gaat de situatie waarin migranten gedwongen verkeren, slechts van kwaad tot erger.

De pandemie van het coronavirus heeft de onderliggende tegenstellingen van het kapitalisme aan het licht gebracht, wat tot een crisis heeft geleid van dezelfde schaal als die van de jaren dertig. Het ziet er naar uit dat na de lockdown een langdurige economische depressie volgt, en geen snelle heropleving.

COVID-19 schudt de wereld drastisch door elkaar. De aanwezigheid van ‘het onzichtbare monster’ breekt dagelijkse routines, herdefinieert gewoontes en herschikt prioriteiten. Vele werkende mensen maken terug kennis met iets dat ze lang geleden verloren waren: (vrije) tijd.

Iedereen kent het recht om te werken, maar door de coronacrisis duikt er nu ook een discussie op over het recht om niet te werken, bv. wanneer de veiligheidsmaatregelen niet worden nageleefd. Op 11 mei legde een deel van het personeel van de Brusselse vervoersmaatschappij MIVB het werk neer. De werknemers eisten controles op het gebruik van mondmaskers, een limiet op het aantal passagiers en een hermetische afsluiting van de cabine van de bestuurder. Daarnaast beriepen zij zich op “het recht om de werkplaats te verplaatsen in geval van noodsituaties”.

Volgens de voorzitter Aziz Ghali van mensenrechtenorganisatie Association Marocaine des Droits de l'Homme, houdt het Marokkaanse regime momenteel meer dan 500 mensen gevangen omwille van politieke redenen. Deze groep van mensen is heel divers, met o.a. leden van de Hirak Rif beweging, leden van de beweging van Jaradah, rappers, bloggers en een journalist.

Net voor 1 mei lanceerde Robert Verteneuil, de voorzitter van het ABVV een oproep voor een nieuw sociaal pact “genre 1944”. Het patronaat, via de voorzitter van het VBO, Pieter Timmermans, reageerde hier onmiddellijk positief op.. Deze houding van het patronaat zou ons nu reeds zorgen moeten baren…..

Een partij is niet louter een organisatiemodel, een naam, een vaandel, een verzameling van individuen of een partijapparaat. Voor een marxist is een revolutionaire partij eerst en vooral een programma, een methode, ideeën en tradities. Slechts op de tweede plaats een organisatie en een apparaat, hoe belangrijk die ook moge zijn om de revolutionaire ideeën van het marxisme onder de breedste lagen van de werkende klasse te verspreiden. De marxistische partij, vanaf het prille begin, moet zich baseren op theorie en een programma, die de condensatie vormen van de algemene historische ervaring van het proletariaat. Zonder dit, is er niets. De opbouw van een revolutionaire partij begint altijd met het trage en scrupuleuze werk om kaderleden samen te brengen en op te leiden. Deze vormen de ruggengraat van de partij gedurende haar gehele levensloop.

Om totaalvisies te realiseren, moet de samenleving bevrijd worden van de grenzen die het private bezit opwerpt. Enkel door het onteigenen van de grote banken en bedrijven, en het publiek maken van al deze rijkdom, kunnen alle steden tot volledige ‘ecocities’ worden omgebouwd. Dan zullen ze ophouden met steden te zijn in de nauwe zin: chaotische ophopingen van mensen en infrastructuur. In die zin ligt de opheffing van de tegenstelling tussen stad en platteland volledig binnen ons bereik.

Met de afkondiging van de noodtoestand ten gevolge van COVID-19 hebben de bazen op alle mogelijke manieren hun waardering laten blijken voor hun werkkrachten. Ze worden zelfs als ‘helden’ beschouwd. Maar wat gebeurt er in de bedrijven waar diezelfde 'helden' het gebrek aan veiligheidsmaatregelen aanklagen?

Satellietbeelden van NASA laten drastische verminderingen zien in de uitstoot van broeikasgassen in gebieden met grote concentraties, zoals China of Noord-Italië. Vooraanstaande klimaatactivisten stellen dat ook dat het coronavirus de oplossing is om de klimaatverandering tegen te gaan. Wij vinden dat kortzichtig.

Bernie Sanders ligt uit de race. Dit is een enorme klap voor miljoenen mensen die hoopten dat zijn campagne een weg vooruit zou bieden - een manier om te vechten tegen de miljardairs die de VS regeren. Maar het is ook een keerpunt. Voor miljoenen zal dit de laatste druppel zijn. Dit is de laatste keer dat ze proberen te werken binnen het tweepartijensysteem van de kapitalisten.

