Antiracisme

In dit artikel leveren we een bijdrage aan de discussie over 'wit privilege', dat nu veel in de media voorbij komt sinds de geweldige golf van anti-racistische protesten in Nederland en andere landen. Het is overduidelijk dat er sprake is van systemisch racisme in de VS, Nederland en andere landen. De protesten hebben de kwestie van racisme op de agenda gekregen. Maar in hoeverre kan het begrip 'wit privilege' een verklaring bieden over waar het racisme vandaan komt en hoe we het kunnen uitroeien?

De zwarte volksopstanden in de jaren 1960 in Harlem, Los Angeles, Chicago en Detroit waren het antwoord op de pertinente onwil om gehoor te geven aan de verzuchtingen van de beweging voor burgerrechten en hun leiders, zoals Martin Luther King. Het “Black Nationalism’ dat hieruit ontstond kreeg zijn politieke uitdrukking in de “Black Power” beweging. Het nieuwe radicale zwarte bewustzijn, dat mede aangewakkerd werd door de onafhankelijkheid van voormalige Afrikaanse kolonies, had een grote invloed op de moderne Amerikaanse literatuur.

Een vloedgolf van antiracistische betogingen rolt al weken over de Verenigde Staten. De moord op George Floyd door de politie van Minneapolis heeft vooral de jeugd, zwart maar ook blank, in een zeldzame staat van grote opstandigheid gebracht. Snel werd het een internationale beweging.

Honderdduizenden mensen protesteerden afgelopen weekend in honderden steden in de Verenigde Staten tijdens de grootste demonstraties sinds de racistische moord op George Floyd door de politie in Minneapolis op 25 mei. Wereldwijd waren er ook protesten in honderden steden met honderdduizenden jongeren en arbeiders, die manifesteerden tegen racisme en politiegeweld, zowel lokaal als in solidariteit met de massabeweging in de VS.

Sinds het uitbreken van de economische crisis van 2008 hebben bewegingen en partijen die zich kanten tegen immigratie, een sterke groei gekend in Europa en in de VS. Ze slaagden er zelfs in om bepaalde delen van de werkende klasse voor hun programma te winnen. Dit heeft een deel van de arbeidersbeweging ertoe gebracht om zich aan te passen aan deze ideeën, door zelf te pleiten voor striktere grenzen en hun positie daarbij te rechtvaardigen door het citeren van Karl Marx. Zulke kortzichtige ideeën staan ver van het denken van Marx en van de tradities van de 1e, de 2e of de 3e Internationale, zoals we hieronder aantonen.

Vanaf 1 augustus is het nikab-en boerkaverbod in Nederland ingegaan. Dit werd in 2005 al door de PVV voorgesteld, en kreeg op 26 juni 2018, met ondersteuning van VVD, CDA, ChristenUnie, SGP, OSF, PvdD en 50PLUS, een meerderheid in de Eerste Kamer. Tegen dit verbod waren D66, PvdA, GroenLinks en SP. Tijdens de eerdere stemming in de Tweede Kamer, op 29 november 2016, stemden PvdA en SP echter voor het verbod!

Afbeelding: Blik op Zeewolde

Kapitein Carola Rackete werd op 2 juli eindelijk vrijgelaten nadat zij dagenlang vastgehouden werd in Sicilië. De aanklachten tegen haar waren 'het faciliteren van illegale migratie' en 'zich verzetten tegen een politieboot'.