Begin februari bracht de internationale marxistische beweging waartoe Vonk behoort, een Manifest tegen de Oorlog uit (zie elders op onze website). Wegens de snelle ontwikkelingen in de wereldpolitiek zijn wij evenwel verplicht om enkele beschouwingen ter inleiding te geven. De situatie in de internationale diplomatie is na een turbulente februarimaand immers grondig dooreen geschud, zonder dat dit nochtans afbreuk doet aan onze vroegere argumenten. In deze inleiding willen wij de gebeurtenissen van februari kort duiden, zodat u ons Manifest beter kan begrijpen.
Recente acties in Italië tonen dat de Belgische shipspotters niet alleen staan; eigenlijk zijn we onderdeel van een internationale beweging. Zo ook in Nederland.
Het Amerikaanse imperialisme heeft af te rekenen met veel tegenslagen. Frankrijk en Rusland dreigen ermee hun veto te gebruiken in de VN-Veiligheidsraad. De belangrijkste bondgenoten kampen met forse tegenstand op het thuisfront. Maar zullen de VS hun beslissing herroepen en hun troepen alsnog terugtrekken? Wij denken van niet.
De laatste weken ging het er hevig aan toe in Bolivia. De ontwikkelingen in Latijns-Amerika gaan steeds sneller, het ene regime na het andere komt in crisis en links slaagt erin haar eigen kandidaten aan de macht te brengen. Na een half jaar lijkt ook het rechtse regime in Bolivia niet ver meer van de afgrond. President Lozada moest achttien ministers ontslaan na hevige opstanden. Intussen groeien arbeiders en boeren naar elkaar toe en wint de linkse leider Evo Morales aan populariteit. Wij geven hier verslag van de feiten en enkele tactische overwegingen.
Uit Italië bereikte ons net het bericht dat de grootste havenvakbond alle transport van oorlogsmaterieel voor de troepenopbouw in de Golf boycot. Al geruime tijd is dat een van onze centrale oproepen in België. Werkenden die iets te maken hebben met het transport (treinpersoneel, havenarbeiders, onderhoudswerkers enzovoort) kunnen actie ondernemen en de leiding van hun vakbond onder druk zetten om dit transport te boycotten. Verschillende vakbondsleden hebben verklaard daartoe bereid te zijn. In Italië bewijzen ze dat het ook mogelijk is. Een na te volgen voorbeeld. Wie neemt in België de handschoen op?
Internationaal zijn verschillende vakbonden in het verweer tegen de militaire aggressie van Bush en Blair. De Belgische vakbonden zijn echter gevaarlijk passief tegen de nakende oorlog. Vele vakbondsmilitanten beginnen hier echter genoeg van te hebben.
De massa's maken de geschiedenis. Dat was weer duidelijk verleden zaterdag
15 feburari met het wereldwijde anti-oorlogsprotest. We geven hier een verslag
van de belangrijkste betogingen en proberen de politieke draagwijdte van
dit protest te duiden.
De verkiezingen in Israël zijn uitgelopen op een totale overwinning voor rechts en de zwaarste nederlaag ooit voor de Arbeiderspartij. Likoed, de partij van Sharon, verdubbelde haar zetels in het parlement tot 37, terwijl de Arbeiderspartij een kwart van haar zetels verloor en eindigde op 19 zetels.
Eigenlijk zijn de Nederlandse sociaal-democraten van de PVDA er in deze verkiezingen heel goedkoop van af gekomen. Na tot voor kort mee het gezicht te zijn geweest van het paars sociaal-uitverkoopbeleid, zijn ze er wonderwel in geslaagd een aanzienlijk deel van de kamerzetels te heroveren. Het christen-democratische CDA mag dan wel iets groter blijven, maar daar zal je hen niet over horen klagen. Reeds tijdens de aanloop naar de verkiezingen werd te pas en te onpas benadrukt hoe, in de ogen van de PVDA-top, deze de voorkeur genoot als eventuele coalitiepartner.
