22
vr, nov

België

De discussie over het gratis maken van het openbaar vervoer wordt doorgaans in de kiem gesmoord als zijnde onbetaalbaar. Maar wat heet eigenlijk onbetaalbaar? Het ligt er maar aan hoe je je boekhouding opstelt.

De discussie over het gratis maken van het openbaar vervoer wordt doorgaans in de kiem gesmoord als zijnde onbetaalbaar. Maar wat heet eigenlijk onbetaalbaar? Het ligt er maar aan hoe je je boekhouding opstelt.

De liberale en reactionaire tegenhervorming gaat verder. Sinds meer dan vijftien jaar zijn de hervormingen van richting veranderd. De huidige hervormingen van neoliberale oorsprong vallen de naoorlogse sociale verworvenheden aan. Het Octopusakkoord voorziet de invoeging in de institutionele eenheid van het parket die de autonomie van de arbeidsaudotiraten volledig zal doen verdwijnen. Het is dus hoog tijd om tussen te komen in dit debat.

Op donderdag 7 oktober 1999 heeft het Brussels Arbeidshof opnieuw de directie van Wendt Boart in het ongelijke geplaatst. De afdanking van Miguel Rubio, hoofddelegee ABVV van Wendt Boart op het einde van maart 1999 op basis van het verwijt van twee zware fouten, is dus nietig verklaard.

Het regent processen tegen delegees en arbeiders in actie. Miguel Rubio, afgedankte hoofddelegee bij Wendt Boart heeft zijn pleit op een uitzonderlijk gunstige manier gewonnen voor de arbeidsrechtbank in Brussel. Maar hier tekent te baas onder druk van Fabrimetal beroep tegen aan. Raf Verbeke, ABVV-delegee bij Carnoy werd begin augustus afgedankt zonder dat de baas maar de minste regelgeving of procedure in dit verband eerbiedigt. Deze bulldozerpraktijken worden door de mannen en de vrouwen van Carnoy al meer dan een maand bekampt. Vijf eenzijdige verzoekschriften en dreigende dwangsommen hebben hun vastberadenheid niet kunnen breken.

Sociale werkers vinden op een zeer natuurlijke wijze hun plaats in de neoliberale ideologische piramide. Zij zijn net als andere arbeiders eveneens de eerste slachtoffers van de extreme flexibiliteit. Men vindt ze overal terug: in de bedrijven, gevangenissen, ziekenhuizen, OCMW's, waar ze de meest uiteenlopende taken vervullen. Een getuigenis van een sociaal werker.

De regering Verhofstadt is inmiddels twee maanden jong. Haar belangrijkste activiteit was totnogtoe de bestrijding van de dioxinecrisis, een vergiftigde erfenis van het vorige kabinet. We willen ons hier voorlopig beperken tot een doorlichting van het grotendeels vage regeerakkoord, maar de aanpak van de dioxinecrisis toont nu al duidelijk aan waar de prioriteiten van deze regering liggen.

Frankrijk is niet alleen een vakantieland voor heel wat Belgen, maar ook het land van de regering Jospin, die in vergelijking met de rest van de Europese sociaal-democratie (zeker met Tony Blair of Gerard Schroeder) enigszins uit de toon valt. In een coalitie met de Franse communisten en groenen kan Jospin zich ook moeilijk sociaal-liberaal opstellen. Maar laat de 35-urenwet een duidelijk sociale toon weerklinken? We ontmoetten Jean Castilla, een ervaren syndicalist bij Renault.

Een half hese Raf Verbeke, die begin augustus als ABVV-afgevaardigde de laan uit werd gestuurd, heeft nog tijd en genoeg stem gevonden om te antwoorden op onze vragen. Het gesprek vindt plaats een paar dagen voor de schriftelijke stemming over het voorstel van de "verzoener". De zes weken staking in het Gentse metaalbedrijf tegen de afdanking van een delegee zijn ongetwijfeld memorabel. Op verschillende vlakken vormen ze een unicum in de recente sociale geschiedenis.

Op een warme dag in juli hadden wij een zeer lang en aangenaam vraaggesprek met Lode Hancké, oud-parlementslid voor de SP en voormalig voorzitter van de Antwerpse SP-federatie.