Handen wassen, afstand bewaren, in je elleboog niezen; we worden om de oren geslagen met onze persoonlijke verantwoordelijkheid om de coronacrisis te bestrijden. Dit doet sterk denken aan de benadering van de ecologische crisis: sorteer, eet minder vlees, vermijd het vliegtuig. Telkens wordt een crisis verengd tot persoonlijke verantwoordelijkheden blijven structurele oorzaken onderbelicht.

Washington escaleert de bedreigingen tegen Venezuela. Het US Department of Justice klaagde president Maduro en andere hoge ambtenaren aan op basis van uitvergrote beschuldigingen omtrent, onder andere, drugssmokkel. President Trump liet meteen weten dat hij oorlogsschepen naar de Caraïben zou sturen om de “drugshandel” te bestrijden voor de kust van Venezuela

Meer dan twintig jaar geleden, aan de vooravond van de invoering van de euro, voorspelde de marxistische tendens dat de gemeenschappelijke munt, geconfronteerd met nieuwe en onoplosbare problemen, "zou uiteenvallen te midden van wederzijdse verwijten". Die verwijten begonnen afgelopen donderdag [26 maart] in een vijfenhalf uur durende online vergadering van EU-leiders.

Hoe verdien je een miljoen in de luchtvaartindustrie? Begin met een miljard. Dit grapje illustreert de aard van een sector die meer nog dan andere sectoren cut throat is, waar concurrentie moordend is en de winstmarges enkel behouden kunnen blijven door verdere uitbuiting van de mensen die het werk effectief doen: de bagagisten, dispatchers, check-in bedienden, luchtverkeersleiders, het cabinepersoneel en de piloten.

Het debat over de stijgende levensverwachting en de ‘onbetaalbaarheid’ van het pensioensysteem blijft actueel. De Morgen interviewde Patrick Deboosere, professor aan de VUB, die zijn licht liet schijnen over dit thema. In het interview zijn enkele interessante denkpistes terug te vinden. Hieraan koppel ik mijn eigen analyse.

De kameraden van de IMT in Italië, Sinistra Classe Rivoluzione, lanceerden een campagne: "Arbeiders zijn geen kanonnenvlees" voor de sluiting van alle niet-essentiële productie. De bedoeling is dat arbeiders met behoud van hun volledig loon thuis kunnen blijven. Waar werk essentieel wordt geacht moet volledige beschermende uitrusting beschikbaar zijn en moeten veiligheidsprocedures strikt worden nageleefd.

In de ‘publieke opinie’ komt bij tijd en stond het idee bovendrijven om rechters meer macht toe te delen. Dit zou een antwoord zijn op de dictatoriale projecten van extreem-rechtse leiders. Op basis van recente ervaringen in Nederland, leggen kameraden van de IMT uit waarom dit geen progressieve oplossing is en wat de marxistische visie op diezelfde rechterlijke macht is.

De volgende verklaring van de International Marxist Tendency legt uit hoe het kapitalisme volledig gefaald heeft in het bestrijden van de crisis van het coronavirus en hoe het daarbij de levens van miljoenen mensen op het spel zet. In zo’n situatie zijn halve maatregelen en sleutelen aan het systeem zinloos. Alleen drastische maatregelen zullen voldoende zijn om de naderende dreiging af te wenden.

‘‘Nationale eenheid’ is het nieuwe mantra van de regering en van de meeste politieke partijen. Het wordt oneindig herhaald bij elke politieke verklaring, in elk editoriaal van de mainstream media, bij elk persbericht van de regering. In crisissituaties duwen onpopulaire regeringen meestal in paniek op de noodknop van de nationale eenheid. Ze hopen hiermee hun eigen verdeeldheid te verbergen. Vooral proberen ze de reële klassentegenstellingen te verdoezelen. 

De eerstvolgende editie van ons tijdschrift VONK is het meinummer. Zoals elk jaar doen wij weer een beroep op uw financiële en politieke steun aan onze beweging. Met of zonder lockdown brengen wij op 1 mei ons tijdschrift uit. De klassenstrijd stopt niet. Integendeel, ze zal enkel nog verscherpen als gevolg van deze crisis.

De gebeurtenissen op wereldschaal volgen elkaar op in razendsnel tempo. Het nieuwe coronavirus (COVID-19) heeft een kettingreactie op gang gebracht, welke iedere vorm van stabiliteit in het ene na het andere land omverwerpt. Alle tegenstellingen binnen het kapitalistische systeem komen naar de oppervlakte.

Volgens de CGT (de vakbondsfederatie aan het hoofd van de staking) namen 1,5 miljoen mensen deel aan de demonstraties over heel Frankrijk op 5 december. Op 10 december kwamen tussen 800.000 en 1.000.000 arbeiders en jongeren op straat. Deze mobilisatie heeft verschillende weken geduurd, de SNCF (de spoormaatschappij) en de RATP (openbaar vervoer in Parijs) bijvoorbeeld, staakten ononderbroken tot eind januari.

