07
vr, mrt

Theorie

Theorie

De Russische Revolutie, wereldbekend onder de naam Oktoberrevolutie, was een van de ingrijpendste gebeurtenissen uit de menselijke geschiedenis. Gewone werkende mensen namen het heft in eigen handen en begonnen met het opbouwen van een sociale en humane maatschappij. In de uitzichtloosheid van de eerste imperialistische wereldoorlog en de onmenselijk armoede en onderdrukking die de Russische arbeiders en boeren moesten trotseren, vonden zij een uitweg in de vorm van massastrijd tegen het Tsarisme en het kapitalistische systeem.

Honderd jaar geleden, de Oktoberrevolutie. Verkrijgbaar voor 10 €Honderd jaar geleden, de Oktoberrevolutie. Verkrijgbaar voor 10 €Deze ervaring, die een diepe indruk naliet en invloed had tot ver buiten Rusland, omvat vele inzichten en lessen die de internationale arbeidersbeweging vergeten is, of erger nog, bewust negeert. Wie op zoek is naar een alternatief op het huidige kapitalisme, een systeem in crisis dat een bedreiging is voor het voortbestaan van onze planeet, kan niet om de ervaring van de Oktoberrevolutie heen. De 1%, de kapitalistische wereldelite, is deze revolutie zelf ook niet vergeten en voert 100 jaar later nog steeds een ideologische kruistocht tegen de Oktoberrevolutie.

Het boek is een beknopt werk over de geschiedenis van de Russische Revolutie, dat daarnaast ook ingaat over het mislukken van de Duitse Revolutie en de uiteindelijke isolatie en degeneratie van de Russische Revolutie, met het aan de macht komen van een contrarevolutionaire bureaucratie geleid door Josef Stalin. Het toont aan dat ondanks de latere degeneratie, de ervaringen van de Russische Revolutie uiterst relevant en actueel zijn.

Uitgebreide inhoudsopgave

Inleiding

Hoofdstuk 1: Rusland aan het begin van de 20e eeuw

Hoofdstuk 2: de eerste revolutie

Hoofdstuk 3: de jaren van reactie

Hoofdstuk 4: de februari-revolutie

Hoofdstuk 5: de revolutie betaalt leergeld

Hoofdstuk 6: de weg naar de overwinning

Hoofdstuk 7: aan de macht

Bibliografie

In november 1918 vond de Duitse Revolutie plaats, waarbij arbeiders- en soldatenraden gevormd werden en de Duitse keizer werd afgezet. Op 10 november werd hij uitgezet naar Nederland, waar hij in een luxe landgoed in Doorn de rest van zijn tijd kon uitzetten. Minder bekend is dat er in Nederland zelf ook het een en ander gebeurde.

50 jaar geleden, op 4 April 1968, werd Martin Luther King Jr. vermoord terwijl hij op het balkon zat van zijn hotelkamer in Memphis, Tennessee. King was in Memphis om een demonstratie te leiden ter ondersteuning van een drie maanden durende staking, gehouden door vuilnismannen. Een half uur later, in het ziekenhuis, werd King dood verklaard op 39-jarige leeftijd.

De biografie is met voorsprong het populairste genre in de literatuur. Het hoeft niet altijd over machtige politici, spraakmakende schrijvers of beroemde kunstenaars te gaan. Dat de levensloop van een West-Friese huisvrouw en een Rotterdamse naaister veel interessanter en meeslepender kan zijn tonen de Nederlandse historici Bart Lankester en Janine Jager moeiteloos aan.

Op 10 oktober 1918 wordt er een akkoord bereikt om aan de vredesonderhandelingen te beginnen. De Duitse bezetting gaat zo haar laatste uren in. Maar al snel komen nieuwe zorgen opzetten. De Belgische bevolking is bang voor de willekeur van muitende soldaten. Verslagen, gefrustreerde troepen staan niet bekend voor hun goede discipline. Het gezag van de legerleiding neemt af. Onzekere tijden breken aan. Zou hun soldij nog betaald worden? Hoe zou het leven er bij thuiskomst uitzien? Die angsten bleken ongegrond. De Duitse militaire machine werd uiteengerukt door revolutionaire aspiraties.

Verschillende theorieën in de moderne wetenschap vertonen een opvallende gelijkenis met de filosofie van het marxisme. Wetenschappers begrijpen de werkelijkheid steeds vaker als een dialectische wisselwerking waarbij periodes van stabiliteit onderbroken worden door discontinuïteiten. De chaostheorie verklaart hoe kleine oorzaken kunnen leiden tot grote gevolgen en revolutionaire sprongen.

