In taferelen die deden denken aan de val van Saigon, pakten de regeringsleiders gehaast hun biezen en vluchtten met de helikopter van het dak van het presidentiële paleis. Deze keer waren het geen buitenlandse indringers die op de vlucht sloegen voor een nationaal bevrijdingsleger, maar wel een verkozen president die vluchtte voor zijn eigen volk. Terwijl de ogen van de wereld gericht waren op de oorlog in Afghanistan, was er een andere oorlog aan de gang. In de week voor Kerstmis was het Argentinië dat zich in een staat van oorlog bevond. Deze keer was het geen oorlog tussen naties, maar een oorlog tussen arm en rijk, tussen de haves en de have-nots: een oorlog tussen de klassen.
Is de weg nu definitief geëffend voor een echt Sociaal Europa na 6 maanden Belgisch voorzitterschap van de EU? Al de regeringspartijen zullen ons proberen hiervan te overtuigen. Dat hadden Verhofstadt en Onkelinx ons toch beloofd.
‘Empire’, het nieuwe boek van Michael Hardt en Antoni Negri, bevat 50 procent hernemingen van waardevol materiaal dat vorige marxisten reeds ter beschikking stelden. Voor 10 procent slaat het boek de bal mis of zijn de inzichten onderontwikkeld. Voor 30 procent bevat het boek mystiek waar we niets mee aankunnen. En voor 10 procent bevat het parels van nieuwe inzichten.
Aan de vooravond van de Euro-manifestaties publiceren we het vervolg van ons gesprek met Stephen Bouquin, hoogleraar aan de Universiteit van Amiens (Frankrijk) en actief in ATTAC en de Euromarsen voor Werk.
Woensdag 28 november 2001 riep de door marxisten geleidde Spaanse Studentenvakbond (SE) op om te staken tegen de reactionaire onderwijswet van de rechtse regering van Aznar.
Meer dan 2,5 miljoen secundaire en universiteitsstudenten beantwoordden deze oproep en 200.000 van hen stroomden de straten op om te betogen: 50.000 in Santiago de Compostela waaronder studenten vanuit heel Galicië.
België produceert tot nader order 12,34 auto’s per 100 inwoners per jaar en bekleedt daarmee de eerste plaats in de wereld. Die productie is goed voor 30.000 arbeidsplaatsen. Tot zover het goeie nieuws. Het slechte nieuws is dat er momenteel 22 miljoen auto’s te veel gemaakt worden in de wereld, en dat er zowat 90 autofabrieken te veel staan op onze planeet.
Op de bijeenkomst van de WTO in Doha was er schijnbaar één lichtpunt: de grootmachten gaven uiteindelijk toe om minder streng op te treden tegen het kopiëren van gepatenteerde medicijnen in de Derde Wereld, zodat die medicijnen ook betaalbaar zijn voor armere mensen. Direct juichten NGOs zoals AZG en Oxfam International over deze “grote stap voorwaarts”, terwijl het eigenlijk om een kleine toegeving ging die nodig was om de Derde Wereld over de streep te trekken.
Van vrijdag 9 tot woensdag 14 november ging in Doha, de hoofdstad van het Arabische oliestaatje Katar, de Vierde Ministeriële Sessie van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) door. In 1999 was de Derde Sessie te Seattle, belegerd door meer dan 50.000 ‘antiglobalisten’, op een waar fiasco uitgelopen wegens de tegenstellingen tussen de VS en de EU enerzijds en tussen het Westen en de Derde Wereld anderzijds. Vandaag moest de top lukken om het vertrouwen in het kapitalisme te herstellen, zeker nu de wereld wegzinkt in een recessie.
Het faillissement van Sabena betekent een drieste mijlpaal in de sociale geschiedenis van België. Door het faillissement verloren meer dan 8.000 mensen in een klap hun job en wanneer we alle toeleveringsbedrijven mee tellen, staan er bijna 36.000 jobs op de helling.
De gebeurtenissen in Afghanistan voltrokken zich de voorbije weken met een ongekende snelheid. In minder dan een week werden de Taliban verdreven uit alle noordelijke steden van Afghanistan, inclusief hoofdstad Kabul en het zuidelijke Kandahar. Hoe valt het te verklaren dat een regime dat een maand geleden nog 90 procent van het land controleerde, nu opeens van het strijdtoneel lijkt te zijn verdwenen? Alles wijst er echter op dat de oorlog nog maar net begonnen is.
