Internationaal

We worden gebombardeerd met het idee dat de arbeidersklasse niet meer bestaat, dat we nu allemaal grotendeels 'middenklasse' zijn. Maar dit gaat voorbij aan de essentie. Arbeidersklasse of proletariër zijn betekent dat je, om in je levensonderhoud te kunnen voorzien, je vermogen om te werken aan iemand anders moet verkopen. Op basis van deze objectieve criteria zien we dat de arbeidersklasse niet alleen bestaat, maar nog nooit zo groot is geweest, zowel in termen van absolute aantallen als in termen van haar relatieve gewicht in de samenleving.

Deze verklaring van de Internationale Marxistische Tendens drukt onze solidariteit uit met het Palestijnse volk. Ze beantwoordt de weerzinwekkende hypocrisie van het westerse imperialisme en zijn lakeien, die zich achter de reactionaire Israëlische staat scharen terwijl deze zijn bloedige wraak ontketent op Gaza, na de verrassingsaanval van Hamas op 7 oktober. We leggen bovendien uit waarom vrijheid voor Palestina alleen kan worden bereikt door revolutionaire middelen en de omverwerping van het kapitalisme in de hele regio.

Zaterdag 16 september was het een jaar sinds de moord op Mahsa Jina Amini, die vorig jaar de aanzet gaf tot de 'Vrouwen, Leven, Vrijheid' opstand in Iran. Dit werd herdacht met een bazaarstaking in Koerdische steden en met straatprotesten door de jeugd in onder andere Teheran, Kermanshah, Sanandaj, Amol, Hamedan, Rasht en Bukun.

De Middellandse Zee is opnieuw het toneel van schipbreuken, waarbij honderden migranten het leven laten in hun pogingen om te ontsnappen aan oorlog, horror en honger. De Middellandse Zee, een waar paradijs voor reizigers, is tevens een kerkhof waar ten minste 27.000 mensen zijn gestorven sinds het begin van de tellingen in 2014. 

Naar aanleiding van de 50ste verjaardag van de militaire omverwerping van de socialistische president Salvador Allende herpubliceren we twee artikels. Deze artikels geven achtergrond bij de staatsgreep maar ook bij het revolutionaire proces dat voorafging. Vooral gaan deze artikels in op de lessen uit deze coup voor de hele linkerzijde, niet alleen in Latijns-Amerika maar ook in de hele wereld.

De Middellandse Zee is opnieuw het toneel van schipbreuken, waarbij honderden migranten het leven laten in hun pogingen om te ontsnappen aan oorlog, horror en honger. De Middellandse Zee, een waar paradijs voor reizigers, is een kerkhof waar ten minste 27.000 mensen zijn gestorven sinds het begin van de tellingen in 2014.

Daags voor het verstrijken van de deadline voor het bereiken van een akkoord over het Amerikaanse schuldenplafond zat Capitol Hill in een impasse. Rond 1 juni zou de federale overheid niet langer het geld hebben om haar rekeningen te blijven betalen, wat zou kunnen leiden tot een ongekende crisis.

Na 6 maanden actie heeft ook de veertiende "actiedag", met 250 verzamelpunten, tegen de pensioenhervorming op 6 juni niet meer effect gehad op de regering dan de vorige dertien. Macron kan het gevoel hebben dat hij de pensioenhervorming heeft gewonnen, althans tijdelijk. Vanuit het oogpunt van de Franse bourgeoisie is dit echter een "pyrrusoverwinning": de winnaar staat er over het geheel genomen veel zwakker voor dan de verliezer, de Franse werkende klasse.

De politieke choas in Nederland bereikt een hoogtepunt met de val van het vierde kabinet-Rutte. Lees hier de verklaring van de Nederlandse afdeling van de IMT.

De moord op Nahel door een politieagent in Nanterre verleden week dinsdag heeft in het hele land een krachtige golf van verontwaardiging en woede ontketend. De video is duidelijk: de politieagent heeft de jongeman, die niemand bedreigde, opzettelijk vermoord. De agent wist niet dat hij gefilmd werd en pretendeerde dat Nahel hem met de dood bedreigde. Dit is wat politieagenten die allerlei "blunders" begaan altijd doen: keer op keer liegen ze, vol vertrouwen dat de rest van de politie en justitie hen zullen beschermen.