De Mechelse gemeenteraad heeft een voorstel om de oprichting van een gesloten internaat voor jonge delinquenten uit te bouwen. Is dit dé oplossing voor jeugdcriminaliteit?

Een van de centrale verkiezingsthema's van de SP is een "herverdeling van de rijkdom". Volgens Louis Tobback wint men verkiezingen op basis van de oplossingen die men voorstelt naar de toekomst toe, niet op wat in de regering werd gepresteerd. Nochtans rept het SP-programma met geen woord over concrete herverdelingsmaatregelen via de belastingen.

Naar alle waarschijnlijkheid wordt 13 juni 1999 weer een ‘Zwarte Zondag’. Volgens een recente Dimarso-peiling zal het Vlaams Blok 15% van de stemmen wegkapen. In Antwerpen was het reeds bij de vorige verkiezingen de grootste partij. Is racisme ingebakken in de mens? De periodieke schommelingen doen het tegenovergestelde vermoeden. Welke zijn de sociale oorzaken van het ‘Zwarte Gevaar’ en welk alternatief kunnen wij bieden?

De SP staat voor een grote uitdaging. Sommige peilingen voorspellen regelrechte rampspoed. In het slechtste geval behaalt de partij amper 15% en dreigt ze zelfs voorbijgestoken te worden door het Vlaams Blok. Vijftien jaar geleden behaalde de SP met de Europese verkiezingen nog meer dan 28% van de stemmen. Met welke voorstellen tracht de SP kiezers te bekoren?

Enkele weken nadat hij een spraakmakend interview ten beste had gegeven in HUMO – waarin hij de doofpotpolitiek van de SP top inzake Agusta en Dassault aankloeg – kondigde gewezen SP-parlementslid en gewezen Antwerps federaal voorzitter Lode Hancké zijn afscheid aan uit het politieke leven. Hancké die nog een 10e (en dus normaal niet verkiesbare) plaats op de SP-lijst van het Vlaams Parlement bekleedde doet ook daarvan afstand.

Iedereen heeft al gehoord van de PMS-centra (psycho-medisch-sociale centra). Ondanks de vele negatieve verhalen die de ronden doen over ‘het PMS’ mogen we toch fier zijn op deze begeleidingsdienst. In 1991 werd een rapport van de OESO over het Belgisch onderwijs gepubliceerd. Hierin wordt een redelijk positief beeld van de PMS-werking geschetst. De reactie van minister Van Den Bossche was veel minder positief.

Vele, ook traditioneel socialistische kiezers denken af en toe om een stem uit te brengen op Agalev. Niet alleen vanwege bekommernissen om het milieu, maar ook omdat de Groenen op sociaal-economisch vlak de indruk geven links te staan van de meeste socialistische partijen. Om vooruit te lopen op de conclusies: voor een deel klopt dat ook, maar als de Groenen moeten uitleggen hoe zij hun principes in de praktijk willen brengen begint het serieus mis te lopen…

De dramatische gebeurtenissen van vorig jaar met de "legale moord" op Semira Adamu hebben heel wat gewetens wakker geschud. Maar ondanks de talrijke debatten, artikels en allerlei proza, waren grondige analyses die probeerden de diepere oorzaken bloot te leggen, zeldzaam. Enkel een historische analyse kan de echte inzet van deze toestand aan het licht brengen.

De directie van Wendt Boart heeft onlangs een ontslagprocedure ingezet wegens zware fout tegen Miguel Rubio, woordvoerder van het ABVV in het Brusselse metaalbedrijf. De zware fout die hem verweten wordt is het "ontwikkelen van politieke activiteiten op de werkplaats en dit tijdens de diensturen". Meer bepaald wijst de directie op een petersactie ten voordele van de lijst "Debout" van Roberto D'Orazio voor de Europese verkiezingen.

Hoewel de verkiezingscampagne volop werd ingezet kan men zich nog steeds de vraag stellen waarom er in feite een stembusgang plaatsvindt. Het is inmiddels duidelijk geworden dat de thema’s opgeworpen door de sociale bewegingen (Witte Marsen, de strijd van Renault en Levi’s, de “Sans Papiers” ...) in deze campagne geen enkele aandacht krijgen.