De zogenaamde ‘Verenigde Naties’ spelen net als tijdens de oorlog in Kosovo ook nu een miserabele rol. Zelfs nogal wat mensen ter linkerzijde hebben illusies in deze ‘onafhankelijke’ instantie. De VN is nu nog meer dan vroeger een instrument in handen van het Amerikaanse imperialisme. Toen de bombardementen op Afghanistan aanvingen, lieten de VS hen volledig links liggen en deden ze gewoon waar ze zin in hadden. Nu komen ze echter handig van pas voor het imperialisme en mogen ze braafjes ja knikken bij alles wat Washington zegt of doet.
Het schot voor de boeg van VLD-voorzitter Karel De Gucht om het stakingsrecht aan banden te leggen is een belangrijke waarschuwing aan het adres van de vakbonden. Schermen met ‘fundamentele rechten’ en ‘algemene principes’ volstaat niet om de zoveelste aanval tegen de arbeidersbeweging tegen te houden.
Het gaat slecht met de oppositie. Nu ja, het gaat ook niet echt goed met de regering, maar dat zal
voor Stefaan De Clerck en konsoorten een schrale troost zijn. Zoals we bij het aantreden van
paarsgroen al schreven: een van de sterkste troeven van de regering-Verhofstadt is de CVP, die als
oppositiepartij niet weet op welk been te dansen.
De afschaffing van de maaltijdcheques van het gemeentepersoneel in ruil voor een baremaherziening werd op de korrel genomen door het Vonk-gemeenteraadslid Fabian Defraine, die als woordvoerder optrad van de SPT (Socialisme et Participation Tubizienne). De saaie begrotingsdiscussie kwam even tot leven toen Fabian Defraine voor een ‘onwetende’ gemeenteraad onthulde dat de inhaalbeweging van de barema’s voor het gemeentepersoneel ten koste ging van de maaltijdcheques die worden afgeschaft.
Het is een oud zeer dat leeft bij vele militanten, leden en sympathisanten van links: waarom treedt links zo versnipperd ten strijde? Waarom kunnen we ons niet allen samen verenigen?
Vonk heeft altijd gesteld dat er geen linkse eenheid mogelijk is naast en/of buiten de grote organisaties van de arbeidersbeweging in België: SP en PS, ABVV/FGTB en ACV/CSC.
Ons aller Annemie Neyts betreurt als voorzitter van de Europese ministerraad in Doha dat er in de Wereldhandelsorganisatie (WTO) kennelijk geen plaats is voor sociale en arbeidsnormen. Als liberaal zal dat Annemie amper zijn opgevallen, maar de PS en Ecolo stonden erop dat ze deze kritiek in haar eindverklaring opnam. Na Bill Clinton in Seattle worden dus nu ook de Belgische liberalen sociaal gevoelig?
Kinderarbeid is een van de meest degoutante uitwassen van de klassenmaatschappij. In een tijd van spitstechnologie en fabuleuze rijkdom zijn miljoenen kinderen nog steeds gedoemd om in lamentabele omstandigheden te gaan werken voor een hongerloon.
De bedienden van Sidmar staakten in mei voor de eerste maal in 21 jaar. De actie was gedeeltelijk gericht tegen het gebrek aan democratie in de onderneming. Ook in andere bedrijven pikken de arbeiders de kadaverdiscipline niet langer. Patrick Humblet van de Vakgroep Sociaal Recht aan de RUG zet hier zijn standpunt uiteen; Stephen Bouquin, docent sociologie aan de universiteit van Amiens geeft een aanvulling.
Woensdag 17 oktober bereikte ons de mededeling dat de Israëlische minister Zeevi, berucht om zijn extreemrechtse en racistische standpunten, door Palestijnse terroristen was gedood. Dit bericht werd al gauw gevolgd door de boodschap van de Israëlische regering, dat “niets nog hetzelfde zou blijven”.
Het onveiligheidgevoel onder de bevolking wordt handig bespeeld door de regeringen van de internationale anti-terreurcoalitie, de VS op kop. Daaruit volgt een grotere verdraagzaamheid onder de bevolking voor nieuwe draconische wetgeving die de democratische rechten ondermijnt.