We zien momenteel overal in Europa een heropleving van de arbeidersbeweging. Dit geldt ook voor ons buurland Duitsland, waar de arbeiders stakingen gewoonlijk uit de weg gingen, maar waar ze nu gemeengoed zijn geworden.

Het is 10 jaar geleden dat Willem-Alexander van Oranje-Nassau op 30 april ingehuldigd werd als koning der Nederlanden. Het jaar 2013 werd officieel gekozen omdat het 200 jaar was sinds Willem Frederik Prins van Oranje-Nassau terugkwam uit Londen om ‘soeverein vorst Willem I’ van de Nederlanden te worden.

De eerste ronde van de presidentsverkiezingen in Turkije heeft geen duidelijke winnaar opgeleverd. De huidige president Erdogan van de AKP (met 49,3 procent van de stemmen) wordt voor het eerst gedwongen aan een tweede ronde mee te doen. Zijn rivaal wordt Kemal Kılıçdaroğlu van de CHP, de Republikeinse Volkspartij. Deze verkiezing was een zware strijd voor de AKP, die Turkije al 20 jaar regeert, en toch werd Erdogan niet van de macht verdreven.

De drie maandenlange mega-betogingen en stakingen werden door een Frans dagblad beschreven als een echte ‘levée en masse’. Deze ‘massale lichting’ verwijst naar de massale dienstplicht tijdens de Franse revolutie van 1789 ter verdedigen tegen de militaire inval van de conservatieve Europese grootmachten. De vergelijking is een beetje overtrokken, maar beschrijft goed de zelden geziene opwelling van protest van de werkende bevolking, jong en oud, tegen de verhoging van de pensioenleeftijd van 62 naar 64 jaar.

De activering door de regering van het grondswetartikel 49.3 (waarmee de regering het parlement omzeilt en de pensioenhervorming doordrukt ) op donderdag 16 maart betekende een keerpunt in de ontwikkeling van de strijd tegen de pensioenhervorming. Deze forcing werd door grote delen van de bevolking terecht als een belediging en een provocatie - en zelfs als te veel - ervaren.

Zoals gebruikelijk in de eindejaarsperiode trokken meer dan 2 miljard Chinezen naar huis om het Chinese nieuwjaar te vieren. Het zal voor velen even rusten zijn na een bewogen jaar. Het volgende ziet er niet veel rustiger uit.

De Provinciale Statenverkiezingen (de verkiezing van de parlementen in de 12 provincies, die op hun beurt de leden van de Eerste Kamer of Senaat verkiezen) hebben, net als in 2019, voor een aardverschuiving gezorgd. De tussentijdse test voor kabinet- Rutte IV eindigde met verlies voor de kabinetspartijen, waarbij de BoerBurgerBeweging (BBB) het vacuüm wist op te vullen. Een analyse.

Zoals altijd bij dergelijke tragedies had de directe oorzaak misschien een natuurlijke oorsprong, maar het niveau van dood en lijden is van menselijke makelij. De arbeidersklasse moet cynische oproepen tot zogenaamde "nationale eenheid" verwerpen en in plaats daarvan de echte schuldigen met de vinger wijzen en zich organiseren om een einde te maken aan hun moorddadige wanbeleid.

Er bestaan andere soorten invasies dan het militaire type waar Rusland zich sinds februari aan waagt. Sinds Oekraïne zich in 2014 met luidruchtige steun van de EU en de VS richting het NATO-bloc keerde, is de invloed van het Atlantisch imperialisme er alleen maar toegenomen. De enige redding voor de Oekraïense en Russische werkende klasse is zich te keren tegen zei die deze oorlog begonnen zijn: de kapitalisten in Kiev en Moskou.

Op 7 december 2022 werd in Peru de linkse president Pedro Castillo door een parlementaire coup afgezet en gevangen genomen. Sindsdien is er een bloedserieuze partij armworstelen aan de gang tussen de Peruaanse massa’s en het oligarchische staatsapparaat.