De Amerikaanse imperialisten hebben veel geleerd van hun ware voorouders, de Romeinen. Toen Rome na de tweede Punische oorlog Hannibal uiteindelijk op de knieën kreeg en haar superioriteit vestigde in het Middelandse Zee-gebied, waren de Romeinen nog steeds als de dood voor een heropleving van Carthago. Cato, die aan het hoofd stond van de oorlogsstokers, besloot elke toespraak die hij gaf waar die ook over ging met dezelfde woorden: “Delenda est Carthago”: Carthago moet vernietigd worden. Hetzelfde staat Irak nu te wachten.
Begin december zeiden we: “Vanaf het eerste moment zal de nieuwe regering enerzijds onder druk staan van de massa’s, die zullen eisen dat de dringende problemen van armoede en sociaal onrecht worden aangepakt. Anderzijds zal de regering onder druk staan van het imperialisme (via het IMF, de Amerikaanse regering en de Organisatie van Amerikaanse Staten) en de Ecuadoriaanse heersende klasse.” Na twee weken in het leven van het nieuw regime wordt dit al bewaarheid.
Het is zoeken naar de geschikte termen om de recente gebeurtenissen in Venezuela te beschrijven. De meeste westerse waarnemers construeren het verhaal van een nationale staking tegen de autoritaire en incompetente president Chavez. Een nauwkeuriger analyse dwingt ons echter te spreken van een patronale lockout...
David May, Amerikaans marxist, blikt terug op het jaar 2002, de band tussen de AFL-CIO vakbonden en de Democratische partij en legt uit waarom het noodzakelijk is te breken met deze kapitalistische partij en te strijden voor een onafhankelijke opstelling van de arbeidersklasse.
Vierentachtig jaar geleden, op 15 januari 1919, werden de bekende Duitse revolutionairen Rosa Luxemburg en Karl Liebknecht vermoord door het reactionaire "Freikorps", dat een contrarevolutionaire samenzwering op touw gezet had om zo de revolutie in bloed te smoren. Op zondag 12 januari 2003 kwamen in Berlijn honderdduizend mensen bijeen op de begraafplaats van het oostelijke stadje Friedrichsfelde om de moord op Rosa en Karl te herdenken.
Met de dag wordt duidelijker dat Amerikaanse en Britse troepen Irak zullen binnenvallen, met of zonder toestemming van de VN. Dat het zwarte goud daarbij een grote rol speelt, is voor velen evident, ondanks de formele ontkenning van het Amerikaanse establishment.
De toestand in Venezuela bereikt een kritisch punt. De reactionaire krachten, gesteund door de conservatieve grote industrie en door de Amerikaanse ambassade mobilseren al hun krachten om via extra-parlementaire middelen de demcoratisch verkozen regering van Hugo Chavez omver te werpen. Indien de Venezolaanse revolutie verslagen wordt dan betekent dit een zware slag voor de miljoenen arme mensen in heel Latijns-Amerika die voor hun rechten strijden. De steun van de internationale arbeidersbeweging moet daarom dringend gemobiliseerd worden. Deze oproep is getekend door parlementsleden, vakbondsleiders, delegees en militanten van linkse partijen van verschillende landen.
De volksopstand in Argentinië van één jaar geleden, ook bekend als de Argentinazo, is het begin van een nieuw revolutionair elan in het land en in het hele Latijns-Amerikaanse continent. Wat er sindsdien gebeurde is minder bekend. Uit Argentinië schrijft Ramon Sarmiento ons een uitstekende verjaardagskaart met een beschrijving van de opstand en het verloop van de beweging sindsdien.
Tijdens de recent gehouden verkiezingen in Turkije leek het wel of de bevolking afgerekend had met de traditionele machthebbers, ten voordele van het nieuwe AKP. Maar is deze echt de brenger van hervormingen of enkel de oude orde in een nieuw kleedje?