Op 24 maart blokkeerde een honderdtal maatschappelijke assistenten om 6 uur ‘s morgens het Antwerps OCMW-hoofdgebouw in de Lange Gasthuisstraat. Na één jaar van ludieke acties, algemene ledenvergaderingen van het gemeenschappelijke vakbondsfront en marsen op Brussel was de maat vol.

Bij de overname van de Forges de Clabecq werd met klinkende glazen champagne een van de meest geheime CAO’s afgesloten uit de recente sociale geschiedenis. Sommige elementen ervan bereikten toch de buitenwereld. Deze CAO voorzag onder andere in een vijf jaar lange periode van sociale vrede! Alle rechtse politieke (de PS-leiding incluis), economische en syndicale krachten dachten een beslissende overwinning behaald te hebben op wat ze beschreven als het “Jurassic-syndicalisme” van D’Orazio.

Roberto D’Orazio, voormalig voorzitter van de sindicale delegatie van de Forges de Clabecq en boegbeeld van de Beweging voor Vakbondsverniewing, wenst een lijst samen te stellen voor de Europese verkiezingen. Alhoewel het programma en de speciefieke samenstelling van de lijst nog niet bekend zijn, is het duidelijk dat van zo’n kandidatuur een zeer sterke symboliek uitgaat.

In een vorig nummer hadden wij reeds een interview met een ABVV-delegee van Delhaize, onder meer over het voorstel van de directie om het openingsuur te vervroegen naar 8u30. Ondertussen zijn de vakbonden erin geslaagd dit tegen te houden. Reden genoeg voor een nieuw interviewtje dachten we.

De de facto uitgesloten mandatarissen van de SP Vilvoorde laten niet op hun kop zitten. Ze zijn een moedige strijd begonnen voor hun heropname en meer democratie binnen de socialistische partij. Ze vechten niet voor hun mandaat, maar voor eerherstel. Ze zouden kunnen kiezen voor een rustiger leven en "de boel" overlaten aan degenen die de afdeling gekaapt hebben, maar ze beseffen dat wat hen gisteren overkwam morgen anderen kunnen treffen. Daarom willen ze hun waarheid kenbaar maken aan de rest van de beweging.

Na de onderhandelingsmarathon bij Volkswagen Vorst, waar 1200 banen op de tocht staan, werd duidelijk hoe hard de patroon het spel wil spelen. De directie legde op 24 februari een ontwerp van CAO op tafel waarin het systeem van een 48-urenweek (3 x 48 uur, één week rust & recup) niet langer voorkwam, maar alle andere punten van het reddingsplan behouden bleven. De directie houdt halsstarrig vast aan maatregelen die het werk onleefbaar zullen maken.

De hysterie tegen de syndicale linkerzijde en de Beweging voor Vakbondsvernieuwing heeft de burgerlijke pers weer in haar ban. Vooral de uiterst linkse en stalinistische PvdA moet het ontgelden, maar de aanval is veel ruimer. De groeiende sympathie voor Roberto D’Orazio en de twaalf arbeiders die voor de Rechtbank van Nijvel werden gesleurd is daar zeker niet vreemd aan. Bijna dagelijks schreeuwt de pers (Le Soir, Le Matin en in minder mate De Morgen) naar sancties: uitsluiting of verplicht ontslag uit besturen of mandaten. Sommige kranten zien zelfs de koppen van BBTK- en ABVV- secretarissen in Brussel rollen…

Op de OR van Volkswagen Vorst van vrijdag 29 januari 1999 werd het zoveelste "reddingsplan" bekend gemaakt: tegen het einde van het jaar moeten er duizend werkers afvloeien (op alle echelons); de weekendploegen verdwijnen; iedereen gaat in drie ploegen werken in een vijfdagenstelsel, de korte pauzes verdwijnen terwijl de middagpauze wordt verlengd tot 30 minuten. De 35-urenweek op jaarbasis blijft behouden (via RT’s). Ook zou het arbeidsreglement strenger worden: radio’s, walkmans enzovoort. worden verboden op de lijn. Dit is een "voorstel ter onderhandeling" maar duidelijk is dat de patroon de vakbonden geen tijd wenst te geven om verzet te organiseren: alles zou tegen 8 februari beklonken moeten zijn.