Het is onrustig in de winkelstraten. Bij steeds meer winkels zijn de werkers het spuugzat om keihard te werken voor een hongerloon. Bij de Bijenkorf vinden al weken stakingen plaats; afgelopen week werden ze vergezeld door stakende werkers in de drogisterijen. Vandaag was de landelijke stakingsdag, met een manifestatie in Utrecht.

De stemming op het Jaarbeursplein in Utrecht was goed en strijdbaar. Het weer hielp gelukkig goed mee. Er waren bussen uit andere steden gekomen om de stakers te mobiliseren, die op de landelijke stakingsdag met een aantal honderd waren bijeengekomen. Er waren medewerkers aanwezig van de Bijenkorf, Etos, Holland & Barrett, Kruidvat en Trekpleister. Er waren relatief veel jonge stakers aanwezig, soms zelfs van onder de 20 jaar, die in gesprekken aangaven dat ze er waren in het belang van alle collega’s. Een positief teken van veranderend bewustzijn onder jonge werkers, wat overeen komt met berichten dat er meer jongeren aansluiting zoeken bij de vakbond.

De enorme stijgingen van de energieprijzen leiden tot zeer terechte zorgen bij een groot deel van de werkende klasse en middenklasse in Nederland en andere landen. Iedereen kent wel iemand die de pineut is, een persoon of gezin dat ineens honderden euro’s meer per maand kwijt is aan de energierekening.

Naast de hoge energierekeningen is er natuurlijk ook nog sprake van de inflatie in de rest van de economie. In augustus was deze volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek 12 procent, een record dat het vorige record van 11,1 procent in januari 1975 oversteeg.

Om dezelfde koopkracht te kunnen behouden, moeten de lonen en uitkeringen dus met 12 procent stijgen. Dit feit, samen met de onhoudbare situatie voor veel arbeiders, leidt tot druk op de vakbondsleiding om hogere eisen te stellen. De FNV (de grootste vakbond) is, zelfs onder leiding van polderaar bij uitstek Tuur Elzinga, nu officieel voorstander geworden van automatische prijscompensatie – ofwel, lonen die meestijgen met de inflatie.

Spoorarbeiders, buschauffeurs, havenarbeiders, advocaten, journalisten, Amazon-werknemers, postbezorgers, zorgverleners, vuilnisophalers… Allen legden ze deze zomer het werk neer. De Britse arbeidersklasse is ontevreden; de ‘Summer of discontent’ is hier het gevolg van. De zomer is over. De stakingen niet. Verplegers, leerkrachten en ambtenaren dreigen mee te staken. De klassenstrijd is terug van weggeweest in Groot-Brittannië.

Op 30 oktober vond de tweede ronde plaats van de Braziliaanse presidentsverkiezingen, die gewonnen werden door Lula, van de Arbeiderspartij (PT), die de uiterst rechtse president Bolsonaro versloeg. Lees hier de analyse van onze Braziliaanse zusterorganisatie Esquerda Marxista (Marxistisch Links), geschreven op 2 november.

Bolsonaro’s nederlaag is een overwinning voor de arbeidersklasse en de jeugd, die een nieuwe politieke situatie inluidt. De volkshaat jegens de reactionaire regering overwon het wijdverspreide en wrede gebruik van het overheidsapparaat in de verkiezingsstrijd; het nepnieuws; en het beleid van klassencollaboratie aan de kant van Lula en de PT.

De protesten in Iran, die werden uitgelokt door de moord op een jonge Koerdische vrouw Mahsa Amini, hebben zich verspreid in alle provincies van het land. Het is uitgegroeid tot een nationale opstand, onvergelijkbaar met enige eerdere beweging in de geschiedenis van de Islamitische Republiek. Ze duren nu al anderhalve maand. In deze tijd hebben de jongeren maar ook de arbeidersklasse zich steeds radicaler opgesteld. Segmenten van de arbeidersklasse in de eerste plaats in de strategische olievelden, hebben gestaakt tegen het regime en in solidariteit met de jongeren, in het bijzonder met de jonge vrouwen. Er is meer en meer sprake van zelforganisatie en van de vorming van strijdcomités. Toch ontbreekt er nog een nationale leiding van het revolutionaire protest en een duidelijk afgebakend programma. De uitkomst van deze opstand is nog niet geschreven. Maar vroeg of laat zal de theocratische dictatuur vallen. Dit artikel beschrijft de eerste momenten van het protest. Voor meer up to date analyse raden we de artikels op www.marxist.com aan.