Hoe meer de wapeninspecties een excuus voor een oorlog tegen Irak ondergraven, hoe meer de Amerikaanse regering hun belang wegwuift en andere excuses zoekt. Te verwachten valt dat binnenkort gestemd zal moeten worden over een nieuwe resolutie, ditmaal een oorlogsresolutie. De diplomatische dans nadert haar eindspel. Dit is een aangepaste versie van het artikel van een paar weken geleden, bedoeld als publicatie in de binnenkort te verschijnen papieren Vonk.
Scott Ritter, voormalig lid van de CIA die van 1991 tot 1998 dienst deed als wapeninspecteur in Irak, is goed geplaatst om de leugens van de Bush-regering over Iraks zogezegde massavernietigingswapens te ontkrachten. Meermaals stelde hij dat Irak onmogelijk in het bezit kan zijn van chemische, biologische of nucleaire wapens. Negentig tot 95 procent van Iraks massavernietigingscapaciteit is verifieerbaar uitgeschakeld. Bovendien bevestigde hij dat de VS de inspecteurs gebruiken om Saddam te bespioneren en dat de CIA hierbij nauw betrokken was.
Momenteel bevindt de klassenstrijd zich op het scherpst van de snee in Venezuela.
Het volgende stuk is een uittreksel uit een brief die een Venezolaanse marxist schreef als reactie op een artikel verschenen op www.marxist.com. We publiceren ook een antwoord van Alan Woods, hoofdredacteur van de 'In Defence Of Marxism'-website.
De Ecuadoriaanse verkiezingen betekenden een overwinning voor Lucio Gutierrez, de presidentskandidaat die door links gesteund werd. Net zoals het geval is met Hugo Chavez in Venezuela, werd Gutierrez aan de macht gebracht door de meest onderdrukte en uitgebuite delen van de bevolking. De nieuwe regering staat van in het begin onder druk, enerzijds van de massa’s en anderzijds van het imperialisme en de Ecuadoriaanse heersende klasse. Het is totaal onmogelijk deze twee tegengestelde belangen te verzoenen, wat onvermijdelijk tot een verscherping van de klassenstrijd zal leiden.
Een van de meest verborgen bladzijden van de Amerikaanse geschiedenis, de revolte van de GI's in Vietnam tegen de oorlog, hebben we geprobeerd in dit artikel tot leven te brengen. De herinnering aan de disintegratie van het machtigste leger ter wereld blijft gegrift in het geheugen van de Amerikaanse burgerij. De nieuwe generaties jonge anti-oorlogsactivisten en revolutionairen moeten zich deze geschiedenis nu ook eigen maken.
Haider is verslagen, en dat is maar goed ook. Maar de rechtse conservatieve partij van Schüssel is nooit zo sterk geweest na deze stembusuitslag. Hoe valt dit te verklaren en wat denkt de socialistische basis van de koers die de sociaal-democratie wil varen?
De laatste twee weken wordt de Galicische kust overspoeld door een enorme olievlek. De passiviteit van de Spaanse en regionale regering, die beide in handen zijn van de rechtse PP, en hun aanhoudende leugens over het ongeval, leidden ondanks de overvloedige regen op zondag 1 december tot een betoging van 200.000 mensen. Dit is de vertaling van een pamflet dat uitgedeeld werd door de Galicische marxisten van El Militante.
De nieuwe rechtse regering in Franrkijk vreest als de pest een herhaling van de sociale uitbarsting van november en december 1995. Daarom treedt ze zeer voorzichtig op. Maar het Thatcheriaanse gelaat van de regeringsplannen begint zichtbaar te worden. Een analyse van de nieuwe cyclus van sociale mobilisatie in Frankrijk door Marc Caprioli.