Toen de socialistische onderwijsvakbond in 2018 haar 100-jarig bestaan vierde, gaf ze een herdenkingsboek uit. Hierin bleek geen plaats te zijn voor een kritische beschouwing van een deel van de militanten van het Gewest Antwerpen. Chico Detrez, voormalig ondervoorzitter ACOD Antwerpen, besloot zijn eigen lezing van de 100-jarige geschiedenis van de Antwerpse socialistische vakbond uit te geven.

Het coronavirus is de katalysator geworden voor een krach op de aandelenbeurzen, met overal drastische verliezen op ‘Zwarte Maandag’. De recente epidemie is een historisch toeval dat de diepe ziekte heeft aangetoond in het kapitalistisch systeem, dat op enig moment in een nog diepere recessie dreigt te vallen dan in 2008, zo legt Rob Sewell (redacteur van Socialist Appeal) uit.

Sanders stelt zich voor als een democratische socialist. Zijn programma bevat onder andere van staatswege georganiseerde gezondheidszorg (Medicare for all) en een minimumloon van 15$. Hij roept op voor een politieke revolutie. Vermits hij tegelijkertijd beklemtoont dat hij de president wil zijn van de 99% gewone mensen, niet van de één percent superrijken, kan dit niet anders dan ook een sociale revolutie inhouden.

Sinds de herfst van 2019 raast er een golf van opstanden over de wereld. Een van de opvallende kenmerken is dat de bewegingen niet zomaar stilvallen. De massa’s begrijpen dat het veranderen van een president of het verslagen van één bepaalde maatregel niet goed genoeg is om het totaalplaatje te veranderen. Daarvoor zal het gehele politieke regime en het economische systeem eraan moeten geloven.

Uitgebuit, onderbetaald of zelfs onbetaald, onderdrukt, mishandeld en vernederd, tot seksobject en koopwaar herleid, vermoord ook. Dat is het lot van te veel vrouwen in deze maatschappij. Maar vrouwen zijn niet alleen slachtoffers, ze zijn vooral meer en meer actieve voorvechters van hun rechten. Sinds een paar jaar zien we wereldwijd vrouwen opstaan en terugslaan.

De Belgische afdeling van de IMT heeft altijd een bijzondere band gehad met Tanvir Gondal (Lal Khan) en de Pakistaanse kameraden. In de jaren '80 waren we allemaal jong, enthousiast en ten volle bereid een internationale marxistische organisatie uit te bouwen, maar Tanvir was toch van een ander kaliber.

In november 1935 schreef Trotski dit artikel over de overwinning van Stalin en de Sovjetbureaucratie op de Linkse Oppositie. We vertaalden het artikel, vanuit de Engelse versie van het Marxistisch Internet Archief.

De uitbraak van het coronavirus in China is kritisch. Volgens officiële cijfers zijn er tot nu toe 5.997 bevestigde gevallen in het hele land, waarvan de overgrote meerderheid in Wuhan: de hoofdstad van de provincie Hubei. Negen andere provincies hebben meer dan 100 bevestigde gevallen gemeld, waarvan de meeste zich in de industriële provincies Zhejiang en Guangdong bevinden. De ziekte heeft zich buiten de grenzen van China verspreid, van Thailand tot het zuiden tot Australië tot de VS.

Op 8 januari werd India volledig stilgelegd, doordat 250 miljoen mensen zich aansloten bij een algemene staking. Deze werd uitgeroepen door de tien centrale vakbonden die hun eisen kenbaar maakten aan het regime van Modi. De nationale secretaris van de CITU (centrum van Indiase vakbonden), A.R. Sindhu, vertelde de media dat vijftien staten volledig tot stilstand werden gebracht.

"Mijn boodschap is dat, wanneer je strijdt voor verandering, er altijd eerst censuur en repressie is, en je acties pas later als rechtmatig zullen worden beschouwd. Het is nooit andersom. Vergeet nooit dat de toekomst ons toebehoort en niet de huidige machtshebbers. Als we ons verenigen rond een revolutionair programma, kunnen we de wereld veranderen!"

Naar aanleiding van de acties tegen de pensioenhervormingen in Frankrijk hebben militanten van de vakbond CGT op 17 december de elektriciteit op een aantal plaatsen afgesneden. Het was vooral de bedoeling om grote bedrijven te treffen. In de rechtse media werd opgeroepen om de actievoerders streng te straffen. Maar hoe zit dat in België?
Wat is “collectief optreden”?