Op de NAVO-top van eind juni werd over China gesproken. In het nieuwe Strategische Concept werd China voor het eerst benoemd als een “systemische uitdaging van de Euro-Atlantische veiligheid". Deze verklaring is erg belangrijk. Er staat niet dat China een vijand van de NAVO is, maar het komt er zo dicht mogelijk bij zonder het woord te gebruiken.

De arbeiders uit de Franse petroleumsector hebben massaal het werk neergelegd. Aan de tankstations staan lange files. De regering Borne vorderde dinsdag 12 oktober een aantal werknemers van raffinaderijen op. Kan dit ook in België?

De protesten in Iran, die werden uitgelokt door de moord op een jonge Koerdische vrouw Mahsa Amini, hebben zich nu verspreid over ten minste 140 steden in alle provincies van het land. Het is uitgegroeid tot een nationale opstand, onvergelijkbaar met enige eerdere beweging in de geschiedenis van de Islamitische Republiek.

De protesten in Iran, die werden uitgelokt door de moord op een jonge Koerdische vrouw Mahsa Amini, hebben zich nu verspreid over ten minste 140 steden in alle provincies van het land. Het is uitgegroeid tot een nationale opstand, onvergelijkbaar met enige eerdere beweging in de geschiedenis van de Islamitische Republiek.

Terwijl de nationale economie naar een recessie opschuift, wordt de Conservatieve Partij verscheurd door interne gevechten. Maar vanuit het oogpunt van de bourgeoisie is er nog slechter nieuws: na tientallen jaren te zijn ingedommeld is de Britse arbeidersklasse begonnen aan een indrukwekkende reeks van stakingen.

In Baskenland kent een nieuwe socialistische jongerenorganisatie Gazte Koordinadora Sozialista een explosieve groei. De organisatie haalde zich in januari de woede van de staat op de hals haalde door een mobilisatie van 7.000 te organiseren. Eind juli organiseerde ze een bijeenkomst van 2.000 militanten waarin cruciale politieke vraagstukken werden besproken. Onze Britse kameraden werden uitgenodigd en brachten verslag uit.

Met 50,48 procent van de stemmen hebben Gustavo Petro en Francia Marquez de verkiezingsstrijd in de Colombiaanse presidentsverkiezingen gewonnen van de rechtse demagoog Rodolfo Hernandez. Het historische belang van de overwinning van Petro, Marquez en het ‘Pacto Histórico’ kan niet worden onderschat. Gustavo Petro is de eerste linkse president in de geschiedenis van Colombia geworden. Zijn presidentschap betekent een keerpunt in de klassenstrijd van een land waarin de kapitalistische oligarchie gewoonlijk straffeloos de rol van beul heeft gespeeld.

Het VS-imperialisme is de sterkste kracht op de planeet achter de voortdurende kapitalistische uitbuiting, armoede en ellende. Nu heeft de Zweedse regering besloten dat het in het belang van het Zweedse imperialisme is om zich aan te sluiten bij de door de VS geleide oorlogsalliantie, de NAVO.

De eerste ronde van de presidentsverkiezingen is net voorbij. Macron, de zittende president haalt als eerste 27,6% van de stemmen, gevolgd door de extreem rechtse Le Pen met 23,41% en Mélenchon met 21,95%. Met uitzondering van de andere extreem rechtse kandidaat Zemour 7,05%, halen alle andere kandidaten minder dan 5%. Dat is ook het geval voor alle kandidaten van de partijen die tussen de Tweede Wereldoorlog en vijf jaar geleden de Franse regeringen hebben gevormd. Binnen twee weken volgt de tweede ronde tussen de kandidaten die de meeste stemmen haalden: Macron en Le Pen. Dit is de reactie van Révolution, de Franse afdeling van de IMT (Internationale Marxistische Tendens).

