Op de OR van Volkswagen Vorst van vrijdag 29 januari 1999 werd het zoveelste "reddingsplan" bekend gemaakt: tegen het einde van het jaar moeten er duizend werkers afvloeien (op alle echelons); de weekendploegen verdwijnen; iedereen gaat in drie ploegen werken in een vijfdagenstelsel, de korte pauzes verdwijnen terwijl de middagpauze wordt verlengd tot 30 minuten. De 35-urenweek op jaarbasis blijft behouden (via RT’s). Ook zou het arbeidsreglement strenger worden: radio’s, walkmans enzovoort. worden verboden op de lijn. Dit is een "voorstel ter onderhandeling" maar duidelijk is dat de patroon de vakbonden geen tijd wenst te geven om verzet te organiseren: alles zou tegen 8 februari beklonken moeten zijn.
De sluiting van Levi's is angstvallig snel verteerd. Althans toch voor hen die er de dupe niet van waren. Even angstaanjagend is dat we geen volle maand moesten wachten voor de volgende bedrijfssluitingen en -saneringen zich voordeden. Verlipack, sinds enkele jaren in Duitse handen via de groep Heye, sluit zijn drie vestigingen in België. Glaverbel schrapt honderd banen. En dat alles terwijl de wereldwijde recessie zich nog maar in een beginstadium bevindt.
"Wat is de inzet van het proces van de 13 arbeiders van de Forges de Clabecq? Het gerecht en de burgerlijke media doen alles om de betekenis ervan te individualiseren tot een krachtproef tussen de rijkswacht en Roberto D’Orazio. Het komt er echter op aan de draagwijdte van de beschuldiging te veralgemenen. De syndicale vrijheden staan hier op spel. Meer in het bijzonder wordt een poging gedaan om een oude regel uit het strafwetboek, artikel 66 alinea 4, te actualiseren. Deze wetgeving dateert uit het tijdperk dat het algemeen stemrecht nog niet was verworven en is een bedreiging voor de hele syndicale beweging. Daarom moet deze wet afgeschaft worden." Zo deed Roberto D’Orazio, kroonbeschuldigde naast Silvio Marra, de kern van het proces uit de doeken op een vergadering van syndicalisten in Tubeke.
Het doek is gevallen over Levi’s, en dit na een bijzonder droevige vertoning die geen enkele multinational zal afschrikken vestigingen te sluiten in België, integendeel.
Zoals we in de vorige nummers van Vonk reeds uit de doeken deden, heeft de Belgische leiding van de ABVV en ACV textielcentrales op geen enkel moment de strijd voor het behoud op een ernstige wijze gestalte gegeven. De schande van deze sluiting zal ons nog lang blijven achtervolgen.
De eerste perscommentaren over het voorontwerp geven de indruk dat de loonnorm niet echt meer zal bestaan. Volgens Benedicte Vaes (Le Soir, 18/11) vervangt “responsabilisering” de dwingende loonnorm. Het betreft echter enkel een semantische (terminologische) wijziging tav het vorig IPA 1997-1998.
Eerder publiceerden we reeds een artikel over de patronale klaagzang van de tekorten op de arbeidsmarkt. Die klaagzang is ondertussen steeds luider geworden. Ondertussen is er echter ook een studie verschenen van het HIVA (Hoger Instituut voor de Arbeid, een studiecentrum verbonden aan de Katholieke Universiteit Leuven) die de argumenten die wij enkele maanden geleden ontwikkelden versterken met feiten, cijfers en case studies. Daarom komen we nog eens even terug op deze problematiek
Als vervolg op onze vorige berichtgeving over de op zijn zachtst gezegd weinig combattieve houding van de vakbonden bij het Antwerpse bedrijf Crown Cork tegenover aangekondigde afdankingen en het totale gebrek aan syndicale democratie, publiceren we hier een verbitterde reactie van "de vloer":
In maart-april 1998 vond er een ander conflict plaats rond de sluiting van de luciferproductie in Geraardsbergen van Swedish Match (beter bekend als Union Match). De herstructurering betrof 115 arbeiders en bedienden op een totaal effectief van 173. Er zijn heel wat gelijkenissen met Levi's: Swedish match besliste een winstgevende afdeling te delokaliseren naar Hongarije. Het argument was natuurlijk de "te hoge loonkost". Nochtans maakte Swedish Match - Geraardsbergen in 1997, 59 miljoen winst in België: 10 miljoen werd echt als winst ingeschreven, 7,6 miljoen werd aan promotie uitgegeven voor Global Team (de deelname aan een prestigieuze zeilrace) en 40,2 miljoen ... managements fee's (wat een verhulde winstparticipatie is voor het topkader). En de aandelen op de beurs? Die stegen met 25% in 1997...
