Vraag 3: Is een revolutie in het Westen denkbaar?

Vaak hoort men de opmerking dat een revolutie zoals aan het begin van de 20ste eeuw in Rusland, niet meer denkbaar is in de huidige Westerse landen. Het overleg en de samenwerking tussen de verschillende klassen zou zover zijn geëvolueerd, dat een volksopstand en een al dan niet gewelddadige machtsovername niet meer nodig, wenselijk of zelfs mogelijk worden geacht.

Het falen van de verscheidene “moderne” vormen van overleg tussen de “sociale partners” (waarmee men eigenlijk de bedrijfsleiding en -eigenaars aan de ene kant, en de werkende mensen aan de andere kant bedoelt) blijkt maar al te duidelijk uit de talrijke stakingen en betogingen die zich telkens weer blijven herhalen. Telkens weer blijkt hoe dit zogenaamde overleg tussen de klassen slechts een manier is voor de bezittende minderheid om de werkende meerderheid een rad voor de ogen te draaien. Er kan immers geen sprake zijn van overleg tussen niet-gelijke deelnemers. De groep die het grootste deel van de productiemiddelen in handen heeft kan immers altijd een compromis in haar voordeel afdwingen. Tegelijkertijd wordt het stakingsrecht, het enige echte drukkingsmiddel van de georganiseerde werknemers, steeds meer aan banden gelegd en bedreigd, getuige daarvan de discussie over de “minimale dienstverlening”. De heersende klasse wil de klassenstrijd van de straten, en uit de sfeer van de revolutionaire en gewapende strijd weghalen, omdat zij maar al te goed weet dat zij het onderspit zou delven tegen de overweldigende kracht van de georganiseerde massa van werknemers. Ondertussen behoudt zij, via haar economische macht, de suprematie aan de “vreedzame” onderhandelingstafel. Dat de werknemers zich hier niet door laten vangen, blijkt echter, zoals hierboven reeds aangehaald, uit de vele stakingen waarmee zij hun collectieve macht tonen en vorm geven aan hun verzet tegen de hoge werkdruk, de ontslagen, de besparingsmaatregelen, loonstops en zelfs looninleveringen die het patronaat en haar politieke vertegenwoordigers voortdurend naar voor blijven schuiven. Een concreet en recent voorbeeld hiervan in België vormen de wekenlange protesten tegen het Generatiepact.

Zolang de maatschappelijke en economische omstandigheden van het kapitalisme overheersen zal de mogelijkheid van de revolutie tegen deze situatie van onderdrukking en uitbuiting een realiteit blijven, ongeacht hoe onwaarschijnlijk zij op een bepaald ogenblik in de geschiedenis ook moge lijken. In een vorig hoofdstuk hebben we reeds aangehaald dat een revolutie niets meer of minder is dan een bewustwordingsproces, waarbij de meerderheid van de bevolking radicale politieke conclusies trekt en besluit de maatschappij fundamenteel te veranderen. Tevens hebben we gesteld dat een socialistische machtsovername doorheen het revolutionaire proces evengoed op burgerlijk-legale wijze via het parlement kan plaatsgrijpen. De noodzaak van een omwenteling enerzijds en de mogelijkheid tot een vreedzame socialistische machtsovername zorgen ervoor dat revoluties in het Westen niet alleen denkbaar, maar ook onvermijdelijk zijn in de komende eeuw.