De Campagne ter Verdediging van de Pakistaanse Vakbonden (PTUDC) is een initiatief van de Pakistaanse marxisten rond het blad ‘De Strijd’. Ondertussen wordt deze campagne reeds gedragen door een brede basis van linkse vakbondsmilitanten. Nu organiseren zij ook acties tegen de oorlog en het fundamentalisme, o.a. in Lahore en Kashmir.
Schrik voor onze baan, schrik voor ons pensioen, schrik voor onze privacy, schrik voor de oorlog, schrik voor terreur. We leven opeens met schrik. Maar denk eventjes de gruwel van 11 september weg. Denk eventjes de bommen weg die vandaag vallen op Afghanistan, dat al platgebombardeerd is. Was alles rozengeur en maneschijn? Verre van.
De SABENA-werknemers worden vandaag beloond met een faillissement zonder voorgaande in de Belgische sociale geschiedenis. Dit is de inhoud van het pamflet dat Vonk verspreidde op de recente betoging.
In zijn roman ‘Catch 22’ beschrijft Joseph Heller de waanzin van de oorlog en hoe de grootste idiotie in het leger toch volgens de regels is. De autoriteiten kunnen alles rechtvaardigen op basis van het mysterieuze voorschrift Catch 22. Tegenwoordig dient de ‘oorlog tegen het terrorisme’ als mysterieus alibi om allerlei waanzinnige maatregelen door te drukken.
Na de terroristische aanslagen in New York op 11 september is de wereld in een kolossale stroomversnelling terechtgekomen. Wij veroordelen deze aanslagen en het individueel terrorisme. Terroristische methoden komen enkel de rechterzijde ten goede. Het natuurlijke medeleven van de gewone Amerikanen met de WTC-slachtoffers wordt misbruikt voor pathetische oproepen voor "nationale eenheid" achter de geldhaaien van Wall Street en de bloedhonden van het Pentagon.
De regeringen van het internationaal antiterroristisch bondgenootschap maken nu gebruik van de vrees voor nieuwe aanslagen om maatregelen door te voeren die onze democratische rechten en vrijheden beperken. In naam van een efficiëntere bestrijding van het terrorisme plant de Belgische regering de oprichting van een Federale Directie voor de Openbare Veiligheid.
Overal ter wereld is er protest tegen de nieuwe imperialistische oorlog. In Pakistan voeren de marxisten rond het blad 'The Struggle' een opvallende campagne. Ook in Oostenrijk en de Verenigde Staten komt het protest van de grond.
Een decennium van herstructureringen, meer flexibiliteit en privatiseringen hebben niet kunnen verhinderen dat het kapitalisme opnieuw in een neerwaartse spiraal terechtkomt. Na de periode van riante winsten komt opnieuw een periode aanzetten waarin de werknemers nog eens het gelag dreigen te betalen voor een nieuwe crisis. De vakbeweging kan zich niet veroorloven mee te glijden in deze neerwaartse spiraal.
Een aantal ACOD-militanten stelden de volgende petitie op die oproept voor een daadwerkelijke mobilisatie op 19 oktober.
De bombardementen op Afghanistan zijn van start gegaan. Het machtigste en rijkste land ter wereld, de VS, is een van de armste landen op deze planeet aan het bombarderen. Hoezeer ze het ook proberen verbergen, deze oorlog draait niet om “rechtvaardigheid” of de “strijd tegen het terrorisme”. Eerder is het doel om de volkeren uit de voormalige koloniale landen te terroriseren en hen te dwingen zich te onderwerpen aan de wil van de rijken en de machtigen. Dit is een duidelijke waarschuwing: “Ofwel doe je zoals wij zeggen, ofwel bombarderen we je plat!”
Naar aanleiding van de antiglobaliseringsbetogingen in Luik en Gent werden her en der oproepen tot een scholierenstaking gelanceerd. Deze oproepen kenden tot op heden zeer weinig succes.
Hoe staat Vonk tegenover zulke ‘ordewoorden’?
De rol van Amerika als politieagent van de wereld komt vandaag de dag heel duidelijk naar voren. Doctor Zayar uit Pakistan maakt een heel grondige balans op van de geschiedenis van Afghanistan en focust hierbij op de rol van de Verenigde Staten in het grootbrengen van de Taliban en Osama bin Laden. Ook kijkt hij naar de huidige situatie zoals die is in Afghanistan en buurland Pakistan, om te eindigen met een oproep aan de Amerikaanse werkende klasse.