Onder onweerstaanbare druk van allerlei kanten was de Musharraf-dictatuur in Pakistan uiteindelijk gedwongen het parlement bijeen te roepen. Het enige lid van de 324 parlementsleden die de eed aflegde met een rode trui aan was Manzoor Ahmed, hoofdredacteur van ons Pakistaanse zusterblad ‘Klassenstrijd’. De mullahs in het parlement keken woedend naar Marx’ prominente afbeelding op de borst van een marxist die het parlement van een theocratische islamitische staat was binnengetreden.
Op vrijdag 9 november werd de nieuwe VN-resolutie unaniem goedgekeurd door de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties. De resolutie is een erg cynisch document dat uiterst strenge eisen oplegt aan Irak, dat nooit in staat zal zijn hier gevolg aan te geven. Erg moeilijk zal het dan ook niet zijn een voorwendsel te vinden om een oorlog te beginnen die in feite al lang gepland is.
Op 18 oktober riep de CGIL op voor een algemene staking, zonder de steun van de andere twee grote vakbondsorganisaties CISL en UIL. Deze veroordeelden de staking en stelden alles in het werk om het succes ervan te ondermijnen. Ook het patronaat bagatelliseerde de staking. Helaas voor hen bleek de staking een enorm succes te zijn.
Met veel brio verkondigden de Europese leiders de uitbreiding van de EU met zomaar even tien nieuwe lidstaten. Door alle flamboyante uitroepen over het verenigd Europa lijkt er geen vuiltje aan de lucht. Toch is niet alles rozengeur en maneschijn. Op hetzelfde moment dat de EU wil uitbreiden, komt een van de ankerpunten van de EU, het Stabiliteitspact, steeds meer onder druk. Dit artikel verscheen als editoriaal in onze papieren uitgave Vonk nr.198.
De eerste algemene verkiezingen sinds generaal Musharraf in 1998 aan de macht kwam door een militaire staatsgreep, kunnen geen oplossing bieden voor de Pakistaanse arbeiders en boeren. Net zoals het een echte dictator betaamt, koos Musharraf er voor alle veiligheid voor om aanzienlijke macht in handen te houden. Het feit alleen al dat hij het parlement kan ontbinden wanneer hij dat nodig acht, duidt erop dat de werkelijke macht nog steeds bij het leger ligt. De zwaar vervalste verkiezingen zijn met andere woorden een voortzetting van de klucht in april, toen Musharraf met maar liefst 98 procent een referendum won.
Zondag 13 oktober zond Terzake een BBC-reportage uit van Jane Corbin, een journaliste die zich al tien jaar lang vastbijt in het wapenarsenaal van Saddam Hoessein.Sommige passages waren op zijn zachtst gezegd weinig ernstig te noemen.
De ideeën van het marxisme hebben tijdens de verkiezingen van gisteren een enorme zet gekregen na de verkiezing van Manzoor Ahmed in het Pakistaanse parlement. Deze ideeën zijn de enige echte oplossing voor de problemen van het gewone volk in Pakistan. Dit is de eerste gelegenheid die de arbeiders hebben gekregen om effectief in het stemhokje hun oordeel over deze ideeën te vellen. Tijdens de verkiezingscampagne kwamen duizenden werkenden voor het eerst in contact met de ideeën van het marxisme.
Luiz Inacio ‘Lula’ da Silva haalde op 6 oktober in de eerste ronde van de Braziliaanse presidentsverkiezingen 46,4 procent van de stemmen en stevent daarmee af op een overwinning in de tweede ronde. De kandidaat van de linkse Arbeiderspartij (PT) moet daarbij enkel nog José Serra verslaan, die slechts 23,2 procent haalde. De waarschijnlijke overwinning van Lula zal de polarisatie tussen de klassen in Brazilië verder opdrijven en de strijd van de Latijns-Amerikaanse massa’s een hart onder de riem steken.