 "Striketober" werd op de voet gevolgd door "Strikevember" en zette vakbondsactie in de schijnwerpers als middel om terug te vechten. Deze en andere belangrijke gebeurtenissen vormen het decor van de huidige situatie bij Starbucks.

Het conflict tussen Rusland en Oekraïne is een nieuwe fase ingegaan, toen Rusland in de nacht van 23 op 24 februari Oekraïne militair binnenviel. Dit volgde op de erkenning van de Volksrepubliek Donetsk (DNR) en Volksrepubliek Loehansk (LNR) als onafhankelijke staten, drie dagen eerder. Lees hier onze verklaring.

Na de dramatische ommekeer in de gebeurtenissen, waarbij de Russische president Vladimir Poetin de afgescheiden republieken in Oost-Oekraïne erkende, gevolgd door het sturen van Russische strijdkrachten, publiceren we een verklaring van de Russische IMT-kameraden, opgesteld samen met marxisten in Oekraïne en de Donbas-regio, tegen dit inter-imperialistische conflict.

Na een strijd van één jaar zijn de Indiase boeren erin geslaagd de rechtse Modi regering te dwingen hun reactionaire landbouwwetten in te trekken. Er heerst een sfeer van overwinning en optimisme bij de boerenorganisaties en de duizenden sympathisanten die hen steunden tegen Modi.

Na decennialang vele leden verloren te hebben, behaalden sommige Amerikaanse vakbonden recent opnieuw opmerkelijke overwinningen door zich te engageren in militante stakingsacties. Dit gaat dikwijls samen met een interne strijd om de leiding.

Vorige week hebben het Kazachse leger en veiligheidstroepen, gesteund door Russische strijdkrachten, een gewelddadig einde proberen te maken aan de grootste massabeweging in Kazachstan sinds de ineenstorting van de Sovjet-Unie.

De kandidaat van Apruebro Dignidad, Gabriel Boric, heeft de Chileense presidentsverkiezingen gewonnen met 56% van de stemmen. Er werden zo’n 4,6 miljoen stemmen voor Boric uitgebracht, een recordmeerderheid. De pro-Pinochet kandidaat, Juan Antonio Kast, verloor met 44% van de stemmen: bijna een miljoen minder dan Boric.

Na de lage opkomst in de eerste ronde (47%) slaagde de Apruebo Dignidad-campagne erin een aanzienlijk aantal stemmen te mobiliseren in volkswijken en volksdistricten, waar zij een ruime voorsprong behaalde, zoals in Puente Alto (70%) en Maipú (66%), met een opkomst die in de tweede ronde landelijk steeg tot 55%. Vergeleken met de rijke districten, waar de opkomst gemiddeld met ongeveer 4 punten toenam, steeg de opkomst aanzienlijk meer in de arme stadswijken, met zo’n 10 punten. Met het juiste klasseninstinct kwamen arbeiders en jongeren in beweging om Kast te verslaan. In totaal zijn er in de tweede ronde 1,25 miljoen extra stemmen uitgebracht.

In Antofagasta, in het noorden van het land, zorgde de uitslag van de tweede ronde voor een verrassing: Boric behaalde er een comfortabele meerderheid van 20 punten. In het noorden was de populistische kandidaat Parisi in de eerste ronde als winnaar uit de bus gekomen, voordat hij zijn steun voor Kast uitsprak. Desondanks slaagde Boric erin een aanzienlijk deel van die stemmen voor zich te winnen, waardoor de mijnregio weer een linkse stem uitbracht.

De ‘millennial’ president

De internationale pers heeft de verkozen president omschreven als de linkse ‘millennial’ die de Chileense verkiezingen heeft gewonnen. Als 35-jarige is Boric de jongste president in de geschiedenis van het land. Een deel van de pers legde de nadruk op zijn sociaal-democratische programma, dat tegenover de conservatieve en reactionaire ideeën van Kast stond.