Als een muur voor de socialistische omvorming van de maatschappij staat het kolossale staatsapparaat. In dit document wordt ingegaan op een aantal fundamentele vragen. Wat is de oorsprong van de staat? Wiens belangen dient zij? Kan de staat hervormd worden of moet zij helemaal omvergeworpen worden? Door wat moet het staatsapparaat vervangen worden; moet het eigenlijk wel vervangen worden?
De donkere wolken van oorlog en vernietiging hangen boven Afghanistan en Pakistan. Terwijl de tijd verdertikt maakt een sfeer van onzekerheid, verwarring en grote angst zich meester van deze verarmde samenlevingen. Lal Khan, redacteur van het marxistische blad Jeddo Judh (Klassenstrijd) uit Pakistan, legt de achtergrond uit van de machtsgreep van de Taliban, hun relatie met westerse oliemaatschappijen, wie Bin Laden is, en vertelt ten slotte over de stemming in Pakistan en de effecten die een oorlog kan hebben op het Musharraf-regime.
Vooral de laatste tien jaar is het ideologisch tegenoffensief van de burgerij zeer ver gegaan in het discrediteren van alles wat maar in de verste verte met socialisme te maken heeft. Daarbij zijn twee opvallende constanten waar te nemen: enerzijds zouden revolutionaire ideeën utopisch zijn, anderzijds zouden ze toch maar tot totalitaire regimes leiden. Het volgende artikel heeft de bescheiden ambitie enig weerwerk te bieden tegenover deze vooroordelen en zal meerbepaald ingaan op de functie van kunst in een maatschappij, zowel zoals de situatie vandaag is als die in het verleden geweest is.
Vooral de laatste tien jaar is het ideologisch tegenoffensief van de burgerij zeer ver gegaan in het discrediteren van alles wat maar in de verste verte met socialisme te maken heeft. Daarbij zijn twee opvallende constanten waar te nemen: enerzijds zouden revolutionaire ideeën utopisch zijn, anderzijds zouden ze toch maar tot totalitaire regimes leiden. Het volgende artikel heeft de bescheiden ambitie enig weerwerk te bieden tegenover deze vooroordelen en zal meerbepaald ingaan op de functie van kunst in een maatschappij, zowel zoals de situatie vandaag is als die in het verleden geweest is.
Op woensdag 15 augustus keurde de NAVO een plan goed om 3500 troepen naar Macedonië te sturen in het kader van ‘Operatie Noodzakelijke Oogst’. Deze operatie heeft de bedoeling de Albanese rebellen te ontwapenen die reeds maandenlang gevechten leveren met het Macedonische leger. Deze troepen zijn ondertussen aangekomen maar nog terwijl de troepen aan het arriveren waren, werd het staakt-het-vuren tussen het Macedonische leger en de Albanese rebellen regelmatig verbroken.
Over de apocalyptische taferelen in Manhattan en Washington D.C. is de laatste dagen veel gezegd en geschreven. Los van enkele extremisten is iedereen het eens dat terrorisme verwerpelijk is. Onschuldige mensen sterven of zijn voor het leven verminkt, families en vrienden worden brutaal uit elkaar gerukt. Marxisten gaan akkoord met deze morele verwerping van terrorisme. Maar wij willen verdergaan dan een louter emotionele reactie. Rationeel gezien is terrorisme contraproductief, het speelt in het voordeel van de meest reactionaire delen van de elite.
Dinsdag 11 september 2001 werd de wereld door elkaar geschud door het nieuws van de meest verwoestende terroristische aanslag in de geschiedenis. Op een dag tijd is de grootste supermacht die de wereld ooit heeft gezien een reus op lemen voeten gebleken. De machtigste militaire staat heeft zijn machteloosheid tegenover terrorisme getoond.
Op 13 juli ll. moest Argentinië voor 1,1 miljard dollar aan kortlopende buitenlandse schulden terugbetalen. De overheid zag zich verplicht om daarvoor op de binnenlandse kapitaalmarkt een gelijkaardig bedrag vers geld te lenen aan een astronomische rente van 14,01%. Dit was het begin van een schuldencrisis.