Vaak worden banenverlies en bedrijfssluitingen geassocieerd met "oude" industrieën zoals staal of textiel. De sluiting van de hypermoderne Renault-fabriek van Vilvoorde hielp ons al voor een eerste keer uit de droom. Maar wat tot voor kort als een onkwetsbare sector werd beschouwd is wel de grote multinationale chemie die met haar glanzende futuristische krakers en processing tanks het landschap aan beide oevers van de Schelde stroomafwaarts van Antwerpen, en het kanaal Gent-Terneuzen beheerst.
Monsanto, een scheikundige multinational van Canadese origine met productievestigingen in Antwerpen en Gent en een onderzoekscentrum in Waver, kondigt nu echter ook banenverlies aan. Van de circa 1000 mensen die de Antwerpse fabriek heden nog telt zullen er tegen 2005 180 ‘verplicht afvloeien’ vanaf 55 jaar. We hadden een gesprek met Oscar Syvertsen, ABVV-delegee bij Monsanto te Antwerpen.
Crown Cork te Deurne, letterlijk de "buurman" van het met sluiting bedreigde Levi’s, gaat nog maar eens 41 banen (22 arbeiders en 19 bedienden) schrappen. Nochtans stuurde het management twee jaar geleden bij een reorganisatie reeds circa honderd man de laan uit en ging een hele fabriek te Mechelen (Eurocan) voor de bijl. De directie zal toen ook al gemerkt hebben dat zij toen als een warm mes door de zachte boter van de syndicale weerstand sneed. Op geen enkel moment werden de werknemers door hun vakbondsleiding gemobiliseerd tegen de ontslagen en zij werden zelfs niet op de hoogte gehouden van de vorderingen van de onderhandelingen.
Onder de titel 'Filippijnen en vluchten' organiseerde de werkgroep Dam Tegen Verrechtsing van het ACV op woensdag 21 oktober een debat. Een lovenswaardig initiatief waarop een 40 à 50 geïnteresseerden afkwamen. Onze aandacht werd vooral getrokken door de eerste spreker. Een Filippijnse syndicalist, Lorica D. Espejo, JR., van de NAFLU-KMU (vakbond van de eerste mei). Deze man wist ondermeer interessante zaken te vertellen over Levi's op de Filippijnen.
Sinds de muur is afgebroken en de markten werden opengegooid is er heel wat veranderd in het wereldje van de grootwarenhuizen. Waar de ketens vroeger min of meer nationaal gebonden waren, gaan ze nu steeds meer op internationaal vlak in concurrentie. De warenhuizen herstructureren alsof het een lieve lust is. De concurrentie is moordend dus het personeel moet het ontgelden. In sommige ketens zoals Colruyt worden de vakbonden niet toegelaten hun leden te vertegenwoordigen.
Delhaize wil niet achterblijven en heeft nu een "mooi" plan aan de vakbonden voorgelegd. Bovendien wil men kost wat kost de winkels openen om 8:30 uur. Hierover hadden we een gesprekje met een syndicaal afgevaardigde van BBTK-Delhaize waarvan we verder de identiteit geheim houden.
De Levi’s-werknemers hebben een paar drukke actieweken achter de rug. We volgden in het bijzonder het reilen en zeilen van Levi’s Deurne. Daar betoogden de arbeid(st)ers ondanks drie weken van economische werkloosheid, die reeds waren aangevraagd voor de sluitingsbeslissing, op 23 oktober in Frankrijk, op 25 oktober op de BVV-betoging in Charleroi, op 29 oktober in Deurne zelf en voerden zij op 4 november een pamfletten- en petitieactie in het Wijnegem Shopping Center, daarin gesteund door militanten van de Studentenvakbond. In de marge van de actie te Wijnegem vond er tevens een ontmoeting plaats tussen de syndicalisten van Levi’s La Bassée in Frankrijk en dezen van Deurne. Een ontmoeting die eindelijk de basis legt voor gecoördineerde vakbondsactie over de Frans-Belgische grens heen.
Vonk had een gesprek met deze Frans-Belgische initiatiefgroep
Nadat we samen pamfletten waren gaan uitdelen voor het solidariteitsfeest van BVV (beweging voor vakbondsvernieuwing) aan de Antwerpse vesting van Bayer, hadden we een gesprek met Luc Van De Weyer en Bob Van Mol. Zij zijn respectievelijk delegee en militant van BBTK-SETCA in het Antwerpse filiaal van AMP-PVD (het bedrijf dat de distributie van kranten en tijdschriften verzorgt). Bij AMP-PVD wist men de 35-urige werkweek uit de brand te slepen. Wij wilden wel eens weten hoe ze dat voor elkaar gekregen hadden. Luc en Bob vertellen.
Vlaams minister Leo Peeters (SP), bekend om het versturen van omzendbrieven met daarin zeer eigengereide interpretaties van de taalfaciliteitenwetgeving, lapt nu zelfs zijn eigen onderrichtingen aan zijn laars.