Louis Tobback, een groot redenaarstalent naar verluidt, liet zich te Vilvoorde van zijn kleinste kantje zien en lanceerde een vuige scheldtirade: de SP-leden van Vilvoorde hadden het schurft, het waren strontvliegen, tuinkabouters tegenover de reuzen van vroeger.

De sluiting van Levi's is angstvallig snel verteerd. Althans toch voor hen die er de dupe niet van waren. Even angstaanjagend is dat we geen volle maand moesten wachten voor de volgende bedrijfssluitingen en -saneringen zich voordeden. Verlipack, sinds enkele jaren in Duitse handen via de groep Heye, sluit zijn drie vestigingen in België. Glaverbel schrapt honderd banen. En dat alles terwijl de wereldwijde recessie zich nog maar in een beginstadium bevindt.

Ondanks de vooruitgang die in de loop der decennia geboekt werd op het vlak van veiligheid op de werkplaats, worden er jaarlijks toch nog (te) veel mensen slachtoffer van een arbeidsongeval of van een beroepsziekte. Het zijn de doden en de gekwetsten in de nooit eindigende oorlog van de kapitalistische productiviteit.

"Wat is de inzet van het proces van de 13 arbeiders van de Forges de Clabecq? Het gerecht en de burgerlijke media doen alles om de betekenis ervan te individualiseren tot een krachtproef tussen de rijkswacht en Roberto D’Orazio. Het komt er echter op aan de draagwijdte van de beschuldiging te veralgemenen. De syndicale vrijheden staan hier op spel. Meer in het bijzonder wordt een poging gedaan om een oude regel uit het strafwetboek, artikel 66 alinea 4, te actualiseren. Deze wetgeving dateert uit het tijdperk dat het algemeen stemrecht nog niet was verworven en is een bedreiging voor de hele syndicale beweging. Daarom moet deze wet afgeschaft worden." Zo deed Roberto D’Orazio, kroonbeschuldigde naast Silvio Marra, de kern van het proces uit de doeken op een vergadering van syndicalisten in Tubeke.

Het doek is gevallen over Levi’s, en dit na een bijzonder droevige vertoning die geen enkele multinational zal afschrikken vestigingen te sluiten in België, integendeel. Zoals we in de vorige nummers van Vonk reeds uit de doeken deden, heeft de Belgische leiding van de ABVV en ACV textielcentrales op geen enkel moment de strijd voor het behoud op een ernstige wijze gestalte gegeven. De schande van deze sluiting zal ons nog lang blijven achtervolgen.

Wat er precies gebeurde op die zwarte vrijdag 27 november in Schaarbeek zullen we wellicht nooit weten. Vast staat dat een dertienjarige jonge Marokkaan een metalen buis gooide die de schedel van Patrick Moombaerts, vader van twee kinderen, doorboorde met de dood tot gevolg. Een interview hierover met twee sociale werkers uit Schaarbeek.

De eerste perscommentaren over het voorontwerp geven de indruk dat de loonnorm niet echt meer zal bestaan. Volgens Benedicte Vaes (Le Soir, 18/11) vervangt “responsabilisering” de dwingende loonnorm. Het betreft echter enkel een semantische (terminologische) wijziging tav het vorig IPA 1997-1998.

Een van de vele kwakzalfjes die deze regering de afgelopen jaren aan de wonde van de werkloosheid heeft gesmeerd is het PWA-systeem (Plaatselijke Werkgelegenheids Agentschappen), de befaamde lokale klusjesdiensten waar werkzoekenden zich "vrijwillig" kunnen inschrijven en aldus een stuiver kunnen bijverdienen bovenop hun stempelgeld. Hiervan getuigt volgende brief die een "PWA-er tegen wil en dank" schreef aan een uitzendkantoor.