Toen Tony Blair het wervelende en fris ogende ‘New’ Labour lanceerde, dacht hij dat hij de zogenaamde ‘Old Labour Party’ diep onder de grond begraven had. Maar tijdens het afgelopen congres van de Labour Party werd het duidelijk dat de oude tradities helemaal niet dood zijn. Blair heeft niet meer het zelfvertrouwen van enkele maanden geleden. Het is pas de tweede keer sinds hij aan de macht kwam dat hij een nederlaag lijdt in zijn eigen partij over een fundamentele kwestie: de deelname van het privé-kapitaal in de publieke sector. Bovendien werd hij bijna verslagen in de discussie over zijn plannen om een oorlog tegen Irak te beginnen!
Met betrekking tot de oorlog tegen Irak schildert Blair zichzelf graag af als de vertolker van de mening van de meerderheid van de Britse bevolking. Nochtans bewijzen opiniepeilingen het tegendeel. Op zaterdag 28 september werd dat bevestigd door de grootste anti-oorlogsbetoging ooit in Londen, met ongeveer 400.000 demonstranten. Dat toont de echte stemming in Groot-Brittannië vandaag.
De revolutie in Venezuela is op een punt gekomen waar geen terugkeer mogelijk is. Gedurende twee stormachtige dagen in april probeerde de bourgeoisie een staatsgreep te plegen tegen de reformistische regering van Hugo Chavez. Die eerste poging tot contrarevolutie werd verslagen door een spontane revolte van de massa. Het staat buiten kijf dat het kapitalisme in Venezuela in april opgehouden had te bestaan indien Chavez het had gewild. Spijtig genoeg liet hij de kans voorbijgaan. Vandaag hergroeperen de krachten van de contrarevolutie zich en organiseren ze een nieuw offensief.
Een van de spoken waarmee Bush en Blair de publieke opinie angst willen aanjagen en een oorlog tegen Irak willen goedpraten is de bewering dat Saddam Hoessein binnen de twee jaar in staat zou zijn een atoombom te produceren. Het gaat om de zoveelste georkestreerde kwakkel.
De oorlogsretoriek in het Witte Huis zwelt aan. Een aanval op Irak zit eraan te komen. Dit uitgebreide artikel gaat in op de rol die verschillende imperialistische landen steeds in het Midden-Oosten gespeeld hebben. Naast dit meer historische deel wordt ook aandacht besteed aan de vele wapeninspecteurs waarmee Irak al een tiental jaren geconfronteerd wordt, aan de machteloze Verenigde Naties, en uiteraard ook aan de dieperliggende redenen van een eventuele oorlog tegen Irak. Deze tekst wordt ook uitgegeven als brochure.
Op 12 juni trad in Nederland het nieuwgevormde kabinet aan. ‘Amper’ iets meer dan twee maanden onderhandelen waren nodig om de drie gesprekspartners (CDA, VVD & LPF) op eenzelfde politieke lijn te krijgen.
De opzichter over dit allegaartje rechtse heren en dames van allerlei pluimage, is de nieuwe premier Balkenende. Onder deze Harry Potter look-a-like zou het dus moeten gebeuren: de kwalen van acht jaar Paars oplossen met een nog rechtser beleid. Misschien dat de echte Potter kan toveren, maar Balkenende zal onder de huidige omstandigheden al zeer snel worden geconfronteerd met de beperkingen van zijn magie.
Zal Duitsland dezelfde weg opgaan als Frankrijk, Nederland, Noorwegen, Portugal, Italië en Oostenrijk en terugkeren naar een coalitieregering samengesteld uit de twee voornaamste burgerlijke partijen, CDU/CSU (Christen Democraten) en Liberalen (FDP)? Minder dan één maand verwijderd van de algemene verkiezingen op 22 september halen de twee partijen die zestien jaar lang samen Kohls (Christen Democratisch kanselier 1982-98) coalitie vormden samen meer stemmen dan de SPD, PDS en Groenen. Alhoewel de kiezers meer dan ooit twijfelen, lijkt een nederlaag voor de SPD een serieuze mogelijkheid.