Vergelijkingen met andere groeperingen die representatief zijn voor het ‘nieuwe links’, zoals Podemos (Spanje) en Syriza (Griekenland), zijn al aan de orde van de dag. Aprueblo Dignidad, de regeringscoalitie van het Frente Amplio (het 'brede front') met de Communistische Partij, zal inderdaad een links-reformistisch karakter hebben, in een tijd van kapitalistische crisis waarin het kapitalisme geen bewegingsruimte heeft voor hervormingen. Dit zijn nieuwe politieke groeperingen die op het electorale toneel zijn verschenen in het kielzog van het fiasco van de traditionele partijen die in de voorgaande decennia regeerden. Zij wakkeren de hoop aan van lagen van de jeugd en de arbeiders die diepgaande hervormingen willen laten doorvoeren, maar deze progressieve regeringen slagen er niet in het keurslijf van het kapitalisme in crisis te doorbreken.

In de huidige context, na twee jaar van santitaire en economische crisis is er heel weinig speelruimte om belangrijke hervormingen door te voeren. Zeker indien de economische voorspellingen van een economische vertraging in 2022 uitkomen.

Boric sprak ook niet over ingrijpende hervormingen gepresenteerd. Hij heeft het over fiscale verantwoordelijkheid en verandering door middel van ‘langzame maar zekere stappen’. In zijn programma benadrukt hij:

"Onze regering zal prioriteit geven aan het hervinden van een traject van geloofwaardige begrotingsconsolidatie, met een geleidelijke en duurzame vermindering van het structurele begrotingstekort."

Hij wil bewijzen dat hij een goede manager is van de zakenbelangen van de kapitalistische klasse en wil zo de bourgeoisie geruststellen. Zijn boodschap aan de kapitalisten is:

"De sociale kloof moet geheeld worden, opdat het land kan groeien."

Zijn programma is, met andere woorden, een programma van klassenverzoening.

Kast slaagde erin de meest reactionaire, harde rechterzijde te verenigen, wiens belangen bedreigd waren door de volksopstand die begon te broeien in 2019. Het overlijden van de weduwe van Pinochet, Lucia Hiriart, slechts vier dagen voor de verkiezingen, plaatste de herinnering aan de dictatuur van Pinochet in het middelpunt van het politieke landschap. Na de uitslag van de eerste ronde, bracht de pro-Pinochet kandidaat Kast de verschrikkingen van de civiel-militaire dictatuur en de bedreiging van de democratische rechten van de onderdrukten in herinnering. In vergelijking hiermee leken de gematigde voorstellen van Gabriel Boric een episch alternatief.

Dit gevoel van urgentie werd zondag op de verkiezingsdag nog versterkt, toen de regering ervan werd beschuldigd het openbaar vervoer te hebben gesaboteerd om de stemming in arme en volksgemeenschappen te dwarsbomen. Een transportvakbondsleider legde uit hoe het beruchte manoeuvre werd uitgevoerd door de transportbedrijven: ze gaven de chauffeurs een vrije dag. Deze situatie gaf aanleiding tot solidaire initiatieven: mensen met auto’s gebruikten deze om mensen dichter bij hun stemlokaal te brengen. Zonder de toegepaste trucs had de opkomst misschien nog groter kunnen zijn.

Het is veelzeggend voor wat komen gaat dat het bedrijfsleven en de rechtervleugel bereid waren om buitenparlementaire methoden te gebruiken. We zagen dit in de manier waarop de leider van de vrachtwageneigenaren, Sergio Pérez, het voorstel voor het spoorwegvervoer in het Apruebo Dignidad-programma aanviel. Diezelfde reactionaire bazenorganisatie dreigde de aanvoer naar het land midden in de pandemie stop te zetten en drong aan op de militarisering van de Wallmapu (het Mapuche-gebied). In de periode die nu aanbreekt, is het belangrijk te onthouden dat alleen de solidariteit en de organisatie van de werkers de sabotage van de werkgevers kan verslaan.