De gelukkigen onder ons met een eindejaarspremie of dertiende maand zien die direct in rook opgaan wegens de waterval van rekeningen die traditioneel in december in de bus gedumpt worden. Als er nog iets overblijft staan de feesten rond Sinterklaas, Kerstmis en Nieuwjaar garant om ook deze centjes te ontfutselen. In de winkelstraten kan je op de koppen lopen en eens die gekte voorbij, breekt de jacht op de solden uit. De C&A is een van die winkels waar het drummen geblazen is. Hoe het personeel niet gek wordt in deze periode is bijna onverklaarbaar. Viviane werkt halftime in de Brusselse Nieuwstraat en kan ervan meepraten.

Eerder publiceerden we reeds een artikel over de patronale klaagzang van de tekorten op de arbeidsmarkt. Die klaagzang is ondertussen steeds luider geworden. Ondertussen is er echter ook een studie verschenen van het HIVA (Hoger Instituut voor de Arbeid, een studiecentrum verbonden aan de Katholieke Universiteit Leuven) die de argumenten die wij enkele maanden geleden ontwikkelden versterken met feiten, cijfers en case studies. Daarom komen we nog eens even terug op deze problematiek…

Als vervolg op onze vorige berichtgeving over de op zijn zachtst gezegd weinig combattieve houding van de vakbonden bij het Antwerpse bedrijf Crown Cork tegenover aangekondigde afdankingen en het totale gebrek aan syndicale democratie, publiceren we hier een verbitterde reactie van "de vloer":

Renault Vilvoorde, Ford Genk, Forges de Clabecq, (binnenkort Boël?), Levi's,... de lijst van bedrijfssluitingen en massale afdankingen wordt steeds maar langer. En met een wereldwijde economische crisis voor de deur is dit nog maar het begin. Het is duidelijk dat de huidige syndicale leiders niet opgewassen zijn om op doeltreffende wijze de jobs te verdedigen. Alleen de Forges de Clabecq, een ten dode opgeschreven fabriek, werd gedeeltelijk opengehouden na een lange en vastberaden strijd, geleid door een combatieve syndicale delegatie.

In maart-april 1998 vond er een ander conflict plaats rond de sluiting van de luciferproductie in Geraardsbergen van Swedish Match (beter bekend als Union Match). De herstructurering betrof 115 arbeiders en bedienden op een totaal effectief van 173. Er zijn heel wat gelijkenissen met Levi's: Swedish match besliste een winstgevende afdeling te delokaliseren naar Hongarije. Het argument was natuurlijk de "te hoge loonkost". Nochtans maakte Swedish Match - Geraardsbergen in 1997, 59 miljoen winst in België: 10 miljoen werd echt als winst ingeschreven, 7,6 miljoen werd aan promotie uitgegeven voor Global Team (de deelname aan een prestigieuze zeilrace) en 40,2 miljoen ... managements fee's (wat een verhulde winstparticipatie is voor het topkader). En de aandelen op de beurs? Die stegen met 25% in 1997...

Vaak worden banenverlies en bedrijfssluitingen geassocieerd met "oude" industrieën zoals staal of textiel. De sluiting van de hypermoderne Renault-fabriek van Vilvoorde hielp ons al voor een eerste keer uit de droom. Maar wat tot voor kort als een onkwetsbare sector werd beschouwd is wel de grote multinationale chemie die met haar glanzende futuristische krakers en processing tanks het landschap aan beide oevers van de Schelde stroomafwaarts van Antwerpen, en het kanaal Gent-Terneuzen beheerst. Monsanto, een scheikundige multinational van Canadese origine met productievestigingen in Antwerpen en Gent en een onderzoekscentrum in Waver, kondigt nu echter ook banenverlies aan. Van de circa 1000 mensen die de Antwerpse fabriek heden nog telt zullen er tegen 2005 180 ‘verplicht afvloeien’ vanaf 55 jaar. We hadden een gesprek met Oscar Syvertsen, ABVV-delegee bij Monsanto te Antwerpen.