ACOD en CCOD sector LRB hebben immers vastgesteld dat eerder afgesloten akkoorden (krachtlijnen Kelchtermans inzake de reorganisatie van de gemeentelijke diensten) niet worden nageleefd. Momenteel heerst er in diverse gemeenten dan ook de grootste willekeur. Anderzijds wordt er met de eisen van de vakbonden geen rekening meer gehouden en zitten daardoor de onderhandelingen over de CAO '97-'98 totaal in het slop.
Op 6 oktober manifesteerden 500 militanten van ACOD en CCOD dan ook aan de Vlaamse Ministerraad tegen deze gang van zaken.
In de ogen van veel mensen is Roberto D'Orazio, voorzitter van de ABVV-delegatie van Forges de Clabecq, een gevaarlijke terrorist die men best zo snel mogelijk onschadelijk maakt. Dit vals beeld van deze vakbondsleider is helemaal geen toeval. Deze onbetwistbare "waarheid" wordt voortdurend ingehamerd door de politieke, economische, gerechtelijke en zelfs syndicale machten. De heftigheid waarmee dit gebeurt zaait twijfel in de geesten van veel mensen. Deze hetze heeft ertoe geleid dat de gerevolteerde arbeiders voor de rechtbank moeten verschijnen. Er moet blijkbaar een voorbeeld gesteld worden.
De rijkswacht en het gerecht hebben het grof geschut naar boven gehaald. Niet minder dan negentien gewelddadige misdrijven worden aangewreven aan dertien delegees, militanten en arbeiders van de Forges de Clabecq. Al deze "misdrijven" grepen plaats tijdens de voorbeeldige strijd tegen de sluiting van de staalfabriek van december '96 tot juni '97. Roberto D'Orazio en Silvio Marra spannen de kroon. De twee vakbondsleiders verzamelen op hun naam het grootst aantal misdrijven. Gaande van ontvreemding van een videocassette van de RTL met behulp van geweld of bedreiging (maximum gevangstraf 5 jaar) tot "aanval of verzet met geweld of bedreiging van de rijkswacht met opstand door meerdere personen met voorbedachte rade en gewapend".
De hoge werkloosheid in de geïndustrialiseerde landen is een gevolg van de voortdurende stijging van de productiviteit van de arbeid en van de wil van het patronaat (die tot op heden wet blijft) om deze productiviteitsstijging volledig om te zetten in stijgende bedrijfswinsten. De 'vermaatschappelijking' van de stijging van onze productiviteit en de oplossing van het werkloosheidsprobleem is onmogelijk zonder arbeidsduurvermindering (ADV) met loonbehoud en verplichte bijkomende aanwervingen. Weinig ideeën worden door het patronaat echter zo verketterd. Het belangrijkste argument dat tot op heden in stelling werd gebracht was de verzwakking van 'onze' concurrentiepositie: indien andere landen niet over de brug komen, kunnen wij het ook niet...
Het was me het jaartje wel in het onderwijs. 1998 zou het jaar worden van de grote hervorming van het middelbaar onderwijs, zo had onderwijsminister Van Den Bossche aangekondigd. Na maandenlange informele besprekingen met de inrichtende machten en de vakbonden, een putsch van de CVP op de gelden van het gemeenschapsonderwijs, een grote onderwijsbetoging en een afgeblazen staking, nieuwe onderhandelingen tijdens de paasvakantie, ... heeft de berg een muis gebaard. Slechts een ordinaire besparingsoperatie is overgebleven van al de grote plannen.
Vrijdag 3 april heeft het nationaal bestuur van de CMB unaniem beslist Roberto D'Orazio en vijf andere delegees van de Forges de Clabecq uit te sluiten bij toepassing van een ondemocratische spoedprocedure waartegen geen enkel beroep mogelijk is en waarbij ze zelf niet gehoord werden. Het CMB-bestuur heeft hier tegelijkertijd gehandeld als rechter en slachtoffer.
Op vrijdag 20 februari werden er op verschillende plaatsen in het land korte acties ondernomen tegen de chaos die een onlangs doorgevoerde gedeeltelijke herstructurering van het Ministerie van Financiën heeft teweeggebracht. Gelet op het feit dat de Belgische Staat gebukt blijft gaan onder het juk van de Maastrichtnorm, rijst de vraag wie de factuur van deze hele operatie gepresenteerd zal krijgen. Zullen het zoals gewoonlijk weer de gemakkelijkste slachtoffers zijn die in hun beurs zullen mogen tasten? Loon- en weddetrekkers, werklozen, gepensioneerden, zieken ...zet u schrap!
De staalnijverheid is zeer conjunctuurgevoelig. De berekeningen die in het verslag van de rode metaal-centrale van Charleroi staan zijn bijna apocalyptisch: 200.000 jobs zullen gepletwalst worden in deze sector binnen de vijf jaar. Duferco-Clabecq zal niet gespaard blijven.