De kristallisatie van het “Akkoord”

De slogan van de beweging van oktober 2019 was "het is geen 30 pesos, het is 30 jaar". Het was een openlijke afwijzing van de partijen die na de dictatuur regeerden en het kapitalistische economische model van privatisering verdiepten en mensenrechtenschendingen onbestraft lieten. De eerste president na het einde van de dictatuur, de christen-democraat Patricio Aylwin, staat bekend om de uitdrukking:

"Rechtvaardigheid voor zover mogelijk."

Er werd een politiek van akkoorden gevoerd, van verzoening met de rechtervleugel en het grootkapitaal, wiens belangen werden vastgelegd in de grondwet van 1980, na de historische nederlaag van de Chileense arbeidersklasse in 1973.

Tijdens de zogehete Transición (overgang) werd ons het idee verkocht dat de dictatuur was gevallen met de volksraadpleging van het JA en het NEE van 1988, met potlood en papier. Het belang van massamobilisatie tijdens de dagen van nationaal protest werd begraven. De honderdduizenden mensen die hun leven waagden in de strijd tegen het dictatoriale regime in de hoop een beter leven te veroveren, werden vergeten. De christen-democratische president Aylwin, die de presidentiële sjerp van Pinochet kreeg, was een sleutelfiguur bij het organiseren van de staatsgreep in het congres tijdens de regering van de socialistische Allende in de jaren zeventig. Aan het einde van de dictatuur werden geheime afspraken gemaakt met de Concertación-partijen (voornamelijk de Socialistische en Christendemocratische) om de economische en ideologische pijlers van het oude model in stand te houden en de strijdkrachten onschendbaarheid te verlenen. Bij deze verkiezingen was de Concertación eensgezind in haar steun aan Boric.

Dertig jaar later, tijdens de Oktoberopstand in 2019, omarmde een nieuwe generatie die de dictatuur niet had meegemaakt, de ervaringen van de oudere generaties. Het idee was om voor eens en altijd een einde te maken aan het beleid van "rechtvaardigheid, voor zover mogelijk" en te strijden voor een leven dat echt de moeite waard is om te leven. De rechtse president Piñera verklaarde de oorlog aan de armen en de arbeiders. De woedende massa’s hadden via de algemene staking de regering in het nauw gedreven. Maar de akkoorden en de onschendbaarheid keerden terug. Het zogenaamde "Akkoord voor vrede en de nieuwe grondwet", waarin Boric een sleutelrol speelde, was een akkoord tussen de partijen van het regime om de misdadige regering van Sebastián Piñera te redden. In plaats van vrede werden de repressieve wetten voortgezet en bleef de Wallmapu gemilitariseerd. Piñera is nog steeds aan de macht, twee jaar na de opstand die tot doel had hem af te zetten. Nu zal Gabriel Boric de "eer" hebben om de presidentiële sjerp uit zijn handen te ontvangen.

Boric heeft bewezen een politicus te zijn die weet hoe hij op het juiste moment op de juiste plaats moet staan. Hij gaat een ‘dialoog’ aan om tot akkoorden te komen en voor zichzelf politieke carrière te maken. Op dit moment is hij de grootste haai die is voortgekomen uit de splitsingen, allianties en interne twisten van de groepen die onder de paraplu van het Frente Amplio zijn gegaan. De geschiedenisboeken zullen Boric vermelden als de profeet die dat ‘Akkoord’ tot stand heeft gebracht dat de ontsporing van de Oktoberopstand langs burgerlijke, institutionele lijnen markeerde. De regering-Boric vertegenwoordigt de kristallisering van de parlementaire weg van het ‘Akkoord’, niet de weg van de opstand van de massa's. In die zin vertegenwoordigt de triomf van Boric de afsluiting, door een akkoord aan de top, van de opstand van 2019.

De samenstelling van het nieuwe parlement geeft de volgende regering niet de vereiste meerderheid om haar hervormingen goed te keuren. Anderzijds hoopt Apruebo Dignidad nu het grondwettelijk proces tot een goed einde te brengen. Dit betekent noodzakelijkerwijs dat hij zijn toevlucht moet blijven nemen tot het afgewezen ‘akkoordenbeleid’.