Crown Cork te Deurne, letterlijk de "buurman" van het met sluiting bedreigde Levi’s, gaat nog maar eens 41 banen (22 arbeiders en 19 bedienden) schrappen. Nochtans stuurde het management twee jaar geleden bij een reorganisatie reeds circa honderd man de laan uit en ging een hele fabriek te Mechelen (Eurocan) voor de bijl. De directie zal toen ook al gemerkt hebben dat zij toen als een warm mes door de zachte boter van de syndicale weerstand sneed. Op geen enkel moment werden de werknemers door hun vakbondsleiding gemobiliseerd tegen de ontslagen en zij werden zelfs niet op de hoogte gehouden van de vorderingen van de onderhandelingen.

Onder de titel 'Filippijnen en vluchten' organiseerde de werkgroep Dam Tegen Verrechtsing van het ACV op woensdag 21 oktober een debat. Een lovenswaardig initiatief waarop een 40 à 50 geïnteresseerden afkwamen. Onze aandacht werd vooral getrokken door de eerste spreker. Een Filippijnse syndicalist, Lorica D. Espejo, JR., van de NAFLU-KMU (vakbond van de eerste mei). Deze man wist ondermeer interessante zaken te vertellen over Levi's op de Filippijnen.

Net op het ogenblik dat een Nobelprijswinnaar economie een verband meent te kunnen ontwaren tussen democratie en economische welvaart worden we geconfronteerd met het feit dat deze democratie in ons economisch bestel totaal ontbreekt. Na het drama bij Renault besluit een tweede multinationale reus, Levi Strauss, met één pennetrek een streep te trekken door de toekomst van 1000 werknemers in drie fabrieken (Deurne, Gits, Wervik) in België en van 540 collega's in de fabriek van La Bassée in Frankrijk. Dit is de neergeschreven tussenkomst van Lou Weyns op de gemeenteraad in Antwerpen.

Luc Vandenbossche is er in bijzonder korte tijd in geslaagd zich wereldberoemd te maken in Wallonië. Het Vlaams Blok wou in het Congressenpaleis vlakbij het Centraal Station een congres houden, maar Yvan Ylieff, verantwoordelijk PS Minister voor het bewuste gebouw, weigerde het Blok de toegang. Het Blok trok naar de rechtbank in kortgeding en Ylieff werd teruggefloten.

Voor elke dollar "hulp" die de landen met de hoogste schulden (Highly Indebted Poor Countries) krijgen, moeten ze 11 (elf!) dollar ophoesten voor de afbetaling van hun schuld – wie sprak daar over een bodemloze put en geld dat terugvloeit naar de rijken? Betekent dit dat alle ontwikkelingshulp cynisch kan afgedaan worden als weggesmeten geld? De campagne "Zie ginds komt het onrecht uit Azië weer aan" toont aan dat het ook anders kan.

Ploegenarbeid doe je niet voor je plezier. Het is niet voor niets dat ploegenwerk via een premiesysteem beter betaald wordt dan dagwerk. Deze financiële compensatie weegt echter niet op tegen de miserie die ploegenwerk op termijn kan veroorzaken. Ploegenwerk is in sommige sectoren van de moderne economie onvermijdelijk, denken we maar aan volcontinu verlopende processen of diensten die permanent verzekerd moeten blijven. Maar men zou beter stoppen met het uitdokteren van allerlei shiftexperimenten die er slechts op gericht zijn een maximaal rendement te halen uit mens en machine, zoals bv. de 10-urenshiften bij Opel Belgium te Antwerpen. Daarvoor betalen de betrokken arbeiders op termijn een zware tol, en bovendien betaalt heel de samenleving de stijdgende medische kosten. We spraken daarover met Hilde Spooren, verpleegster in het Jan Palfijnziekenhuis in Antwerpen.

De brutale moord op de jonge Nigeriaanse vluchtelinge Sémira Adamu in september jl. heeft de publieke opinie geschokt. De dood van Sémira is een rechtstreeks gevolg van het onmenselijke asielbeleid van deze regering. Meer dan vijfduizend mensen, migranten, Belgen, jong en oud namen deel aan de herdenkingsceremonie ter ere van Semira in de Sint Michielskathedraal in Brussel vier dagen na haar dood. Louis Tobback nam ontslag als minister van binnenlandse zaken maar de regeringspolitiek ter zake werd niet gewijzigd.

Subcategorieën

Syndicaal Aantal artikelen: 288