De rede in opstand volgt het revolutionaire wereldbeeld in de moderne wetenschap door de meest uiteenlopende disciplines heen, waaronder de biologie, de natuurkunde, de geologie en de menswetenschappen.

Alan Woods en Ted Grant beschrijven op een heldere manier de relatie met het dialectisch materialisme, zoals dat werd uitgewerkt door Karl Marx en Friedrich Engels. Onderweg staan ze stil bij het mysticisme in de theoretische natuurkunde en bij de wetenschappelijke theorieën die worden aangevoerd om de bestaande kapitalistische orde te legitimeren.

Egoïsme zou onvermijdelijk zijn en criminaliteit zou genetisch bepaald zijn. Steeds meer wetenschappers plaatsen echter vraagtekens bij de oude opvattingen. Zo komt de wetenschap stilaan zelf op een kruispunt te staan.

Met de aangehouden crisis van het kapitalisme wordt de economische analyse van Marx weer actueel. Zelfs liberale economen citeren vandaag gretig uit de bladzijden van ‘Het Kapitaal’. Maar de filosofische methode die deze diepgaande economische analyse mogelijk heeft gemaakt is veel minder bekend. Met De rede in opstand krijgt u een grondig en ‘up to date’ inzicht in de dialectiek.

De N-VA en andere rechtse krachten zijn niet alleen op sociaaleconomisch vlak rechts. Ze proberen ook een volledig conservatief wereldbeeld over te brengen. Met dit boek hopen we dan ook bij te dragen tot een grondig antwoord hierop.

De rede in opstand werd voor het eerst gepubliceerd in 1995 naar aanleiding van de 100ste verjaardag van het overlijden van Frederik Engels. In 2011 werd het boek in het Nederlands gepubliceerd en nu, anno 2019, maken we het ook volledig online beschikbaar. We hebben eveneens een digitale ebook-versie gecreëerd waarmee het boek op tablets en e-readers zoals Kindle en iPad kan worden gelezen (epub- en mobi-formaat). Neem hiervoor contact met ons op.

Inhoudsopgave

Voorwoord

Deel 1 - Zin en onzin

1. Inleiding

2. Filosofie en religie

3. Dialectisch materialisme

4. Formele logica en dialectiek

Deel 2 - Tijd, ruimte en verandering

5. Revolutie in de fysica

6. Onzekerheid en idealisme

7. Relativiteitstheorie

8. De pijl van de tijd

9. De Big Bang

Deel 3 - Leven, bewustzijn en materie

10. De dialectiek van de geologie

11. Hoe het leven ontstond

12. De revolutionaire geboorte van de mens

13. Het ontstaan van bewustzijn

14. Marxisme en darwinisme

15. Zelfzuchtige genen?

Deel 4 - Orde uit chaos

16. Kwantiteit en kwaliteit in de wiskunde

17. Chaostheorie

18. Kennistheorie

19. Vervreemding en de toekomst van de mensheid

Beknopte bibliografie

Het is moeilijk om ons voor te stellen hoe sterk de arbeiderspartijen georganiseerd waren het begin van de 19e eeuw. De weinige overblijfselen uit die tijd, zoals de Gentse Vooruit getuigen van de kracht en de voorbeeldige organisatie van een jonge beweging die in volle groei was en nog geen fundamentele nederlagen had gekend. Aan dat alles kwam een gruwelijk einde met het uitbreken van de eerste wereldoorlog. Tegen al hun eigen principes in kozen de sociaal-democratische partijen bijna allen de kant van hun eigen burgerij en werden dus mede verantwoordelijk voor de verschrikkelijke slachtpartij die vier lange jaren zou duren.

Maar dat was niet het einde van het verhaal. De bittere leerschool van de kapitalistische oorlog zou de arbeiderspartijen grondig overhoop halen en uiteindelijk uitmonden in de Russische revolutie en de stichting van een nieuwe (communistische) internationale. In dit boek laten we zowel hoofdrolspelers uit die tijd aan het woord zoals Lenin en Trotski als eminente historici zoals de Belg Marcel Liebman. Er is ook een speciaal hoofdstuk gewijd aan de BWP, de Belgische socialistische partij. Op de rol van haar leiding in WO1 - dat kunnen we al verklappen - kunnen we niet bepaald fier zijn.

Inhoud

Inleiding

1. De aanloop naar de oorlog

2. De redders van het internationalisme

3. De conferenties van Zimmerwald en Stockholm

4. De sociaaldemocratie tijdens de oorlog

5. Lessen voor vandaag?

Epiloog: Revolutie!

Bronnen