In de opeenvolgende massale betogingen tegen de bijeenkomsten van de wereldleiders in Seattle, Göteborg, Genua enzovoort, treedt een nieuwe generatie naar voren. Net zoals in 1968 grijpt de revolte eerst om zich heen bij jongeren en studenten. Net zoals in 1968 ook speelt zij zich niet af tegen een achtergrond van economische recessie, maar wél aan de vooravond ervan. Wellicht is het net vanwege die onbewuste “timing” dat de nieuwe beweging haar climax nog lang niet heeft bereikt.
Oef. De troonopvolging is gered. Mathilde is in verwachting. Er is maar één probleem: geen kat is geïnteresseerd. De pulpblaadjes en dito TV-programma’s die hoopten munt te slaan uit de heuglijke gebeurtenis, zagen met lede ogen aan dat de publieke belangstelling onrechtstreeks evenredig was met de extra aandacht die ze eraan wilden geven.
Onlangs verscheen “Over de grenzen”, een boekje van SP-voorzitter Patrick Janssens. Met dit werkje en een “Ronde van Vlaanderen” wil Janssens de ingeslagen weg van de partijvernieuwing een stapje verder brengen. Op maandagavond 28 mei was het de beurt aan de SP-federatie Antwerpen. Een honderdtal mensen, vooral SP-leden, waren afgezakt naar het Zuiderpershuis om de plannen van Janssens te bediscussiëren.
Op 21 & 22 april ll. kwamen de Jongsocialisten bijeen in het Jeugdcentrum de Fabriek in Gent voor de ‘Take Off’ van het nieuwe jongerenproject van de SP. Er werd ons medegedeeld dat er een nieuwe jongerenbeweging zou worden opgestart en indien we niet akkoord waren, dan was dat maar zo. Op geen enkele vergadering (op lokaal, provinciaal of nationaal niveau) lagen de uitgangspunten van de vernieuwing voorgelegd ter stemming, hoewel zowel verschillende afdelingen als individuele leden daarop hadden aangedrongen. Het is dan ook geen wonder dat de Take Off op een stormachtige wijze van start is gegaan.
Op 21 & 22 april ll. kwamen de Jongsocialisten bijeen in het Jeugdcentrum de Fabriek in Gent voor de ‘Take Off’ van het nieuwe jongerenproject van de SP. Er werd ons medegedeeld dat er een nieuwe jongerenbeweging zou worden opgestart en indien we niet akkoord waren, dan was dat maar zo. Op geen enkele vergadering (op lokaal, provinciaal of nationaal niveau) lagen de uitgangspunten van de vernieuwing voorgelegd ter stemming, hoewel zowel verschillende afdelingen als individuele leden daarop hadden aangedrongen. Het is dan ook geen wonder dat de Take Off op een stormachtige wijze van start is gegaan.
In oktober is een nieuwe Top gepland van de Wereldhandelsorganisatie (WHO), deze keer in Dora, hoofdstad van Qatar. De vorige top in Seattle eindigde in een compleet fiasco. De reden van de mislukking had echter niks te maken met de wereldwijde protestbeweging tegen de WHO en de vijftigduizend manifestanten die van Seattle een belegerde stad maakten, maar alles met de halsstarrige houding van de VS tegenover de ontwikkelingslanden en de groeiende spanningen tussen de VS, Europa en Japan.
De nederlaag van de Olijfboomcoalitie in de recente algemene verkiezingen in Italië verraste niemand. De voorbije vijf jaar heeft deze coalitie een reeks maatregelen genomen ten nadele van de arbeidersklasse, tot grote desillusie van vele loontrekkenden en jongeren. De coalitie was een alliantie tussen de PDS (de Partij van Democratisch Links, nu bekend als Linkse Democraten of kortweg DS) en een reeks kleinere burgerlijke partijen. Het regeringsbeleid was meer afgestemd op de noden van de ondernemers dan die van de werknemers.
Eind april betoogden een honderdtal inwoners van Tubeke tijdens de wekelijkse voetbalmatch om hun eis voor de heropening van het gemeentelijk zwembad kracht bij te zetten.
Nu het homohuwelijk de zegen heeft gekregen van de regering, zou België wel eens een van de eerste landen ter wereld kunnen worden waar homo’s en lesbiennes kunnen trouwen... met elkaar. Maar betekent dit dat de strijd gestreden is en we in alle maatschappelijke aanvaarding op beide oortjes mogen slapen? Natuurlijk niet.