De regering zal onder grote druk komen te staan van de straat. De verkiezingsbijeenkomst was bijna een feest. Er klonken slogans die de vrijlating eisten van de politieke gevangenen van de opstand van 2019 en het einde van het particuliere pensioenstelsel (AFP), waarop Boric gedwongen werd antwoorden te geven, die niet overtuigend waren. Hij werd ook uitgejouwd toen hij zei dat hij van plan was een dialoog met de rechtervleugel aan te gaan:

"We zullen bruggen bouwen met Kast zodat onze landgenoten beter kunnen leven.”

In werkelijkheid is het zo: hoe vriendelijker je bent voor rechts, hoe moediger rechts zich zal voelen om de achterstand in te halen en terug te vechten. Het verzet van rechts tegen inhoudelijke veranderingen zal de reactie van de massa's uitlokken. De regering zal onvermijdelijk moeten kiezen tussen het onderdrukken van de mobilisatie of erop vertrouwen dat zij het verzet van rechts overwinnen. Maar de massa's zullen verder gaan dan Boric’ programma van zelfbeheersing en fiscale verantwoordelijkheid. Ook de Communistische Partij zal voor een dilemma komen te staan: hoe kan zij met één been in de regering en met het andere op straat blijven staan?

Vergelijkingen met de regering Castillo in Peru zijn op zijn plaats. Castillo's programma met betrekking tot de mijnbouwbedrijven was radicaler dan dat van Boric. Net als Boric is Castillo in het congres in minderheid. Onder druk van de bourgeoisie, het leger, de burgerlijke publieke opinie en de multinationals is Castillo snel concessies gaan doen en heeft hij de meest vooruitstrevende punten van zijn programma laten varen. Boric lijkt dezelfde kant op te gaan.

De onderliggende sociale en economische crisis kan niet worden opgelost via hervormingen binnen het kader van het kapitalisme. Het is te verwachten dat er vroeg of laat belangrijke mobilisaties zullen komen voor de eisen van oktober 2019 die nog niet zijn ingewilligd. De nederlaag van Kast vergroot het vertrouwen van de massa's. Wat nu via electorale kanalen tot uiting is gekomen, zal tot uiting komen in eisen aan de nieuwe regering en in mobilisering van de massa's wanneer zij met halve maatregelen worden geconfronteerd.

De watercrisis zal blijven verergeren. De Wallmapu zal verder gemilitariseerd worden, wat leidt tot een steeds complexer conflict. De decriminalisering van abortus zal een eis blijven van de feministische en vrouwenbeweging. We zullen waarschijnlijk getuige zijn van een toename van het aantal arbeidsconflicten over lonen en arbeidsomstandigheden.

Het gebrek aan vastberadenheid van Gabriel Boric om radicale veranderingen door te voeren om de levensomstandigheden te verbeteren zal aan het licht komen. Voor een grondige transformatie van de samenleving moeten we een einde maken aan het kapitalistische systeem en een arbeidersregering instellen. We kunnen alleen vertrouwen op de kracht van de mobilisaties en de zelforganisatie van de arbeidersklasse. De sleutel is het opbouwen van een revolutionair leiderschap dat opgewassen is tegen de taken die de arbeidersklasse in de Oktoberopstand op zich heeft genomen.

 

De metaalarbeiders van Cádiz voeren een prachtige strijd ter verdediging van hun koopkracht en vormen zo een baken van inspiratie voor alle arbeiders van Spanje. Geconfronteerd met de hebzucht van de bazen, de politierepressie en de aanvallen van de omgekochte pers, zijn de arbeiders vastbesloten om tot het einde door te vechten.

De Labour-conferentie is afgelopen. Waarschijnlijk zal ze beschouwd worden als een beslissend moment voor de partij. De rechtervleugel is duidelijk dolgelukkig met het resultaat. Ondertussen is links, ondanks het winnen van wat stemmen, erg op de terugtocht. In veel opzichten betekend deze conferentie het einde van het Corbynisme.

Subcategorieën