Ondanks al het geblaat over ‘schurkenstaten’ en ‘massavernietigingswapens’ maakten de acties van de VS, de grootste militaire vechtersbaas ter wereld, hen voor honderden miljoenen mensen ‘schurkenstaat’ nummer 1. Terwijl ze cynisch Irak proberen te verpletteren met een blokkade en een vliegverbod, doen ze of hun neus bloedt wanneer de Israëlische staat de Palestijnen bloedig verdrukt. Ondertussen stierven ontelbare Irakese kinderen of lijden ze aan ondervoeding door het imperialistisch embargo.
Woensdag 7 augustus deed Alvaro Uribe Verez zijn intrede als nieuwe president van Colombia terwijl het presidentieel paleis bestookt werd met bommen. Hij kwam aan de macht hoofdzakelijk op basis van zijn harde lijn tegenover de linkse guerrillabewegingen FARC en ELN. Minder dan een week nadat hij aan de macht kwam, kondigde Uribe de noodtoestand af om een nieuw offensief in te zetten en een reeks reactionaire wetten door de strot van de bevolking te rammen.
De Cubaanse revolutie van 1959 is een van de belangrijkste gebeurtenissen van de laatste 50 jaar. De eliminatie van kapitalisme en grootgrondbezit en de introductie van een genationaliseerde geplande economie zorgde ervoor dat er kolossale vooruitgang werd geboekt. Het verdwijnen van de Sovjetunie heeft echter catastrofale gevolgen voor de Cubaanse economie. In dit artikel analyseert David Rey, redacteur van ons Spaans zusterblad El Militante, de perspectieven voor Cuba en de taken van de revolutionairen.
Een half jaar geleden stelden we na de aanvang van de Argentijnse revolutie dat Latijns-Amerika op korte termijn een turbulente periode tegemoet ging waarin linkse kandidaten hoge toppen scheren in de verkiezingen en revolutie op de orde van de dag staat (zie het artikel ‘Latijns-Amerika: continent in beweging’ van 16 januari). Het onderstaande artikel is een inleiding op een reeks die we in de volgende weken zullen publiceren over recente ontwikkelingen in dit broeierige werelddeel.
In taferelen die herinnerden aan de late jaren ’70, taferelen waarvan men ons vertelde dat ze nooit meer zouden worden herhaald in het Nieuwe Brittannië van Blair, staakten meer dan een miljoen gemeenteambtenaren woensdag 17 juli, de eerste nationale stop van de publieke sector in 20 jaar. De actie van de leden van Unison, T&GWU en de GMB [de drie vakbonden, n.v.d.r.] werd in de London Evening Standard beschreven als “de grootste staking in Groot-Brittannië sinds de algemene staking van 1926”.
Roberto Cressati en Claudio Bellotti, beiden redacteurs van ons Italiaans zusterblad Falce Martello, analyseren de toestand in de Italiaanse arbeidersbeweging nu de regering Berlusconi toch de tegenhervormingen van de arbeidswet tracht door te drukken. De resulterende verhoogde spanning tussen de klassen blijft niet zonder gevolgen binnen de massaorganisaties van de arbeidersklasse.
Op donderdag 27 juni stapten meer dan vijftigduizend mensen door de straten van Buenos Aires uit protest tegen de brutale politierepressie waarvan duizenden 'Piqueteros' (militante werklozen) het slachtoffer werden. De dag ervoor hadden ze de belangrijkste toegangswegen tot de hoofdstad geblokkeerd om hun eisen voor degelijke jobs en werkloosheidssubsidies kracht bij te zetten. Twee jonge piqueteros werden toen op een laffe manier vermoord door de politie. David Rey ontmoette een van hen persoonlijk. Dit artikel van zijn hand kan dan ook gelezen worden als een nagedachtenis aan deze twee jonge mensen die brood en werk eisten, maar daarvoor beloond werden met de kogel.
